جاده بالا بسته است

پیست اسکی دیزین به عنوان اولین پیست بین المللی ایران هر سال در فصل سرما میزبان جمعیتی حدود صد هزار علاقه مند است اما کسی نمی داند که این جمعیت پرشور با چه دشواری هایی خود را برای استفاده از امکانات این مجموعه به دیزین می رسانند

پیست اسکی دیزین به‌عنوان اولین پیست بین‌المللی ایران هر سال در فصل سرما میزبان جمعیتی حدود صد هزار علاقه‌مند است اما کسی نمی‌داند که این جمعیت پرشور با چه دشواری‌هایی خود را برای استفاده از امکانات این مجموعه به دیزین می‌رسانند.

۴۱ سال پیش، همزمان با بهره‌برداری از پیست اسکی دیزین، ساخت راه دسترسی شمشک ـ دیزین هم به پایان رسید تا مسیر علاقه‌مندان اسکی در تهران برای رسیدن به این پیست به شکل قابل ملاحظه‌ای کوتاه شود. این مجموعه تفریحی ـ ورزشی که در کوه‌های البرز واقع شده از مسیر جاده چالوس ۱۲۳ کیلومتر با تهران فاصله دارد که این مسافت برای آنهایی که از شمال و شرق تهران راهی پیست می‌شوند، حتی به ۱۵۰ کیلومتر هم می‌رسد، اما محور شمشک ـ‌ دیزین این فاصله را تقریبا به یک دوم کاهش داده است؛ یعنی چیزی حدود ۷۵ کیلومتر.

این یعنی ۵۰ درصد کاهش هزینه‌های سوخت و البته ۵۰ درصد کاهش زمان تردد برای علاقه‌مندان به اسکی. در کنار این دو مورد باید به کاهش ترافیک شهری به اندازه همه خودروهایی که می‌توانند از محور شمشک به دیزین بروند اما مجبورند از اتوبان‌های داخل شهر و اتوبان تهران ـ کرج برای رسیدن به چالوس و پیست دیزین استفاده کنند، اشاره کرد. با این حال کافی است سری به سایت اینترنتی پیست اسکی دیزین بزنید تا با یک تابلوی هشدار قرمز رنگ در همان صفحه اصلی مواجه شوید؛ «جاده بالا بسته است!»

این روزها با وجود آن‌که برف و سرما همه محورهای مواصلاتی شمال کشور را در بر گرفته است، اما تنها محور مسدود براساس آنچه مرکز مدیریت راه‌های کشور اعلام کرده، محور شمشک ـ دیزین است؛ محوری که اگر باز باشد، همچون گذشته، همه روزه پذیرای هزاران علاقه‌مند به ورزش‌های زمستانی خواهد بود.

مرگ ۹ کوهنورد و گرهی که کور شد

شکی وجود ندارد که محور گردشگری شمشک ـ‌ دیزین ـ چالوس از استانداردهای کافی برای تردد وسایل نقلیه برخوردار نیست. عرض کم، پیچ و خم‌های تند همراه با شیب و نداشتن گاردریل از جمله مواردی است که از میزان ایمنی این مسیر می‌کاهد. به همه این نواقص باید احتمال بروز بهمن در طول زمستان را هم اضافه کرد؛ اتفاقی که چهار سال پیش ۹ کوهنورد را به کام مرگ کشاند.

برخی می‌گویند همین حادثه باعث شده مدیران راه و ترابری استان تهران تصمیم بگیرند این محور در شش ماه دوم سال بسته باشد. بهمن ۸۸ اعضای دو تیم کوهنوردی که در قالب گروه‌های چندنفره برای آموزش و تفریح راهی کوهستان شده بودند، به دلیل ریزش ناگهانی بهمن زیر برف مدفون شدند. این اتفاق تلخ در سه کیلومتری پیست دیزین افتاد و هیچ ارتباطی هم به خود پیست نداشت، اما خیلی‌ها را به پاسخگویی واداشت و در نهایت هم از همان تاریخ، محور شمشک ـ دیزین در زمستان به روی گردشگران و علاقه‌مندان به اسکی بسته شد.

قربانعلی سولقانی، مدیر پیست بین‌المللی دیزین با انتقاد از بی‌توجهی مسئولان ذیربط به «جام‌جم» می‌گوید: در همه جای دنیا قبل از آغاز فصل اسکی مسئولان محلی و استانی، جلسات متعددی می‌گذارند تا بتوانند با راهکارهای مناسب، ضمن فراهم کردن شرایط مساعد برای بازدیدکننده‌ها، از بیشترین امکان جذب توریست بهره‌مند شوند، اما در ایران درست برعکس است؛ یعنی زمانی که اولین بارش شروع می‌شود همه کسانی که می‌توانند کمک کنند، شروع به بهانه تراشی می‌کنند.

وی با بیان این‌که مسیر شمشک ـ دیزین برای پیست دیزین یک مسیر حیاتی به‌شمار می‌رود می‌افزاید: ۹۰ درصد علاقه‌مندان به اسکی ساکن شمال و شمال شرق تهران هستند و با یک ساعت رانندگی از طریق شمشک می‌توانند خود را به پیست برسانند اما بسیاری از همین علاقه‌مندان وقتی این محور بسته می‌شود به‌دلیل طولانی شدن مسیر و ترافیک سنگین، قید حضور در پیست را می‌زنند. در هیچ کجای دنیا مسئولان محلی اینچنین نسبت به منطقه‌ای که در آن یک مجموعه تفریحی ـ ورزشی بزرگ قرار دارد، بی‌توجه نیستند.

در ظاهر گره کور این مشکل فقط به دست اداره کل راه و شهرسازی استان تهران باز می‌شود. سولقانی می‌گوید: آنها به ما می‌گویند شما مسئولیت این محور را به عهده بگیرید و با هزینه‌های شخصی آن را باز کنید. پس وظیفه وزارت راه چیست؟ مگر نه این‌که راه باید در اختیار وزارت راه باشد. متاسفانه آنها توقع دارند بخش خصوصی علاوه بر سرمایه‌گذاری در بخش توسعه ورزش، بخش زیادی از توان و انرژی خود را در زمینه راهداری صرف کند. ما سال گذشته فقط برای برف روبی و نگهداری از مسیرهای منتهی به دیزین ماهی ۱۰۳ میلیون تومان به پیمانکار پرداخت کردیم، اما راه، بهمن دارد، خرابی دارد، تصادف دارد و طبیعتا مسئولیت هیچ‌یک از این حوادث به عهده ما نیست. این درست نیست که در شش ماه اول سال این محور زیر نظر وزارت راه باشد اما با اولین بارش، همه سلب مسئولیت کنند و بگویند به ما ارتباطی ندارد. مسئولان اداره کل راه و شهرسازی استان تهران و شمیرانات می‌گویند چون در طول این محور هیچ سکنه‌ای وجود ندارد هیچ مسئولیتی در قبال آن نداریم. آنها نبود ده، پانزده خانوار روستایی را بهانه می‌کنند اما نمی‌گویند اگر این محور باز باشد روزانه شرایط تردد برای حدود هزار اسکی‌باز که به‌دنبال انجام یک ورزش سالم هستند، تسهیل می‌شود. مسئولان عملا فشارهایی می‌آوردند که بخش خصوصی به این ورزش ورود نکند.

شاید یکی از دلایل بسته ماندن این محور همان اتفاقی باشد که چهار سال پیش باعث مرگ ۹ کوهنورد شد. سولقانی می‌گوید: آن اتفاق ناگوار در سه کیلومتری پیست دیزین افتاد و هیچ ارتباطی هم به پیست نداشت، اما سند خانه من هنوز در گرو آن پرونده است. فراموش نکنید ورزش در ارتفاعات همیشه خطر آفرین بوده است و بهمن هر سال جان خیلی‌ها را در نقاط مختلف جهان می‌گیرد. ورزش اسکی هم یک ورزش کوهستانی است و طبیعتا در کوه‌ها و گردنه‌های صعب‌العبور انجام می‌شود، اما آیا در همه جای دنیا چنین نگاهی به ورزش اسکی و خطراتش دارند؟ قرار نیست برای هر اتفاقی یک مجموعه‌ای تعطیل شود یا آن اتفاق بهانه‌ای شود برای این‌که جلوی توسعه آن ورزش گرفته شود. من از شما می‌پرسم، آیا ورزش‌های سالنی خطر ندارد؟ یعنی اگر برای کسی در یک سالن اتفاقی بیفتد باید آن سالن را تعطیل کرد؟

با این حال فریبرز واحدی مدیرکل راه و شهرسازی استان تهران از بسته شدن جاده شمشک ـ دیزین با شروع بارش برف در استان تهران خبر می‌دهد. او معتقد است: شمشک ـ دیزین نه به روستایی ختم می‌شود، نه راه حمل و نقل شهری و نه راه دسترسی است و در حوزه اختیارات وزارت ورزش و جوانان است.

مدیرکل راه و ترابری استان تهران با اشاره به این‌که تصریح دارد این جاده به دلیل موقعیت خاص واقع شدن در ارتفاعات البرز و احتمال سقوط بهمن و این‌که پنج منطقه بحرانی بهمن‌خیز در طول این جاده وجود دارد، می‌گوید: اگر وزارت ورزش بودجه خاصی برای این جاده در نظر بگیرد، اداره کل راه و ترابری استان تهران این آمادگی را دارد که با به کار گذاشتن سازه‌های نگهبان یا احداث تونل برای ایمن‌سازی کامل این مسیر اقدام کند.

البته این اگر از آن اگرهایی است که شاید عملی شدنش چند زمستان زمان ببرد. زمستان‌هایی که بی‌شک دشواری‌های زیادی را به ده‌ها هزار علاقه‌مند به اسکی تحمیل می‌کند.