رزق نطلبیده

رزق نطلبیده چیست و کار و تلاش انسان برای امر معاش و گذران زندگی در این رابطه چه جایگاهی دارد؟ لطفا به نحو اجمال توضیح دهید.
براساس آموزه های وحیانی، بعضی از روزی های مادی و معنوی …

رزق نطلبیده چیست و کار و تلاش انسان برای امر معاش و گذران زندگی در این رابطه چه جایگاهی دارد؟ لطفا به نحو اجمال توضیح دهید.

براساس آموزه های وحیانی، بعضی از روزی های مادی و معنوی بدون هیچ گونه کوشش و تلاشی از سوی انسان به او ارزانی می شود و به منزله سرمایه کسب روزی آدمیان به شمار می رود. به عنوان نمونه عقل و هوش و استعداد، توانایی و سلامت جسمانی، تابش خورشید و بارش باران، حاصلخیزی خاک، هوای سالم برای تنفس و... از این جمله اند. لطف و حکمت خداوند بر آن قرار گرفته است که پیش از هرگونه سعی و تلاشی از جانب آدمیان، سرمایه های اولیه ای از قبیل موارد فوق در اختیار انسان قرار گیرد تا با استفاده صحیح از این ارزاق خدادادی، به دنبال روزی خود روانه شود. در واقع می توان گفت که این ارزاق به دنبال انسان ها هستند، نه انسان ها به دنبال آنها و آنها طالب انسان ها هستند نه انسان ها طالب آنها. بدون تردید یکی از مصادیق «رزق طالب» که در پاره ای از روایات به آنها اشاره شده است، همین نوع از ارزاق است. امام صادق(ع) در این زمینه فرمود: رزق بر دو نوع است: یک نوع از آن به صاحبش می رسد گرچه آن را طلب نکند. اما نوع دیگر به طلب انسان وابسته است. نوع اول که برای انسان تقدیر شده در هر حال به او خواهد رسید، گرچه برای بدست آوردنش تلاش نکند اما نوع دوم که با سعی انسان برای او مقدر شده، سزاوار است که انسان از راههای حلال آن را به دست آورد. (الفصول المهمه، حر عاملی، ج۱، ص ۲۷۳).

البته اگر چه کار و تلاش انسان در کسب این ارزاق نطلبیده موثر نیست، اما در حفظ و نگهداری و استفاده بهینه از آنها قطعا موثر است. انسان می تواند با تلاش و تدبیر خود، از امکانات خدادادی به خوبی استفاده کرده و بازده آنها را افزایش دهد و یا برعکس با بی تدبیری و تنبلی خود، آنها را هدر داده و باعث تضییع آنها شود.

در هر صورت کار و تلاش انسان در مورد ارزاق از پیش آماده، علت مبقیه است و در مورد ارزاق حاصله در آینده، علت محدثه.