بچه ها را از آفتاب نجات دهید

بهار و تابستان که می آید, بازار ضد آفتاب ها و عینک های آفتابی داغ و داغ تر می شود همه برای رهایی از آثار سوء اشعه ماورا بنفش خورشیدی سراغ ضدآفتاب های قوی و عینک های آفتابی می روند تا هر طور شده از پوست و چشمان شان محافظت کنند, اما در این بین پای کودکان هم در میان است

بهار و تابستان که می‌آید، بازار ضد آفتاب‌ها و عینک‌های آفتابی داغ و داغ‌تر می‌شود. همه برای رهایی از آثار سوء اشعه‌ ماورا بنفش خورشیدی سراغ ضدآفتاب‌های قوی و عینک‌های آفتابی می‌روند تا هر طور شده از پوست و چشمان‌شان محافظت کنند، اما در این بین پای کودکان هم در میان است. سوال اینجاست که از پوست حساس کودکان و چشمان‌ آنها چطور باید در برابر نور خورشید مراقبت کرد؟ آیا استفاده از عینک یا ضد آفتاب برای کودکان هم قابل توصیه است؟ اصلا اگر قرار است بچه‌ها مثل بزرگ‌ترها ضد آفتاب بزنند یا از عینک‌های آفتابی استفاده کنند نباید شرایط سنی‌شان هم در نظر گرفته شود؟ و... این‌ها همه پرسش‌هایی است که با گرم شدن خورشید تابستان و حتی بهار ذهن همه پدر و مادرها را به خود مشغول می‌کند.در این گزارش برای پیدا کردن جواب این پرسش‌ها با دکتر هرمز شمس، جراح و متخصص چشم و استاد دانشگاه تهران و دکتر امیر هوشنگ احسانی، متخصص پوست و مو هم صحبت شدیم. شما هم می‌توانید برای پیدا کردن جواب پرسش‌های‌تان با ما همراه باشید.

● عینک آفتابی، یک انتخاب کاملا ضروری

عینک آفتابی برای کودکان نه تنها یک وسیله صرفا تزئینی نیست بلکه یک انتخاب کاملا ضروری است. حتی به مراتب ضروری‌تر از بزرگ‌ترها. چشم کودکان در مقایسه با بزرگ‌ترها خیلی بیشتر در معرض آسیب‌های ناشی از اشعه ماورا بنفش قرار دارد. چشم بزرگسالان تنها ۱۰ درصد از اشعه ماورا بنفش خورشید را به خود راه می‌دهد، در حالی که ۷۵ درصد از این اشعه به چشم کودکان وارد می‌شود. از طرف دیگر کودکان معمولا نسبت بزرگترها زمان بیشتری را در معرض نور مستقیم آفتاب قرار دارند و به همین دلیل مراقبت و حفاظت از چشم‌های آنها در برابر اشعه UV بسیار ضروری است.

● چشم کودکان به مراتب حساس‌تر از بزرگترهاست

چشم کودکان در مقابل نور آفتاب بسیار حساس‌تر از بزرگتر‌هاست. از آنجا که قرنیه و عدسی چشم کودکان بسیار شفاف است، اشعه UV، بدون برگشت به داخل چشم آنها وارد می‌شود. در حالی که در افراد بزرگسال به دلیل تیره شدن قرنیه و عدسی، ناخودآگاه بخش زیادی از این اشعه را منعکس می‌کند. بنابراین برای در امان ماندن از خطرات بازگشت این اشعه به داخل چشم کودکان توصیه ما به همه پدر و مادرها این است که با استفاده از عینک‌های آفتابی و حتی سایه‌بان‌هایی که به منظور جلوگیری از آفتاب طراحی شده اجازه ندهد اشعه UV به چشم کودکان آنها آسیب وارد کند. البته بهترین راه برای جلوگیری از این عارضه استفاده از عینک‌های آفتابی مورد تایید است. این عینک‌ها اجازه نمی‌دهند نور خورشید مستقیم به چشم کودک شما وارد شود. معمولا بین ساعت ۱۰ صبح تا ۲ بعدازظهر، قرار گرفتن در برابر اشعه خورشید بیشترین آسیب را به چشم وارد می‌کند. بنابراین یادتان باشد هم خودتان و هم کودکان‌تان در این فاصله زمانی حتما از عینک آفتابی مناسب استفاده کنید، چون در این فاصله از روز حتی اگر در سایه هم باشید باز هم چشم‌ شما در معرض خطر اشعه UV قرار دارد.

