کاهش فروش Nano موجب ایجاد شکافی بین Tata و تأمین کنندگان

تأمین کنندگان قطعات خودروی نانو شرکت تاتاموتورز, به دلیل تداوم افت فروش این مدل فوق ارزان قیمت طی چهارماهه گذشته, با اوضاع و شرایطی دشوار دست به گریبان هستند

تأمین‌کنندگان قطعات خودروی نانو شرکت تاتاموتورز، به دلیل تداوم افت فروش این مدل فوق ارزان‌قیمت طی چهارماهه گذشته، با اوضاع و شرایطی دشوار دست به گریبان هستند. برطبق گزارشات منتشره از سوی انجمن خودروسازان هند (SIAM) تاتا طی نوامبر ۲۰۱۰ تنها ۵۰۹ دستگاه خودروی نانو به فروش رسانده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل (۲۰۰۹) بیانگر کاهش ۸۵ درصدی فروش این خودرو است. افت فروش نانو درست هنگامی‌ که بازار خودروی سواری هند شاهد رشدی چشمگیر است، به نگرانی اصلی تاتا و تأمین‌کنندگان آن تبدیل شده است.

تداوم کاهش فروش از آگوست ۲۰۱۰ موجب افزایش موجودی این خودرو در نمایندگی‌های فروش نانو شده است که یکی پس از دیگری سفارشات جدید را محدودکرده‌اند. تیراژ تولید در Sanand گجرات، کارخانه‌ای که فعالیت تولیدی خود را در جولای ۲۰۱۰ آغاز نموده، متوقف شده است. گزارش‌های رسیده حاکی از آن است که گرچه این کارخانه دارای ظرفیت تولید سالانه ۲۵۰ هزاردستگاه خودرو است، اما تنها ۷۱ دستگاه خودرو در روز یا ۲ هزار دستگاه در ماه (طی ماه نوامبر) تولید کرده است . انتظار می‌رود که چشم‌انداز تولید، طی دوره دسامبر – ژانویه نیز به همین روال باقی بماند زیرا اکثر خریداران هندی ترجیح می‌دهند که طی فصل جشنواره فروش که در ماه‌های اکتبر و نوامبر برگزار می‌شود، اقدام به خرید خودرو کنند.

● روابط با تأمین کنندگان

کاهش فروش، این مسأله موجب ایجاد موجی از نگرانی بین تأمین‌کنندگان عمده نانو شده است. براساس گزارش‌های موجود، مدیران این شرکت‌ها بتازگی با مقامات تاتا در بمبئی دیدار کرده‌اند. مدیر یکی از این تأمین‌کنندگان اعلام کرده است: حتی اگر تاتاموتورز از مارس ۲۰۱۱ نیز تولید ۱۵ هزاردستگاه خودرو در ماه را آغاز کند، باز هم تنها نیمی از تیراژی است که از ابتدا برنامه‌ریزی شده بود. این مسئله نشانگر مشکلی جدی برای تأمین‌کنندگانی است که به دلیل قول اولیه مبنی بر تیراژ تولید بالا، حاشیه سود ناچیزی نصیب‌شان خواهدشد.

صنعت خودروسازی در زمان عرضه نانو، آن را نمونه‌ای منحصربفرد از روابط خودروساز- تأمین‌کننده اعلام کرد زیرا این پروژه مستلزم برخورداری از کارخانه‌ای یکپارچه و منسجم بود که به واسطه آن، تأمین‌کنندگان می‌توانستند در زمینه حذف کامل هزینه‌های لجستیک و تأمین قطعات و نیز کارایی بیشتر، با خودروساز همکاری کنند.

اکنون به نظر می‌رسد که روابط آنها طی ماه‌های اخیر شکراب شده است زیرا برخی تأمین‌کنندگان نانو، بی میلی و مخالفت خود را برای راه اندازی سایت‌های جدید در کارخانه این خودروساز در Sanand، ابراز داشته‌اند .

