وقتی داروها قاطی می‌شود

محسن به دلیل مشکل دریچه قلب تحت درمان با قرص‌های وارفارین است. اگر محسن این دارو را مصرف نکند خون درون قلبش لخته می‌بندد. اگر میزان داروی مصرفی زیاد شود، دچار خونریزی می‌شود.

محسن به دلیل مشکل دریچه قلب تحت درمان با قرص‌های وارفارین است. اگر محسن این دارو را مصرف نکند خون درون قلبش لخته می‌بندد. اگر میزان داروی مصرفی زیاد شود، دچار خونریزی می‌شود. یک روز ظهر درد شکم سراغ محسن می‌آید. او به توصیه یکی از همکارانش شروع به خوردن قرص سایمتیدین می‌کند، دارویی که دوستش برای سوء‌هاضمه مصرف می‌کند. پس از چند روز دچار استفراغ خونی می‌شود. این نمونه‌ای از تداخل بین داروهاست که به افزایش وارفارین در بدن و خونریزی منجر شده است.

گاهی به پزشک مراجعه می کنید و می خواهید به دلیل بیماری که دارید درمانی بگیرید، اما یکی از پرسش هایی که پزشک از شما می پرسد درباره داروهایی است که مصرف می کنید.

دارویی که مصرف می شود معمولا در کبد دچار تغییر و دگرگونی شده و از کلیه، درون ادرار یا از طریق صفرای ترشحی درون مدفوع دفع می شود.

عده ای از داروها روی سوخت و سوز دیگر داروها در کبد تاثیر می گذارد. این تاثیر می تواند باعث تسریع در تخریب دارو یا تاخیر در دگرگونی آن شود. اگر دارو باعث تسریع در تغییر و حذف دارو از بدن شود خودبه خود اثر دارو سریع تر کاهش می یابد.

بالعکس اگر داروی مصرفی از دگرگونی داروی دوم جلوگیری کند، میزان دارو در خون زیاد می شود و می تواند به مسمومیت منجر شود.

به همین دلیل پزشکان قبل از تجویز هر دارویی باید از داروهایی که می تواند بر سوخت و ساز دیگر داروها اثر بگذارد، آگاه باشند و بر این اساس میزان داروی لازم را نسخه کنند.

اگر شما دارویی مانند سایمتیدین برای مشکلات گوارشی مصرف می کنید، این دارو باعث مهار تخریب بسیاری از داروها در کبد می شود.

از طرفی داروهای ضد تشنج مانند فنوباربیتال یا کاربامازپین معمولا باعث تحریک کبد و افزایش تخریب دیگر داروها می شود.

داروهای مصرفی ممکن است بر جذب دیگر داروها از دستگاه گوارش (معده و روده ها) اثر بگذارد. جذب داروها از روده ها گاهی به صورت رقابتی انجام می شود و وجود یک دارو باعث کاهش جذب دیگر دارو می شود.

بسیاری از مواد غذایی هم می تواند در جذب داروها تداخل ایجاد کند. به فرض اگر قرص آهن مصرف می کنید نباید همزمان با آن چای بنوشید یا افرادی که آزیترومایسین می خورند از سه ساعت قبل تا سه ساعت بعد نباید وعده غذایی داشته باشند.

بسیاری از داروهای جذب کننده کلسترول مثل کلستیرامین، در روده ها باعث جذب داروها علاوه بر کلسترول می شود.

برخی داروها در اثرات شان روی بدن مشابه هستند. اگر این داروها با هم مصرف شود این اثرات تشدید و می تواند مشکل ساز شود.

به فرض مصرف داروی آنتی هیستامین خواب آور است. از طرفی داروهای ضدتشنج نیز اندکی خواب آلودگی می آورد.

اگر فردی مبتلا به صرع به دلیل سرماخوردگی یا حساسیت از این دارو استفاده کند دیگر توانایی بیداری در ساعات اولیه صبح را هم نخواهد داشت. از طرفی خواب آلودگی در طی روز می تواند به حادثه برای فرد منجر شود.

دکتر بهروز هاشمی - متخصص طب اورژانس