عمارت سالار محتشم

این بنا در شهر خمین واقع شده و از نظر ساخت کالبدی و معماری، بنایی ارزنده است. سبک معماری فضای داخلی، نوع مصالح و اسکلت ساختمانی آن را به صورت یک پدیده معماری بی نظیر در منطقه خمین …

این بنا در شهر خمین واقع شده و از نظر ساخت کالبدی و معماری، بنایی ارزنده است. سبک معماری فضای داخلی، نوع مصالح و اسکلت ساختمانی آن را به صورت یک پدیده معماری بی نظیر در منطقه خمین در آورده است. درکل سازمان فضایی شهر خمین، تنها عنصری که با "سرا- قلعه" بیت امام قابل مقایسه است، همین "سرا- قلعه" سالارمحتشم است. این قلعه یک پدیده شاخص در مجموعه شهر بوده و دیوارهای بلند و سردر باشکوه و جالب توجهی دارد. سابقه کارکرد حکومتی این قلعه ظاهرا خیلی بیشتر از بیت امام است، ولی برخی خصوصیات آن مثل مشرف نبودن به شهر و دوری نسبی آن از مراکز اصلی شهر، معایبی برای این مرکز حکومتی است. وجه تشابه این دو قلعه آن است که در مجاورت هردو آن ها کوچه های بن بست و واحدهای همبستگی متعددی وجود داشته که آن ها نیز قلعه ای نفوذناپذیر بوده‌اند.‌

در این خانه‌ها مردم عادی و بی‌بضاعت زندگی می‌کرده‌اند.‌ اصطلاحا این قلعه‌ها را می‌توان "محله - قلعه " نامید. این بنا اخیرا از سوی سازمان میراث فرهنگی استان به عنوان یکی از بناهای قابل ثبت شناخته شده و قرار است بعد از خریداری از مالک ، به ثبت تاریخی برسد و مورد حفاظت ، بازسازی و مرمت قرار گیرد. در جوار این خانه قدیمی، خانه دیگری نیز با همین شیوه معماری وجود دارد که متعلق به برادر سالار محتشم است و در حال حاضر مسکونی می‌باشد. این خانه قدیمی نیز از نظر ویژگی‌های معماری و تزئینات موجود از بناهای دیدنی و بسیار جالب توجه شهر خمین است، ولی زیبایی آن درحد بنای سالارمحتشم نیست.