چشم الکترونیک به جای چشم شما

این بار می خواهیم از چشم دیگری به امنیت بنگریم, چشمی که متعلق به ما نیست ولی برای ما کار می کند خیلی دقیق تر از آنچه در تصور شماست معمولا گفته می شود عقاب چشمان تیزبینی دارد, چشم موردنظر نیز به همان اندازه تیزبین و دقیق است

این بار می‌خواهیم از چشم دیگری به امنیت بنگریم، چشمی که متعلق به ما نیست ولی برای ما کار می‌کند خیلی دقیق‌تر از آنچه در تصور شماست. معمولا گفته می‌شود عقاب چشمان تیزبینی دارد، چشم موردنظر نیز به همان اندازه تیزبین و دقیق است. صحبت از یک چشم الکترونیکی است، چشمی که در سر شما نیست اما کار چشمان سر شما را انجام می‌دهد. ممکن است با خود فکر کنید چشمان شما تصاویر را به مغز منعکس می‌کند و باعث دیدن تصاویر و بخاطر سپاری آنها در حافظه می‌شود، آیا این چشم الکترونیکی هم عملیات ذخیره‌سازی را انجام می‌دهد؟

سئوال بجایی پرسیدید. در جواب باید گفت بله!! این چشم نیز عملیات ذخیره‌سازی را انجام می‌دهد، بهتر از چشم روی صورتتان. ممکن است شما چیزی را ببینید و بعد از مدتی آن را فراموش کنید، اما این چشم الکترونیکی هیچ چیز را فراموش نمی‌کند و تا آنجایی که مغزش فضای خالی داشته باشد وقایع را ذخیره می‌کند، در صورت لزوم شما می‌توانید وقایع ذخیره شده در حافظه چشم الکترونیکی را بارها مرور کنید. دیگر نیازی به توضیح بیشتر نیست اما می‌توانیم با انواع آنها آشنا شویم.

● انواع چشم الکترونیکی

امروزه در مراکز صنعتی، اداری و تجاری جهت نظارت بر محیط فیزیکی و نظارت بر کارکنان در جـهت کنترل و مدیـریت بهـتر و کارآمـد‌تر بـه وفـور از سیستم‌های تـلویزیونی مـداربسته Closed Circuit TV یا همان CCTV و CCVE (تجهیزات ویدئویی مداربسته) استفاده می‌شود. اشتباه نشود این قبیل محصولات الکترونیکی صرفا جهت کنترل و نظارت بر کار کارکنان ساخته نشده‌اند. در اماکن عمومی مانند بانک‌ها، ادارات، دانشگاه‌ها، کارخانجات، فروشگاه‌های بزرگ و فروشگاه‌های فروش اجناس گران‌قیمت مانند طلا فروشی‌ها، در سوپرمارکت‌های بزرگ و در کنترل ترافیک خیابان‌ها و چهارراه‌ها این سیستم‌ها را می‌توان نصب و مورد استفاده قرار داد و استفاده از آنها به حفظ امنیت منطقه تحت پوشش نیز کمک خواهد کرد. جهت تکمیل بحث حفظ امنیت لازم است به مسئله‌ای اشاره کنم، این مسئله ریشه در فرهنگ غلط بعضی از ما ایرانیان دارد. بسیاری از ما تصور می‌کنیم که وقتی پلیس را می‌بینیم باید از او فاصله بگیریم، «وای خاک برسرم گمان کنم از کنار پلیس رد شدم همسایه بالایی مرا دید، حالا او فکر می‌کند که من خلافی مرتکب شده‌ام و پلیس به سراغ من آمده بوده» و ... .

اینگونه تفکرات به نظر من غلط است. پلیس در همه حال حافظ جان و مال و آبروی هموطنانش است، پس از او فرار نکنیم و گمان مبرید کنترل یعنی محدود کردن، بلکه حفاظت کردن است، اگر در اتوبان موفق به لایی کشیدن شدید خوشحال نشوید و نگویید که «ای بابا راهنمایی و رانندگی هم دوربین گذاشته تا جیبش را پر کند»، دوربین داخل اتوبان جهت حفظ جان و مال شماست از پیچاندن آن ممکن است پولی در جیب راهنمایی و رانندگی نرود اما ممکن است خساراتی جبران‌ناپذیر به ما وارد شود.

