بچه های بدغذا را چگونه غذاخور کنیم

همه مردم با دیدن تصویر کودکی که با ذوق و اشتها مشغول خوردن غذاست, لبخند می زنند اما بسیار هستند خانواده هایی که بچه هایی بدغذا دارند بچه هایی که لب به غذا نمی زنند و هر بار برای وادار کردنشان به خوردن, باید حربه ای تازه به کار برد, اما این کلک ها هم همیشه موفق نیست و این در حالی است که غذا نخوردن بچه ها منجر به سوءتغذیه می شود یا رشد آنها را کند می کند

همه مردم با دیدن تصویر کودکی که با ذوق و اشتها مشغول خوردن غذاست، لبخند می‌زنند اما بسیار هستند خانواده هایی که بچه‌هایی بدغذا دارند؛ بچه‌هایی که لب به غذا نمی‌زنند و هر بار برای وادار کردنشان به خوردن، باید حربه‌ای تازه به کار برد، اما این کلک‌ها هم همیشه موفق نیست و این در حالی است که غذا نخوردن بچه‌ها منجر به سوءتغذیه‌ می‌شود یا رشد آنها را کند می‌کند.

بدی‌اش این است که بعضی از والدین با همان کلک‌هایی که می‌شود به دلیل آنها بچه‌ها را راضی به خوردن چند قاشق غذا کرد هم آشنا نیستند و این گونه است که بچه‌های بی‌اشتها و رنگ پریده‌شان هر روز بدتر از دیروز می‌شوند و والدین را وادار می‌کنند برای درمانشان راهی مطب پزشکان مختلف شوند.

اشتباه این والدین آن است که خیال می‌کنند اگر کودکی گرسنه باشد حتما سراغ خوردن می‌رود و وقتی سراغ خوردن نمی‌رود یعنی گرسنه‌اش نیست، اما مساله همیشه به این سادگی‌ها که خیال می‌کنید نیست یعنی گاهی وقت‌ها کودکی گرسنه می‌شود، اما غذا او را به سمت خود جذب نمی‌کند و بی‌علاقگی او به غذا خوردن لزوما به معنای سیر بودنش نیست.

تمرکز این گزارش بر آموزش رفتارها و روش‌هایی است که مادران می‌توانند با استفاده از آنها کودکان بدغذا و کم‌اشتها را به راه بیاورند.

● وادار کردن کودکان به خوردن

▪ کودک برای خوردن باید احساس گرسنگی کند. فعالیت پیش از غذا، مصرف نکردن شیرینی، شربت و مایعات شیرین در بین وعده‌های غذایی و خواب‌آلوده نبودن به این امر کمک می‌کند و از غذاهای مورد علاقه او استفاده کنید.

▪ در دادن غذا به کودک صبور باشید و به او ابراز محبت کنید مثلا با کودک با او صحبت کنید و او را به خوردن غذا تشویق کنید و اگر با علاقه غذا خورد از او تعریف و تمجید کنید.

▪ غذای کودک را باید به روش‌های مختلف همچون دادن غذای جدید، تغییر در ترکیب غذاها، مزه، بافت، نحوه طبخ، تزئین غذاها به شکل حیوانات، گل و عروسک و استفاده از بشقاب‌های رنگین متنوع کرد.

▪ در صورت امتناع کودک از غذا، می‌توان آن را با غذای مورد علاقه‌اش مخلوط یا آن را در فرصتی دیگر امتحان کرد. سفره غذای کودک باید در محیطی تمیز، آرام، دوستانه، راحت، مطمئن و همراه با دیگران باشد.

▪ ساعات برنامه غذایی کودک متغیر نباشد، باید فاصله زمانی بین مصرف میان وعده را با وعده اصلی رعایت کرد.

▪ در زمان غذاخوردن، کودک نباید خیلی گرسنه یا خیلی خسته باشد. همچنین باید اجازه داد کودک خود در مورد سیرشدنش تصمیم بگیرد. اگر در یک وعده مقدار کمتری غذا بخورد مسلما در وعده دیگر جبران خواهد کرد.

▪ نباید انتظار داشت کودک خیلی تمیز و مرتب مطابق با خواسته شما غذا بخورد. ریخت و پاش غذا را می‌توان با ملایمت و به تدریج محدود کرد.

● پیشنهاد غذاهای جدید

بهترین راه پیشنهاد دادن غذای جدید این است که مادر غذا را درست کرده و مقدار کمی در کنار بشقاب کودک بگذارد و اجازه دهد کودک غذا را بچشد و اگر دوست نداشت آن را از دهانش درآورده و در کنار بشقابش بگذارد. اگر کودک دوست داشت به عنوان جایزه، یک نوع غذای مورد علاقه او را درست کنید. مدت زیادی طول می‌کشد که کودک غذای جدید را دوست داشته باشد. اگر کودک غذایی را دوست نداشت غذا را چند روز بعد دوباره به او بدهید.

● استفاده از غذاهای متنوع

غذاهایی که مادر برای کودک تهیه می‌کند باید شامل هر ۴ گروه غذایی باشد. اجازه دهید کودک انواع مختلف غذا را امتحان کند حتی اگر مادر آن غذا را دوست ندارد. کودک احتیاج به تصمیم‌گیری در مورد انتخاب غذای مورد علاقه خود دارد. همچنین مادر نباید انتظار داشته باشد کودک غذاهای متنوع را دوست داشته باشد.

