درمان در گروه

بهبودی روانی در گروه سابقه‌ای به قدمت تاریخ بشری دارد که نمونه‌های بارز آن در تعالیم مذهبی مشاهده می‌شود، اما شیوه علمی و امروزی آن همچون روان درمانی، پدیده تازه‌ای است که …

بهبودی روانی در گروه سابقه‌ای به قدمت تاریخ بشری دارد که نمونه‌های بارز آن در تعالیم مذهبی مشاهده می‌شود، اما شیوه علمی و امروزی آن همچون روان درمانی، پدیده تازه‌ای است که سابقه آن به دهه ۱۹۷۰ برمی‌گردد.

ظعلی‌رغم جدید بودن، در سال‌های اخیر با جایگزینی روز افزون روابط اجتماعی و میان فردی به‌جای توجه به عوامل درون شخصی، عوامل حاکم میان افراد گروه‌های اجتماعی از اهمیت بیشتری برخوردار شده است و بر این اساس در محیط بیمارستان‌های روانی، مطب‌ها و دفاتر مشاوره به درمان‌های گروهی توجه خاصی می‌شود.

گروه درمانی چیست

روان درمانی گروهی چیزی جز ارائه شناخت و تصحیح رفتار بیمار گونه نیست رفتاری که باعث شده دیگران از فرد فاصله بگیرند و منزوی شود. بسیاری از مسائل و مطالب عنوان شده در روان درمانی گروهی در زندگی روزانه ما بسادگی اتفاق می‌افتد. تدابیر درمان که مهم‌ترین مساله مورد بحث در روان درمانی گروهی است تنها به گروه درمانی اختصاص ندارد، بلکه در هر گروه عادی کم و بیش وجود دارد. به‌طور عادی ما در زندگی روزمره خود با افراد و گروه‌های مختلفی ارتباط داریم که این روابط برای سلامتی ما لازم است البته همه روابط زمینه سلامت بخشی ندارند و حتی بعضی از روابط نیز ناسالم و بیماری زا هستند.

در گروه چه می‌گذرد

با تشکیل گروه، درمانگر هدایت را بر عهده می‌گیرد، چرا که درمانجویان نمی‌دانند چه کنند و در انتظار راهنمایی و دستورالعمل درمانگر هستند. در نظر آنها درمانگر شخص متخصصی است که آنها را درمان می‌کند و تلاش می‌کند رفتارهای مناسب داشته باشند در مرحله بعدی افراد گروه یاد می‌گیرند که وابسته به درمانگر نباشند و مسوولیت‌پذیر باشند. در سومین مرحله صمیمت بیشتری بین گروه ایجاد می‌شود. افراد یاد می‌گیرند احساسات خود را بیان ‌کنند و واکنش‌های مناسب در مقابل احساسات دیگران نشان ‌دهند. از این مرحله به بعد درمانگر اداره‌کننده جلسه نیست. بلکه به عنوان یک عضو گروه تنها انسجام جلسه را حفظ می‌کند و از تکنیک‌های مختلف در مورد اعضاء گروه و واکنش‌های آنها استفاده می‌کند.

فردی که می‌خواهد وارد فرآیند گروه درمانی شود باید از انگیزه لازم برخوردار بوده و میل به تغییر داشته باشد و حاضر باشد برای تغییر کوشش کند. مهم این است که ورود به برنامه گروه درمانی داوطلبانه باشد و بیمار به خاطر همسر، مادر، پدر، دوستان یا پزشک درمانگر خود به این کار وادار نشود. همانند هر درمان دیگری بیمار باید به شیوه گروه درمانی اعتقاد داشته باشد و آن را یک شیوه درمانی درست و مناسب ارزیابی کند که می‌تواند نیازهای او را برآورده ‌سازد و تغییر لازم را در رفتارهای او به‌وجود آورد. مشکلاتی همچون پرخاشگری، روابط اجتماعی نامناسب، اعتیاد، احساس ناراحتی در جمع، عدم اعتماد به دیگران، مشکلات عاطفی، ابراز وجود بیش از حد، افسردگی روان تنی، مشکلات زناشویی، اضطراب، نداشتن اعتماد به نفس، کمبود عزت نفس و وابستگی به دیگران در گروه قابل حل است. از سوی دیگر گروه درمانی برای بیماران با افسردگی عمیق، اسکیزوفرنی، اختلال شخصیت‌های پارانوئید، اختلال شخصیت جامعه ستیز، افراد مبتلا به بیمارانگاری و اختلال شخصیت خود شیفته، نمی‌تواند مفید باشد.