● خشکی چشم، خطری که کودکان را تهدید می‌کند

تاکید برای مراقبت از چشم‌ها در برابر اشعه UV از این روست که قرار گرفتن در برابر این نور باعث خشکی چشم، کاهش حس قرنیه و حتی آب مروارید و بیماری ناخنک چشم می‌شود. بنابراین مراقبت از چشمان کودکان برای جلوگیری از بروز این بیماری‌ها در آینده بسیار ضروری است. این مراقبت در فصول بهار و تابستان اهمیت بیشتری پیدا می‌کند، چون معمولا در این فصول از آنجا که پرتو خورشید با زاویه کمتری می‌تابد شدت اشعه UV دو برابر روزهای معمول است. بنابراین در ساعات اولیه روز و معمولا بعدازظهر باید بیشتر از همیشه مراقب چشم‌ها به خصوص چشم‌های حساس کودکان بود. توصیه می‌شود در انتخاب عینک آفتابی برای کودکان از متخصصان چشم مشاوره بگیرید، چون استفاده از عینک‌های نامناسب همان‌قدر آثار سو به دنبال دارد که قرار گرفتن در برابر پرتوهای خورشید. عینک‌های غیر استاندارد مردمک چشم را بیش‌ از اندازه باز می‌کنند بنابراین مقدار بیشتری از اشعه UV را به چشم کودک شما وارد می‌کنند. پس احتیاط در خرید عینک برای کودکان بسیار ضروری است.

پدر و مادرها باید در خرید عینک برای کودکان به این نکته توجه کنند که تنها فرق عینک‌های آفتابی کودکان با بزرگسالان در رنگ و طرح و ابعاد آنها نیست. به خصوص این‌که استفاده از عینک‌های آفتابی غیر استاندارد که توانایی محافظت از چشم در برابر اشعه فرا بنفش را ندارند، به مراتب آسیب بیشتری به چشم وارد می‌کنند.

● چطور برای بچه‌ها عینک بخریم؟!

پدر و مادرها باید در خرید عینک برای کودکان به این نکته توجه کنند که تنها فرق عینک‌های آفتابی کودکان با بزرگسالان در رنگ و طرح و ابعاد آنها نیست. به خصوص این‌که استفاده از عینک‌های آفتابی غیر استاندارد که توانایی محافظت از چشم در برابر اشعه فرا بنفش را ندارند، به مراتب آسیب بیشتری به چشم وارد می‌کنند. حساسیت چشم کودکان ایجاب می‌کند که دقت بیشتری در انتخاب عینک‌های آفتابی آنها به خرج بدهیم. بچه‌ها نیازهای خاص خودشان را دارند. بنابراین باید برای جلوگیری از مشکلات احتمالی در قدرت بینایی آنها، عینک آفتابی را انتخاب کنیم که مطمئن باشیم در آن از عدسی تصحیح کننده مناسب با قدرت انعکاس بالای اشعه UV استفاده شده است. توصیه من به همه پدر و مادرها این است که برای خرید عینک مناسب به مراکز مجاز که از وزارت بهداشت مجوز دارند، مراجعه کنند. ضمن این‌که بعد از اطمینان از مناسب بودن شیشه عینک در نظر گرفتن فاکتورهایی مانند سبک و راحت بودن قاب عینک هم در یک انتخاب بدون نقص به آنها کمک می‌کند. ضمن این‌که باید دقت کنید لنز عینک کودک شما حتما ضد ضربه باشد تا هنگام بازی و دویدن در اثر ضربه‌های احتمالی، آسیبی به چشم او وارد نکند. معمولا لنزهای پلی‌کربنات انتخاب خوبی هستندچون هم قوی و بادوام‌اند هم ضد ضربه.

● نگران جذب ویتامین D نباشید

یکی از نگرانی‌های پدر و مادرها ممانعت ضدآفتاب در برابر جذب ویتامین D نور خورشید در پوست کودکان است. در حقیقت این نگرانی از آنجا ناشی می‌شود که بر اساس پیش‌فرض‌های ذهنی این افراد، استفاده از کرم ضد آفتاب در کودکان ساخت ویتامین D در آنها را متوقف می‌کند، چون اجازه نمی‌دهد نور خورشید مستقیما با پوست بچه‌ها در تماس باشد. اما این یک باور کاملا مردود است چون میزانی از اشعه ماورا بنفش که باعث ساخت ویتامین D در پوست می‌شود، آنچنان محدود است که دفع آن از سطح پوست نمی‌تواند هیچ خللی در فرآیند جذب ویتامین D ایجاد کند. بنابراین بدون هیچ نگرانی از ویتامین D مورد نیاز کودک باید سطح پوست او را با ضد آفتاب‌های مناسب بپوشانید تا از عوارضی مثل سوختگی‌ها، تیره شدن رنگ پوست، پیری زودرس پوست و حتی سرطان‌های پوستی در بزرگسالی جلوگیری کنید.

● ضد آفتاب برای کودکان ضروری است

استفاده از ضد آفتاب برای کودکان ا ز ۶ ماهگی به بعد کاملا ضروری است. این تاکید هم از این روست که بیشترین تماس و تاثیر اشعه ماورا بنفش خورشید مربوط به ۱۸ سال اول زندگی است. یعنی آثار و حتی عوارض قرار گرفتن در برابر تابش اشعه UV در این دوران ۷۰ تا ۸۰ درصد بیشتر از دوره‌های دیگر سنی است. به طوری که خیلی از عوارض پوستی که در بزرگ‌الی دیده می‌شود، ریشه در مراقبت‌های پوستی نادرست در برابر اشعه خورشید در دوران کودکی و نوجوانی دارد. به طور کلی، استفاده از ضد آفتاب به خصوص در دوران کودکی و نوجوانی بسیار ضروری‌تر از دوران میانسالی است.

● از حساسیت‌زا نبودن کرم مطمئن شوید

یادتان باشد برای انتخاب ضد آفتاب بچه‌ها حتما سراغ محصولات مخصوص کودکان بروید، چون این محصولات جدا از فیزیکی بودن معمولا ملایم‌تر و مناسب‌تر هستند. در ضمن دقت کنید که روی این ضد آفتاب‌ها برچسب‌های بدون مواد تحریک کننده (no -irritating ) بدون عطر و مواد خوشبو کننده( fragrance free) یا ضد حساسیت (hypoallergenic) قید شده باشد. اما با وجود در نظر گرفتن این موارد قبل از استفاده از ضد آفتاب روی پوست کودک حتما مقدار کمی از کرم را روی قسمت کوچکی از پوست دست کودک امتحان کنید تا مطمئن شوید نسبت به آن کرم حساسیت ندارد. بعد از این مرحله، نیم ساعت قبل از خروج از منزل قسمت‌هایی از پوست کودک مثل صورت، دست و پاهای او را که در معرض آفتاب قرار می‌گیرند به خوبی با کرم بپوشانید.

● از ضد آفتاب‌های فیزیکی استفاده کنید

حساس بودن پوست کودکان ایجاب می‌کند در انتخاب ضد آفتاب مناسب آنها دقت بیشتری به خرج دهید. ضد آفتاب مناسب بچه‌ها ضد آفتاب‌های فیزیکی است. این ضد آفتاب‌ها نور خورشید را منعکس می‌کنند و همین باعث می‌شود تماس آنها با پوست هیچ واکنشی به دنبال نداشته باشد. این در حالی است که ضد آفتاب‌های شیمیایی نور خورشید را جذب می‌کنند و همین ریسک واکنش‌پذیری آنها با پوست حساس کودکان را بالا می‌برد. کرم‌های فیزیکی چربی‌ بسیار زیادی دارند و انواع قدیمی‌ آنها مثل اکسیددوزنگ به دلیل رنگ سفیدی که دارند روی پوست کاملا به چشم می‌آیند، اما ضد آفتاب‌های فیزیکی جدید این مشکلات را ندارند و تحمل آنها بسیار راحت است. به طوری که حتی به بزرگترها هم توصیه می‌شود برای پیشگیری از حساسیت‌های احتمالی پوستی از این ضد آفتاب‌ها استفاده کنند. جدا از تاکید بر فیزیکی بودن ضد آفتاب‌های مخصوص کودکان باید به این نکته هم دقت کنید که ضد آفتاب انتخابی شما باید ترکیباتی داشته باشد که ساختمان‌های سلولی نارس را محکم کند. ضمن این‌که نسبت به شست‌وشو مقاوم باشد تا حتی زمانی که بچه‌ها به دلیل فعالیت زیاد پوست خود را با آب می‌شویند کرم اثر خود را از دست ندهد.

● از ۳ سالگی عینک آفتابی بزنید

معمولا بچه‌ها از ۲ سالگی به خاطر آمادگی که از نظر توانایی‌های جسمی پیدا می‌کنند بیشتر از گذشته در فضاهای باز و خارج از منزل حضور پیدا می‌کنند. بنابراین از همین سن استفاده از عینک آفتابی برای آنها ضروری است، اما از آنجا که معمولا این بچه‌ها به دلیل کنجکاوی زیاد تحمل نگهداشتن عینک روی چشم را ندارند، بهتر است برای حفاظت از چشم آنها از کلاه‌های لبه‌دار یا سایه‌بان‌های آفتاب‌گیر استفاده کنید. اما از ۳ سالگی باید کودکان را برای استفاده از عینک‌های آفتابی استاندارد آموزش بدهید به طوری که یاد بگیرند بدون روی چشم داشتن عینک‌های آفتابی از منزل خارج نشوند.

شهرزاد

باز نشر اختصاصی: مجله اینترنتی Bartarinha.ir