ایرانی، ملموس و باورپذیر

«طلا و مس» برداشتی تاثیرگذار و جذاب از یک زندگی کاملا سنتی و ایرانی است و شخصیت‌هایی ملموس، زنده و باورپذیر دارد.
فیلم به سادگی داستان خود را تعریف می‌کند و آرام آرام مخاطب را …

«طلا و مس» برداشتی تاثیرگذار و جذاب از یک زندگی کاملا سنتی و ایرانی است و شخصیت‌هایی ملموس، زنده و باورپذیر دارد.

فیلم به سادگی داستان خود را تعریف می‌کند و آرام آرام مخاطب را به بطن ماجرا وارد کرده و از همین روست که به‌راحتی احساس همذات پنداری به وجود می آید و مخاطب با لحظه به لحظه تلخی‌ها، شادکامی‌ها و آرامش آن‌ها سهیم می‌شود. بیان سمبولیک فیلم نیز به درستی در بطن دراماتیک و رئالیزم اثر جای گرفته است و نشانه‌ها از جنس زندگی شده‌اند آنچنان که طلا بودن شخصیت زن، مس وجود سید رضا را بیش از پیش نمایان می‌سازد.

فیلمساز با بیانی زیبا علاوه بر نشانه‌های اشاره شده، از فرش به عنوان نماد زندگی و تحول بهره می‌گیرد و هرچه فرش به نقش و نگار مزین می‌شود و به سمت کامل شدن می‌رود شخصیت سیدرضا هم تکامل می‌یابد گویی تار و پود فرش وجودی وی نیز دوباره در حال شکل‌گیری است و در راه طلا شدن وجودش، مس و زنگارهای اخلاقی‌اش زدوده شده و رنگ طلایی و شاید ذات طلایی به خود می‌گیرد و زمانی که فرش تمام می‌شود نگرش سیدرضا به زندگی متحول شده و اخلاقیات را به شیوه‌ای دیگر تجربه می‌کند شیوه‌ای کاملا متفاوت با کلاس‌های درس اخلاق.

این فیلم بیانیه‌ای دراماتیک است در راستای رسیدن به همدلی، آن هم نه با دیده بلکه با چشم دل و درک وجود، در واقع سیدرضا به درکی جدید از اخلاقیات و انسانیت می‌رسد که در سکانس تاثیرگذار پایانی فیلم این موضوع را می‌بینیم در این سکانس سیدرضا گرد و غبار از وجود می‌زداید و به همین دلیل پشت در کلاس اخلاق می‌نشیند و کفش های دیگران را جفت می‌کند.

اگر چه چارچوب داستان عناصر ملودرام را دارد اما فیلم پا را از سطح ملودرام فراتر گذاشته و از طریق همین روایت ساده، مسائل مهمی چون اخلاق و معنویت را می‌کاود و حتی به نوعی برخی از تراژدی‌های روابط انسانی معاصر را به تصویر می‌کشد که تلخی‌های داستان و خصوصا پایان آن ، شاهدی بر این مدعاست.

البته فضاسازی موجود نیز در خدمت داستان است طراحی صحنه ، فضای سنتی خانه ، لوکیشن های خارجی و .... همه و همه شرایط و فضای لازم برای تحول سیدرضا را فراهم می‌کنند و به نوعی مکمل شخصیت‌ها هستند و مخاطب را به بیراهه نمی‌برند.

«طلا و مس» اثری توام با لحظات ناب سینمایی است که اسعدیان از طریق رسانه سینما به نوعی اعجاز می‌کند و روح و روان مخاطب را تحت تاثیر قرار می‌دهد. البته حضور فیلمساز در این روایت تاثیرگذار اصلا حس نمی‌شود.

جعفر گودرزی

منبع: فارابی - سوره سینما