نروژی سنجی کار

زندگی نامه رگنر کیتیل فریش

رگنر فریش که مسیر کاری خود در اقتصاد را به دلیل سادگی و سبک بودن موضوع آغاز کرد، به تدریج شور و اشتیاقی در زمینه فعالیت خود احساس کرد که در نهایت منجر به گرفتن جایزه نوبل اقتصاد در سال ۱۹۶۹ توسط وی شد.

این جایزه به دلیل پیشگامی در تحقیقات و اندیشه اقتصادی نوآورانه به وی اعطا شد. رگنر آنتون کیتیل فریش در سوم مارس ۱۸۹۵ در اسلو، نروژ به دنیا آمد، او که می‌خواست مانند پدرش جواهرساز شود، به عنوان کارآموز در کارخانه جواهرسازی دیوید آندرسن مشغول به کار شد. در ضمن کارآموزی، وی به آموختن اقتصاد در دانشگاه اسلو پرداخت، چرا‌که از نظر وی، اقتصاد کوتاهترین و ساده‌ترین رشته تحصیلی در دانشگاه اسلو بود. او مدرک لیسانس اقتصاد را در سال ۱۹۱۹ دریافت کرد و یک سال بعد نیز دوره‌ کارآموزی جواهرسازی را به پایان برد. سپس به خارج سفر کرد تا تحصیلات خود را در زمینه اقتصاد و ریاضیات ادامه دهد. در سال ۱۹۲۵ به عنوان دانشیار در دانشگاه اسلو آغاز به فعالیت کرد و در سال ۱۹۲۶ مدرک دکترا را از این دانشگاه دریافت کرد. در سال ۱۹۳۱ فریش به مرتبه استادی رسید و یک سال بعد، دانشکده اقتصاد را در دانشگاه اسلو به راه انداخت. جایزه‌ای از سوی موسسه راکفلر به دانشکده تازه تاسیس اعطا شد که تماما به تحقیقات اقتصاد اختصاص یافت. فریش بیشتر عمر حرفه‌ای خود را در دانشگاه اسلو در نروژ سپری کرد.

رگنر فریش مقالات پیشگامانه متعددی را در زمینه اقتصاد ارائه کرده‌ است که منجر به دریافت اولین جایزه نوبل اقتصاد توسط وی شد. او مشترکا با یان تین‌برگن هلندی این جایزه را دریافت کرد. این جایزه به دلیل ایجاد و به کارگیری مدل‌های دینامیکی برای تحلیل فرآیندهای اقتصادی به این دو اعطا شد. فریش در زمان دریافت جایزه در دانشگاه اسلو فعالیت می‌کرد. او جایزه را به دلیل تحقیقات پیش‌گامانه در مدل‌های اقتصادسنجی و اندازه‌گیری دریافت کرد. سایت نوبل، تاثیر خاص و نقش‌ علمی فریش را «فعالیت‌های پیشرو در زمینه ساخت مدل‌های اقتصادسنجی، ایجاد تئوری‌هایی برای سیاست‌های تثبیت و برنامه‌ریزی‌های بلندمدت اقتصادی» می‌داند.

در واقع فریش برای اولین بار واژه اقتصادسنجی را برای استفاده از تکنیک‌های آمار و ریاضیات در اقتصاد و آزمون فرضیه‌های اقتصادی به کار برد. فریش در سال ۱۹۳۰ انجمن اقتصادسنجی را بنیان نهاد. او معتقد بود که اقتصادسنجی به استقرار اقتصاد به عنوان یک علم کمک خواهد کرد. اما در اواخر عمرش نسبت به چگونگی استفاده از اقتصادسنجی دچار تردیدهایی شد. او در جایی می‌نویسد: «من اصرار داشتم که اقتصادسنجی باید با واقعیت‌های ملموس مرتبط باشد. در غیر این‌صورت به چیز دیگری مسخ خواهد شد که شایسته نام اقتصادسنجی نیست، بلکه باید نام آن را بازی‌سنجی نامید». همچنین در مقاله‌ای پیرامون چرخه‌های تجاری، فریش اولین کسی بود که عبارت «اقتصاد خرد» را برای مطالعه یک شرکت یا صنعت و عبارت «اقتصاد کلان» را برای مطالعه کلیت اقتصاد به کار گرفت.

در زمان رکود اقتصادی دهه ۱۹۳۰، فریش یکی از اولین اقتصاددانانی بود که برای حمایت از یک سیاست فعال اقتصادی گام برداشت: سیاست افزایش تقاضا به وسیله بالا بردن سطح فعالیت دولت و افزایش مخارج عمومی. طی سال‌های جنگ جهانی دوم، فریش به توسعه روش‌های جدید برای ایجاد حساب‌های ملی پرداخت. این روش‌ها در اولین بودجه ملی نروژ بعد از جنگ جهانی دوم به کار بسته شد. او به عنوان کارشناس اقتصاد در بسیاری از کشورهای در حال توسعه فعالیت کرد که از آن جمله می‌توان به هند و مصر اشاره کرد.

رگنر فریش در ۳۱ ژانویه ۱۹۷۳ در شهر اسلو درگذشت.