زایـمــان بــدون درد

به نظر من, حق هر انسانی است که در دنیای مدرن طب امروز, بی دردی را طلب کند و برای همین است که بیماران نیز از کشیدن و پرکردن دندان تا سردرد و درد زایمان را با حداقل درد می خواهند

به نظر من، حق هر انسانی است که در دنیای مدرن طب امروز، بی‌دردی را طلب کند و برای همین است که بیماران نیز از کشیدن و پرکردن دندان تا سردرد و درد زایمان را با حداقل درد می‌خواهند...

قطعا یکی از جذاب‌ترین و مهیج‌ترین تجربه‌های زندگی هر خانمی، زایمان اوست؛‌ تجربه‌ای که به دردناک بودن، معروف است اما می‌توان آن را طوری تسهیل کرد که در عین حال که بدون درد است، فرد مجبور نشود تن به تیغ سزارین و عوارض بیهوشی عمومی بسپارد.

امروزه در اروپا حدود ۸۰ درصد و در آمریکا ۵۰ درصد زنان درخواست بی‌دردی حین زایمان را دارند اما در ایران چون خانم‌ها از این موضوع بی‌اطلاع هستند رو به سزارین می‌آورند.

استفاده از روش اپی‌دورال، برخلاف تصور عوام، نه تنها تهاجمی نیست؛ بلکه به عنوان تکنیک طلایی استاندارد دنیا معرفی شده است. ما فقط برای دقایقی حس درد قسمت فوقانی شکم یا همان ناحیه‌ اپی‌دورال را بلوک می‌کنیم و برای این کار از فرد می‌خواهیم در حالتی نشسته و کاملا بی‌حرکت قرار بگیرد و قبل از انجام بلوک، پوست را ضدعفونی و کمی بی‌حس می‌کنیم. سپس سوزن مخصوصی را در فضای اپی‌دورال (که فضایی خارج از نخاع است) قرار داده و کاتتر را در جای مناسب گذاشته و سوزن را برمی‌داریم. داروها را از راه لوله نازک کاتتر تجویز می‌کنیم و چون اعصاب انتقال‌دهنده بلوک می‌شوند، درد کاهش می‌یابد. ۱۵ تا ۱۰ دقیقه بعد اثر بلوک تا ۸۰ درصد از درد را می‌کاهد. بلوک اپی‌دورال را می‌توان تا هر وقت نیاز بود ادامه داد و پس از زایمان کاتتر را خارج کرد تا حدود ۲۰ دقیقه بعد از تزریق آخرین دارو حس شما به حالت عادی برگردد. این بلوک باعث کندی روند زایمان نشده و بی‌حسی ناحیه‌ای به شما اجازه می‌دهد در طولانی‌ترین زمان زایمان (مرحله باز شدن دهانه رحم) استراحت کنید و سپس وقتی دهانه رحم کاملا باز شد انرژی کافی برای زور زدن داشته باشید.

تحقیقات فراوان ثابت کرده‌اند که این بی‌دردی برای مادران کاملا بی‌خطر است. ما علاوه بر مواردی که خود مادران درخواست زایمان بدون درد دارند، در مواقع خاص مانند بیماران شدید ریوی، قلبی عروقی، فشار بالای بارداری، صرع و مواردی که بیهوشی عمومی به خاطر حساسیت به دارو منع دارد، از این روش استفاده می‌کنیم.

مساله مهمی که وجود دارد و سوال رایج اکثر خانم‌هاست، آن است که پس از انجام بلوک اپی‌دورال و قبل از زایمان، آیا قادر به راه رفتن هستند یا نه؟ این هم به خاطر همان اطلاع‌رسانی غلط است که بعضی‌ها تصور می‌کنند فلج خواهند شد! ما پس از اپی‌دورال، حتی آنها را از تخت پایین می‌آوریم تا قدم بزنند و تکنیک تنفسی را که در کلاس‌های زایمان فراگرفته‌اند، انجام دهند یا ورزش ملایمی انجام دهند.

● مشت نمونه خروار

من از چند خانم جوان که با این روش درد زایمان طبیعی را کم کرده‌اند و از زایمان خود لذت برده‌اند، خواستم تا درچند جمله نظر خود را ابراز کنند.

یکی از خانم‌هایی که با روش اپی‌دورال زایمان بدون‌درد را تجربه کرده بود (خانم ۳۲ ساله) این‌طور گفت: «من به محض اینکه چند لحظه منتظر ماندم و حس ترس داشتم که الان این سوزن را در نخاعم فرو می‌برند، بدون هیچ احساسی، گفتند تمام شد. دقیقا ۷ تا ۸ دقیقه بعد، از دست آن درد آغازین راحت شدم و خوابیده بودم و سر بچه‌ام را در ناحیه نشیمن حس می‌کردم و هر وقت می‌گفتند زور بزن قادر بودم این کار را بکنم. خیلی لذت داشت که تولد بچه‌ام را دیدم و باورم نمی‌شد که زایمان تمام شد و او الان روی دست‌های دکتر است! نه درد کشیدم نه بیهوش شدم. من به همه آنها که گفتند چرا سزارین نمی‌شوی و مگر زمان مادربزر‌گ‌هاست که طبیعی زایمان کنیم و ما را بی‌کلاس یا متحجر خواندند، می‌گویم اتفاقا الان در همه دنیا برای زایمان کلاس آموزشی می‌روند و همه خانم‌ها به غیر از آنها که بیماری دارند یا مساله خاصی برای جنینشان پیش بیاید طبیعی زایمان می‌کنند. من توسط یکی از اقوامم که در اروپا زندگی می‌کند، تشویق شدم که این راه را تجربه کنم.

الان هم راضی‌ام و به دوستانم توصیه می‌کنم. از همه فوایدش که بگذریم، ارزش بوسیدن نوزاد پس از تولد به یک دنیا می‌ا‌رزد.» خانم ۲۷ ساله دیگری بعد از این تجربه می‌گفت: «با اینکه قبلا در کلاس‌ها برایمان توضیح داده بودند اما باز هم می‌ترسیدم. برای همین ترس، پس از اپی‌دورال به دست‌شویی نیاز پیدا کردم و به راحتی خودم قدم زدم و رفتم دست‌شویی. حین زایمان هم با ماما و دکتر گپ می‌زدم و خوشحال بودم حتی همسرم اجازه داشت به اتاق زایمان بیاید. درست مانند کشورهای خارجی و فیلم‌ها.»

دکتر مژگان صادقی

متخصص بیهوشی