تأمین‌کنندگان اعلام کرده‌اند پس از رسیدن تیراژ تولید به ۵۰۰ دستگاه در روز، حداقل ۲ ماه برای احداث و راه اندازی کارخانه‌های خود در Sanand صبر خواهند کرد .

در اواخر سال ۲۰۰۸ که تاتا تولید را از Singur به Sanand منتقل کرد، مکان‌هایی را به منظور راه‌اندازی واحدهای تولیدی قطعات نانو به ۴۱ تأمین‌کننده عمده اختصاص داد. تاتا معتقد است که این تأمین‌کنندگان را متقاعد کرده که تولید در این کارخانه ادامه خواهد یافت و تیراژ تولید پس از آنکه این خودروساز تمرکز خود را معطوف به فروش و بازاریابی کند، بهبود خواهدیافت.

● عدم پایداری موفقیت اولیه

پس از ۱۲ ماه موفقیت‌آمیز اول، فروش تاتا افت کرد. این شرکت در برابر بالارفتن هزینه‌های موادخام، قیمت خودروی نانو را در ماه جولای، ۴ درصد و در ماه اکتبر، ۹ درصد افزایش داد. گرچه این افزایش قیمت بسیار جزئی بوده، اما آنها فشار زیادی را بر خریداران تحمیل کرده‌اند زیرا ارزان‌قیمت بودن از مهم‌ترین جنبه‌های مورد بحث این خودرو محسوب می‌شود. در نتیجه، تاتا منابع مالی را به منظور تامین مالی و بازاریابی درنظرگرفته است، ناگفته نماند که این فعالیت‌ها در زمان عرضه نانو، پیش‌بینی نشده بودند.

آیا استراتژی‌های بازاریابی می‌توانند فروش نانو را افزایش دهند؟ حتی تاتا از سرعت از بین رفتن رضایتمندی حاصل از تقاضای چشمگیر عرضه اولیه خودروی نانو، شوکه شده است. این خودروساز با راه‌اندازی ۴ کارخانه تولیدی مانند Sanand که هریک ظرفیت تولید ۲۵۰ هزاردستگاه خودرو را داشته باشند برنامه‌هایی کلان برای فروش سالانه یک میلیون دستگاه نانو در سر داشت، اما با تقاضای بسیار کم کنونی، تاتا برای ادامه تولید نانو حتی در یک کارخانه نیز با مشکل مواجه خواهدشد.

قیمت پایین نانو، همواره چالشی در زمینه هماهنگی برای تأمین‌کنندگان تلقی شده است. تاتا به تأمین‌کنندگان خود اطمینان خاطر داده بود که می‌توانند با تیراژ تولید بالا و منجر به مقیاس اقتصادی، حاشیه سود خوبی کسب نمایند. با این حال، سطح کنونی تیراژ پایین تولید، فشار را بر تأمین‌کنندگانی که هنوز برای این پروژه هزینه می‌کنند، افزایش داده است. برخی تأمین‌کنندگانی که پیش از این، ساخت کارخانه خود را در Sanand به پایان رسانده‌اند، فعالیت‌های خویش را تا زمانی که تیراژ تولید افزایش یابد، به تعویق انداخته‌اند. دیگران نیز که قبلاً فعالیت‌های خود را آغازکرده‌اند، هم‌اکنون علاوه بر قطعات نانو، اقدام به تأمین قطعه برای دیگر خودروسازان کرده‌اند. اگر حجم تولید سال ۲۰۱۱ همچنان با کاهش مواجه باشد، تاتا با چالشی بزرگ برای متقاعدسازی تأمین‌کنندگان خود نسبت به ادامه حیات پروژه مواجه خواهدشد .

مریم شهمیرزادی

امور مطالعات و برنامه‌ریزی استراتژیک ساپکو

منبع

SupplierBusiness , “Declining sales of Nano causes rift between Tata & suppliers” , ۲۷ Dec. ۲۰۱۰