طلسم اسکار مردانه شکست

کاترین بیگلو، فیلمساز زن سینمای غیرمتعارف و مستقل آمریکا بیش از ۲۰ سال است که کارگردانی می‌کند و در کارنامه‌اش بیش از ۴ فیلم را به نام خود ثبت کرده است. اما نمایش عمومی درام …

کاترین بیگلو، فیلمساز زن سینمای غیرمتعارف و مستقل آمریکا بیش از ۲۰ سال است که کارگردانی می‌کند و در کارنامه‌اش بیش از ۴ فیلم را به نام خود ثبت کرده است. اما نمایش عمومی درام ضدجنگ «مهلکه» در چند ماه قبل بود که همه توجهات را به سمت وی جلب کرد. از قرار معلوم او باید کارگردانی یک اثر پرتنش و اجتماعی درباره جنگ عراق را به عهده می‌گرفت تا هم به صورت یک چهره مطرح در بین عموم تماشاگران درآید و هم مورد تایید اغلب انجمن‌های منتقدان فیلم در خاک آمریکا قرار گیرد.

این فیلمساز متولد سال ۱۹۵۱ ایالت کالیفرنیاست. او از دوران نوجوانی علاقه خود را به دنیای هنر نشان داد و خیلی زود به عنوان یک نقاش مستعد شناخته شد. علاقه او به رنگ و نقاشی، بعدها خودش را در ساخته‌های سینمایی‌اش به وضوح نشان داد. بی‌دلیل نیست که بسیاری از منتقدان سینمایی تصاویر فیلم‌های او را به تابلوهای نقاشی تشبیه می‌کنند.

بیگلو ۲ سال از عمر خود را در انستیتوی هنر سان‌فرانسیسکو سر کرد و در ۲۰ سالگی، بورسیه تحصیلی یکی از مراکز مهم هنری و ادبی کالیفرنیا را برنده شد.

یک استودیوی کوچک کاری به وی داده شد تا در این محل آثار هنری خود را خلق و در معرض دید و قضاوت عموم مردم بگذارد. بسیاری از چهره‌ها و منتقدان مطرح هنری همچون سوزان سانتاگ و ریچارد سرا در این استودیو به تماشای کارهای بیگلوی جوان نشستند. در همین سال‌ها، او از مدرسه فیلم کلمبیا فارغ‌التحصیل شد. این در حالی بود که بیگلو همکاری نزدیکی با گروه فرهنگی آوانگارد انگلستان داشت. کاترین بیگلو تنها فرزند خانواده خود است. او دیدگاه‌های آزادیخواهانه و ضدجنگ خویش را از پدرش گرفته که از فعالین جنبش مدنی و ضدجنگ دهه ۷۰ آمریکا بوده است.

بیگلو اولین فیلم سینمایی خود «شروع» را در سال ۱۹۷۸ کارگردانی کرد. اغلب فیلم‌های او با آن که حال و هوایی حادثه‌ای و ماجراجویانه دارند، ولی سرشار از نکات ریز و ظریف اجتماعی هستند. این فیلمساز بر این باور است که بیان مسائل و مشکلات اجتماعی در دل یک قصه سرگرم‌کننده یا اکشن، جواب بهتری می‌دهد و می‌تواند مخاطب خود را بیشتر با خود درگیر کند. از این نظر، سبک فیلمسازی او بیشتر به سبک کار فیلمسازان سینمای عامه‌پسند می‌خورد تا همکارانش در سینمای مستقل و غیرمتعارف مطرح چند دهه اخیر سینما. به اعتقاد بیگلو، یک فیلم سینمایی در وهله اول باید بیننده‌اش را درگیر و سرگرم کند تا بتواند در مرحله بعدی، پیام انسانی و اجتماعی خودش را به وی منتقل کند. همین دیدگاه باعث آشنایی بیگلو با جیمز کامرون (کارگردان تایتانیک و آواتار) شد. آنها سال ۱۹۸۹ با یکدیگر ازدواج کردند؛ ازدواجی که فقط ۲ سال و نیم طول کشید. بیگلو از معدود فیلمسازان سینمای مستقل است که در سال‌های مختلف، داور جشنواره‌های بین‌المللی همچون ونیز، برلین، دالاس و ساندشن بوده است. آرشیو فیلم دانشگاه هاروارد در سال ۲۰۰۹ برنامه مرور بر آثار بیلگو را برپا کرد و تمام ساخته‌های سینمایی‌اش را به نمایش گذاشت. این اقدام جزو کارهای نادری است که این انستیتو در ارتباط با یک فیلمساز مستقل انجام می‌دهد.

کاترین بیگلو، اولین فیلمساز زن تاریخ سینماست که جایزه اسکار بهترین کارگردانی را دریافت کرده است. وی از ۵ انجمن منتقدان ایالت‌های مختلف آمریکا، جایزه و عنوان بهترین فیلمساز سال را گرفت. اگر چه مراسم جوایز گلدن‌گلوب (کره طلایی) جایزه بهترین کارگردانی خود را به جیمز کامرون داد، اما ۲ اتحادیه مهم کارگردانان و تهیه‌کنندگان آمریکا، وی را به عنوان بهترین کارگردان سال انتخاب کردند. در انتخاب هر دو اتحادیه کارگردانان و تهیه‌کنندگان آمریکا، این اولین‌بار است که آنها جایزه خود را به یک فیلمساز زن می‌دهند. این موفقیت در مراسم جوایز فیلم بافتا (اسکار انگلیسی) هم تکرار و همین مساله باعث شد تا تحلیلگران سینمایی بگویند وی در جریان برپایی مراسم سالانه اسکار در ۷ مارس، اسکار بهترین کارگردان را از آن خود کند و لقب اولین فیلمساز زن تاریخ سینما را بگیرد که توانسته به این جایزه دست پیدا کند. این در حالی است که حدود یک ماه قبل جیمز کامرون رقیب اصلی بیگلو در رشته بهترین کارگردانی گفت: او بهترین گزینه برای دریافت این جایزه است. با موفقیت‌هایی که بیگلو به مدد «مهلکه» کسب کرد، تلاش و فعالیت فیلمسازان زن سینمای آمریکا (که البته تعدادشان بسیار اندک است) بیشتر شده و آنها روحیه تازه‌ای برای ارائه کارهای بهتر و باارزش‌تر پیدا کرده‌اند.