● اصول کار سیستم‌های CCTV

اصول کار سیستم‌های CCTV به این صورت است که ابتدا تصاویر توسط دوربین‌های مداربسته دریافت شده و برای نمایش و پخش به مانیتور یا تلویزیون انتقال داده می‌شود. همچنین برای ضبط و یا تغییر نحوه نمایش روی مانیتور و پخش همزمان تصاویر دوربین‌ها روی مانیتور و کنترل از راه دور دوربین‌ها نیز تجهیزات و امکاناتی وجود دارد. چون تصاویر دریافت شده از این سیستم‌ها برای بینندگان محدودی می‌باشد لذا به آنها تلویزیون مداربسته می‌گویند. بر خلاف تلویزیون عمومی (Broadcast TV ) که جهت پخش تصاویر برای عموم می‌باشد. با توجه به تنظیماتی که روی دوربین‌ها و سایر تجهیزات می‌توان انجام داد. این سیستم‌ها در شرایط جوی متفاوت و در روز و شب نیز کارآیی خوبی دارند.

● دوربین‌های رایج در سیستم‌های CCTV

▪ دوربین رنگی و مونوکروم: دوربین‌های رنگی قابلیت ارسال تصاویر تمام رنگی به مونیتورهای گیرنده را دارند و از نظر قیمت در مقایسه با دوربین‌های مونوکروم بسیار گران‌تر هستند اما ممکن است این نیاز احساس شود که اشیا و امکانات باید با دقت بالایی مورد مشاهده قرار گیرند. از این رو دوربین‌های رنگی وارد بازار CCTV شدند. دوربین مونوکروم که به نام‌های دوربین سیاه و سفید و یا B&W نیز خوانده می‌شوند نسبت به دوربین رنگی قیمت پایین‌تری دارند، اما از آنجا که برای رویت در مقایسه با دوربین رنگی نیاز به روشنایی کمتری دارند در محیط‌هایی که نور کم است و اشیاء تیره وجود دارند می‌توان از این دوربین‌ها استفاده نمود. به این نکته باید توجه کنید که وضوح تصویر در انواع دوربین‌ها متفاوت است.

عموما دوربینی که در بحث امنیتی مورد استفاده قرار می‌گیرند دارای وضوح افقی بین ۳۳۰ تا ۴۸۰ می‌باشد، اما بطور کلی وضوح تصویر بستگی به میزان روشنایی تصاویر است در واقع حداقل چگالی نوری است که از شی مورد نمایش باید تابیده شود تا دوربین بتواند از آن تصویر مناسبی بگیرد. واحد سنجش روشنایی بر حسب لوکس است و هر لوکس در واقع میزان روشنایی یک مترمربع از سطحی است که شدت نوری برابر ۱ لومن بر آن تابیده شود. به صورت تجربی می‌توان گفت که روشنایی یک لوکس میزان نوری است که از یک شمع در فاصله یک متری دیده می‌شود. در پاره‌ای موارد ممکن است منبع نوری پرقدرتی در پس زمینه تصویری که دوربین ارایه می‌دهد قرار گیرد. تصحیح این نور در دوربین ممکن است باعث شود تا موضوعاتی که در مقابل این منبع نوری قرار گرفته‌اند بسیار تاریک و حتی غیر قابل تشخیص گردند.

از این رو فناوری BLC در دوربین مجهز به این فناوری باعث می‌گردد تا اشیا مقابل منابع نوری با دقت و وضوح مناسب تولید شوند. مواردی چون زوم دیجیتال و امکان نمایش متن روی تصویر که نشان دهنده محل نصب دوربین امنیتی است و معکوس کردن تصاویر به دست آمده از دوربین از دیگر امکانات دوربین‌های CCTV می‌توان بر شمرد. دوربین‌های CCTV در اشکال استوانه‌ای، جعبه‌ای و دام (دوربین نصب شده داخل یک هاوسینگ کروی شکل اصطلاحا Dome نامیده می‌شود) یافت می‌شوند و متداول‌ترین آنها نوع دام است چون در یک محفظه گنبدی شکل قرار دارد و دوربین را در مقابل خطرات غیرجدی محافظت می‌کند.

پدیده دوربین‌های CCTV حداقل به یک دهه گذشته برمی‌گردد ولی به علت رویکرد جوامع به خصوص در حال حاضر ایران به سوی استفاده از سیستم‌های امنیتی، بحث آن داغ شده است. از این رو در شماره‌های بعد سعی بر معرفی تکنولوژی‌های برتر در دوربین‌های امنیتی خواهم داشت.

حمید خان‌زاده