آنها که عاقبت بخیر می شوند

در سنین نوجوانی و جوانی وقتی یک کار خیر برای یک پیرمرد یا پیرزن انجام می دادیم، می گفتند: الهی پیر شوی و آنان که اهل معنا بودند و بینش بیشتری داشتند دعا می کردند الهی عاقبت بخیر …

در سنین نوجوانی و جوانی وقتی یک کار خیر برای یک پیرمرد یا پیرزن انجام می دادیم، می گفتند: الهی پیر شوی و آنان که اهل معنا بودند و بینش بیشتری داشتند دعا می کردند الهی عاقبت بخیر شوی یا از عمرت خیر ببینی.

این که انسان برای کسی دعا کند پیر شود جای بحث و افتخار نیست، زیرا کمیت عمر انسان مهم نیست، بلکه کیفیت آن اهمیت دارد اما این که انسان برای کسی دعا کند که عاقبت بخیر شود، این امر مهم و قابل توجه است.

عاقبت بخیری چه معنایی دارد. در یک نگاه سطحی و از نظر برخی افراد ممکن است عاقبت بخیری عبارت باشد از پولدار شدن، مشهور شدن، قوی پنجه و زور بازو داشتن، رسیدن به مقام و مناصب بالای اجتماعی و سازمانی، صاحب نفوذ بودن و قدرت داشتن، زیبایی و.‎.‎. ممکن است این دیدگاه ها نسبت به عاقبت بخیری در وهله اول بااهمیت و پرجاذبه جلوه کند اما حقیقت آن است که چنانچه آنها در جهت مسیر خدا و کسب نظر و خشنودی او باشد، قابل تأمل است وگرنه معلوم نیست که ثروت، زیبایی، پست و مقام، شهرت و قدرت، ما را به سرمنزل مقصود برسانند.

بنابراین مهم این است بدانیم باید دنبال رضایت و خشنودی خدا باشیم تا عاقبت بخیری برایمان معنا و مفهوم پیدا کرده و رنگ و بوی الهی به خود بگیرد.

از منظری دیگر، ما عبارتی تحت عنوان فلاح و رستگاری داریم که اجر و پاداش آن رحمت و مغفرت الهی و بهشت رضوان و نعمات آن است که خدا نصیب نیکوکاران، متقین، مؤمنان و محسنین می فرماید. با کنار هم قرار دادن این نکات، شاید بتوان گفت عاقبت بخیری واقعی یعنی رضایت و خشنودی خداوند.

پس هر کس به خوشبختی و سعادت حقیقی دست یافت، خدا او را دوست دارد و محترم می شمارد بنابراین برای آن که بخواهیم به خوشبختی و سعادت برسیم، لازم است به سه سؤال پاسخ داد:

۱) فلاح و رستگاری در قرآن شامل چه کسانی است

۲) خداوند چه کسانی را دوست دارد

۳) خوشبختی و سعادت نصیب چه افرادی است

فلاح و رستگاری

در ابتدای آیات سوره بقره، برخی اوصاف کسانی که به فلاح و رستگاری می رسند، برشمرده شده است که عبارتند از:

۱) ایمان به غیب (الذین یؤمنون بالغیب)

۲) اقامه نماز (و یقیمون الصلوهٔ)

۳) انفاق (و مما رزقناهم ینفقون)

۴) ایمان به قرآن (والذین یؤمنون بما انزل الیک)

۵) ایمان به آنچه از قبل به سایر پیامبران نازل شده است (و ما انزل من قبلک)

۶) یقین به آخرت (و بالاخرهٔ هم یوقنون) آیات ۳ تا ۵ سوره بقره.

و در پایان می فرماید: کسانی که این ویژگی ها را دارند: اولئک هم المفلحون.

خداوند چه کسانی را دوست دارد

خداوند متعال در چند جا کسانی را که دوست دارد به صراحت در قرآن نام می برد که عبارتند از: توبه کنندگان، صبرکنندگان، نیکوکاران، توکل کنندگان، متقین (افراد دارای تقوا)، پاکیزگان، رزمندگان (جهاد در راه خدا)، کسانی که عدل و قسط برپا می دارند.

در این خصوص خداوند از عبارت (والله یحب) یا (ان الله یحب) استفاده می کند. متن آیات آن به شرح زیر است:

۱) توبه کنندگان (توبه کردن): (سوره بقره ،آیه ۲۲۲)

الف) ان الله یحب التوابین

به درستی که خداوند توبه کنندگان را دوست دارد.

ب) و یحب المطهرین

و خداوند، پاکان و پاکیزگان را دوست دارد.

۲) صبور بودن: (سوره آل عمران، آیه ۱۴۶)

والله یحب الصابرین: و خدا صابران را دوست دارد.

۳) نیکوکار بودن: (سوره آل عمران، آیه ۱۴۸)

والله یحب المحسنین: و خدا نیکوکاران را دوست دارد.

۴) توکل کنندگان به خدا: (سوره آل عمران ،آیه ۱۵۹)

ان الله یحب المتوکلین: به درستی که خداوند توکل کنندگان را دوست دارد.

۵) پاک و پاکیزه بودن: (سوره بقره، آیه ۲۲۲ و سوره توبه، آیه ۱۰۸)

الف) و یحب المتطهرین

ب) والله یحب المطهرین

(و خداوند پاکان و پاکیزگان را دوست دارد)

۶) تقوا (پرهیزکار بودن): (سوره توبه، آیه ۴)

ان الله یحب المتقین: به درستی که خداوند افراد باتقوا را دوست دارد.

۷) عدل و قسط (عدالت و دادگستری): (سوره مائده، آیه ۴۲)

ان الله یحب المقسطین: به درستی که خداوند افراد عدالت گستر، باانصاف و دادگستر را دوست دارد.

۸) جهاد در راه خدا (رزمندگان): (سوره صف، آیه ۴)

ان الله یحب الذین یقاتلون فی سبیله صفاً.‎.‎.

به درستی که خداوند دوست دارد کسانی را که در راه او صف بسته، جنگ و پیکار می کنند.

سعادت و خوشبختی

زمانی به سعادت و خوشبختی می رسیم که خداوند ما را دوست داشته باشد. پرواضح است که هنگامی خدا ما را دوست دارد که هر آنچه را موجب رضایت و خشنودی او می شود، انجام بدهیم.با روشن شدن این دورنما و چارچوب، اینک می توانیم به مصادیق و نکات آموزنده دیگری بپردازیم که در صورت توجه، تفکر و عمل به آن به لطف حضرت حق در زمره کسانی قرار بگیریم که هم در دنیا و هم در آخرت مشمول خوشبختی و سعادتمندی می شوند.