تشک های طبی واقعا طبی اند

این روزها خریدن تشک کار چندان سختی نیست, چون به هر فروشگاه عرضه کالای خوابی که سر بزنید, می توانید انواع و اقسام تشک ها را در طرح ها و رنگ های مختلف ببینید و یکی از آنها را انتخاب کنید اما چند پرسش نسبتا شایع در مورد انواع تشک وجود دارد که در ادامه به آنها پاسخی مناسب خواهیم داد

این روزها خریدن تشک کار چندان سختی نیست، چون به هر فروشگاه عرضه کالای خوابی که سر بزنید، می‌توانید انواع و اقسام تشک‌ها را در طرح‌ها و رنگ‌های مختلف ببینید و یکی از آنها را انتخاب کنید اما چند پرسش نسبتا شایع در مورد انواع تشک وجود دارد که در ادامه به آنها پاسخی مناسب خواهیم داد...

۱. تشک نرم بخریم یا سفت؟

حقیقت این است که تاکنون در مورد نرمی یا سفتی استاندارد تشک‌ها، تحقیق گسترده، جامع و کاملی انجام نشده است. چند تحقیق در این زمینه وجود دارد که کیفیت و استانداردهای آنها هم چندان بالا نیست. از آنجا که پژوهش کاملا معتبر و استانداردی برای تعیین نرمی و سفتی تشک‌ها وجود نداشته است، نمی‌توانیم یک نسخه درست و واحد برای تمام افرادی که قصد خرید تشک دارند، بپیچیم. البته با جمع‌آوری و کنار هم گذاشتن تمام این تحقیق‌ها می‌توان به یک نتیجه نسبتا منطقی در این زمینه رسید. باید هنگام خرید و استفاده از تشک، نموداری در نظر بگیرید که عدد صفر در آن به نرمی پنبه و عدد ۱۰ به سختی سنگ اختصاص داشته باشد. معمولا معتبرترین تحقیق‌ها در میان انواع تحقیق‌های انجام شده، نشان داده‌اند عدد ۶ برای سفتی تشک مناسب است. یعنی تشک مخصوص خواب باید کمی از حد متوسط سفت‌تر باشد؛ تقریبا شبیه به سفتی تشک تخت معاینه مطب پزشکان. با این حال چون چنین پژوهش‌هایی کاملا وسیع و استاندارد نبوده‌اند، نمی‌توان این میزان سفتی تشک را برای تمام افراد مناسب دانست. در پایان بیشتر این تحقیق و پژوهش‌ها آمده برخی افراد با استفاده از چنین تشک‌هایی با این درجه سفتی شرایط خوبی را پشت سر گذاشته‌اند و حال فیزیکی‌شان بهتر شده و بعضی‌های دیگر هم با خوابیدن روی این تشک‌ها وضع بدتری پیدا کرده‌اند. پس خود شما بهترین ملاک تعیین سفتی و نرمی مناسب تشک‌ هستید. یعنی بهتر است تمام افراد سالم یا بیمار، تشک اولیه را با همین درجه و شدت سفتی که عنوان کردیم، تهیه کنند و اگر دیدند که این درجه برای‌شان سفت یا نرم است،‌ تشک‌ بعدی‌شان را نرم‌تر یا سفت‌تر انتخاب کنند.

۲. تشک بچه‌ها، سالمندان و خانم‌های باردار باید با تشک سایر افراد متفاوت باشد؟

در مورد راحتی، نرمی و سفتی تشک‌ها باید خود فردی که می‌خواهد روی تشک بخوابد، تصمیم بگیرد و بچه‌ها، سالمندان و خانم‌های باردار هم جزو استثناها محسوب نمی‌شوند. تا به حال در هیچ کجای دنیا تحقیق استاندارد و جامعی در مورد اینکه این گروه‌های سنی و جنسی مختلف باید روی چه نوع تشکی بخوابند، انجام نشده است. به همین دلیل اگر فروشنده‌ای ادعا کرد محصول او فقط مناسب افراد خاصی مانند بچه‌ها، سالمندان یا خانم‌هایی باردار است، نباید به حرفش اعتماد کرد