● زمان مناسب برای غذا دادن به کودک

▪ وقتی به کودکان نوپا و پیش‌دبستانی، وعده اصلی و میان‌وعده غذایی در زمان منظم داده شود، بهتر می‌پذیرند؛ پس اجازه بدهید کودک در زمان‌های معین غذا بخورد. لازم است وعده‌های اصلی با میان وعده حدود ۲ تا ۳ ساعت فاصله داشته باشند. برنامه غذایی کودک را طوری تنظیم کنید که با برنامه غذایی خانواده یکسان باشد.

▪ برای خوردن غذا هیچ اصراری نکنید. غذا را روی میز یا سر سفره در یک جای مناسب گذاشته و پیشنهاد کنید غذا را بخورد. در موقع غذا خوردن تلویزیون را خاموش و وسایل بازی او را جمع کنید. اجازه بدهید کودک از راهی که دوست دارد غذا را بخورد. در هنگام غذا خوردن در کنار کودک نشسته و در مورد غذا و این که چه غذایی را برای ناهار یا شام روز بعد دوست دارد صحبت کنید.

▪ اگر کودکتان شیر نمی‌خورد؛‌ ماست را جانشین شیر کنید و دوغ و ماست را در وعده‌های غذایی او بگنجانید.

▪ در بعضی از غذاها از شیر استفاده کنید. مثلا آرد و کره و شیر را به سوپ اضافه کنید یا به او شیربرنج یا فرنی بدهید. شیرخوردن به مقدار کم را تدریجا با او امتحان کنید.

▪ اگر کودکتان سبزی یا میوه نمی‌خورد؛ ممکن است در این سن یک نوع میوه یا سبزی را نخورد. هر کدام را که بهتر می‌خورد بیشتر بدهید، اما گهگاه آنهایی را که نمی‌خورد دوباره امتحان و پیشنهاد کنید.

▪ سبزی‌هایی مانند کرفس و هویج را بپزید (له نشود بلکه کمی ترد باشد) و بگذارید کودک آن را با دست بردارد و بخورد.

▪ کمی ماست چکیده روی سبزی‌های پخته بریزید یا سبزی را با نان و پنیر به او بدهید.

▪ اگر میوه نمی‌خورد آن را رنده یا به تکه‌های کوچک تقسیم کنید و با کمی خامه به او بدهید.

● شیرینی کم شکر و کوفته قلقلی

▪ اگر کودکتان شیرینی زیاد می‌خورد؛ خرید شیرینی و درست کردن غذاهای شیرین را کاهش دهید.

▪ در تهیه غذاهای شیرین، شکر کمتری استفاده کنید.

▪ موادی مانند بستنی و شکلات را به عنوان جایزه یا هدیه به کودک ندهید.

▪ مراقب دندان‌های کودک باشید و پس از مصرف مواد شیرین دندان‌های او را مسواک بزنید.

▪ اگر کودکتان گوشت تکه‌ای نمی‌خورد؛ گوشت را به قطعات بسیار کوچک و ریز تقسیم کنید که به خوبی پخته و به راحتی خورده شود (مانند حلیم گندم).

▪ قطعات بسیار ریز گوشت مخلوط با حبوبات را کاملا بپزید و نرم کنید و همراه با یک قاشق غذاخوری روغن زیتون و یک قاشق مرباخوری آب لیموترش یا آب نارنج تازه به کودک بدهید.

▪ گوشت چرخ کرده را به صورت کوفته قلقلی درآورید یا به صورت مخلوط با گوجه‌فرنگی به جای سس روی ماکارونی بریزید.

▪ کتلت (گوشت، سیب‌زمینی و تخم‌مرغ) را به اندازه‌های کوچک و زیبا تهیه کنید یا به صورت مخلوط با آب گوجه‌فرنگی و لوبیا و برنج (لوبیا پلو) بپزید.

▪ اگر کودک هیچ یک از انواع گوشت را نمی‌خورد از جانشین‌های آن مانند تخم‌مرغ، عدس، پنیر با بادام یا گردو، لوبیا چیتی پخته، شیر و ماست استفاده کنید.

▪ برنج را با آب گوشت یا مرغی که می‌پزید به صورت کته نرم با انواع سبزی‌ها یا عدس سرو کنید.

▪ اگر کودک‌تان تخم‌مرغ سفت شده نمی‌خورد؛‌ تخم‌مرغ سفت شده را با کمی کره یا شیر نرم کنید. زرده و سفیده تخم‌مرغ را بزنید و داخل سوپ بریزید و بگذارید چند جوش بزند. تخم‌مرغ را بزنید و با نصف استکان ماست در ته قابلمه‌ای که برای او کته درست می‌کنید، بریزید. سیب‌زمینی پخته شده و تخم‌مرغ سفت شده را رنده کنید و به آن کمی کره یا روغن زیتون بزنید، یا به آن ماست و روغن زیتون بزنید یا کمی شیر اضافه کنید.