۳. سبکی یا سنگینی تشک‌ها هم اهمیتی دارد؟

معمولا وزن تشک‌ها با توجه به جنس و تعداد لایه‌هایشان متفاوت است اما از آنجا که قرار نیست تشک روی تختمان را روزی یک بار بلند یا جابجا کنیم، وزن و سبکی و سنگینی آن اهمیت چندانی ندارد. یعنی وزن کم یا زیاد تشک ملاکی برای توصیه به خریدن یا نخریدن آن نیست. البته حتما باید تشک‌های سنگین و دونفره را با کمک ۲ یا حتی ۳ نفر دیگر از جا بلند و آن را تا قرار دادن روی تخت حمل کرد تا فشار کمتری به کمر هر یک از شما وارد شود.

۴. تشک طبی بخریم یا نخریم؟

در حال حاضر در بازار محصولاتی مانند تشک، بالش یا کفش طبی وجود دارد اما شاید بتوان گفت بیشتر محصولاتی که این روزها با عنوان «طبی» در بازار به فروش می‌رسند، بیشتر شبیه همان عنوان «مخصوص سرآشپز» در منوی رستوران‌ها هستند که با قیمت به مراتب بالاتری عرضه می‌شود اما هیچ نظارتی بر تولید این تشک‌های طبی وجود ندارد. یعنی اگر از یکی از فروشنده‌های تشک‌های طبی بپرسید محصول آنها چه تاییدیه‌ای از کدام اداره یا مرجع قانونی، پزشکی و بهداشتی کشور دارد، پاسخ موجه و روشنی نخواهید شنید. تشک‌های طبی فقط کمی شکیل‌تر از تشک‌های دیگر تولید و تحت عنوان جعلی «طبی» و البته با قیمتی به مراتب بالاتر به مشتری فروخته می‌شوند. این تشک‌ها هیچ کار خارق‌العاده‌ای برای بهبود کمردرد یا حتی گردن‌درد افراد بیمار انجام نمی‌دهند و از نظر کیفیت هم تفاوت چندانی با تشک‌های معمولی دیگر ندارند.

۵. استفاده از تشک‌های فنردار برای افراد مبتلا به کمردرد ضرر دارد؟

در حال حاضر، بیشتر انواع تشک موجود در بازار از فنرهای کاملا سفت و محکمی تشکیل شده‌اند که کوچک‌ترین شباهتی به فنرهای نرم و نازک تخت‌های فنری قدیمی ندارند یعنی هیچ فردی با خوابیدن روی این تشک‌های فنردار، داخل آنها فرو نمی‌رود و نرمی این تشک‌ها به حدی نیست که باعث آزار و کمردرد کسی شود. باز هم تاکید می‌کنم که تمام افراد سالم و بیمار باید به تجربه متوجه میزان سفتی مناسب تشک برای خودشان بشوند.

۶. می‌توان از تشک‌های خانگی هم با خیال راحت استفاده کرد؟

به طور کلی بلندی و کوتاهی تشک‌های سنتی و خانگی اهمیت چندانی ندارد. یعنی همین‌قدر که تختی داشته باشید و تشکی روی آن بیندازید تا هنگام برخاستن از جا، مجبور به بلند شدن از روی زمین و وارد کردن فشار به زانوهایتان نشوید، ‌خیلی خوب است. تشک‌های پنبه‌ای که در بسیاری از خانه‌ها پیدا می‌شوند هم می‌توانند کاملا مناسب تخت شما باشند؛ مخصوصا اگر پنبه آنها کوبیده و کمی هم سفت باشد. گاهی به افرادی که توانایی تهیه این نوع تشک‌ها را هم ندارند، توصیه می‌کنیم بدون نگرانی، یک پتوی معمولی را چهارلا کنند و روی تختشان بیندازند. داشتن شرایطی مناسب و ایده‌آل، همیشه‌ مستلزم پرداخت هزینه‌های سنگین نیست و گاهی می‌توان با ساده‌ترین امکانات هم به بهترین نتیجه‌ها رسید.

دکتر شهرام صادقی

متخصص طب فیزیکی

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران