اصول راهبردی و كاربردی جنبش نرمافزاری

مقام معظم رهبری بی شك, فرهنگ تولید علم یك فرهنگ ریشه دار اسلامی است كه به جامعه دینی بالنده تر و حكومت دینی پیشروتر خواهد انجامید و بدون این نرم افزار, تداوم حكومت دینی, بسیار مشكل و احیاناً صوری خواهد شد باید تولید نظریه و فكر, به یك ارزش عمومی در دانشگاه تبدیل شود

مقدمه

یكی از دغدغههای مهم مقام معظم رهبری كه همواره بر ضرورت تحقق آن تأكید دارند، مقوله جنبش نرمافزاری علمی و دینی است. در این راستا، مجامع علمی كشور اعم از حوزههای علمیه، دانشگاهها، مراكز تحقیقاتی و پژوهشی در صددند كه ضمن بررسیهای عمیق، به راهكارهای اجرایی این مهم دست یابند. اصولا هر پدیده بر اساس نظام منطقی مفاهیم خود، با ایجاد ساختار متناسب و كارآمد، از طریق برنامهای دقیق به تحقق چشمانداز، اهداف و مأموریتهای خود میپردازد. بسیج دانشجویی به عنوان یكی از دستاوردهای بزرگ فرهنگ ایثار و شهادت و به منظور پاسداشت بیانات مقام معظم رهبری در خصوص شكلگیری نهضت نرمافزاری در كشور، تمام تلاش علمی و عملی خود را به یافتن راهكاری مطمئن و مؤثر معطوف داشته است كه بتواند به نیازمندیهای روزآمد جامعه، از طریق نقشآفرینی مناسب در جنبش نرمافزاری، پاسخی درخور شأن و جایگاه فرهنگ بسیج و در راستای توسعه مادی و معنوی كشور ارائه نماید. بدیهی است در تمامی مراحل، رهنمودها و سیره عملی مقام معظم رهبری، الگوی اندیشه و عمل است.

ویژگی های كلی

ارزشگرایی و معنویت محوری

جنبش نرمافزاری، پدیدهای ارزشگرا و معنویتمحور است و توسعه، تكامل و پیشرفت همه جانبه مادی و معنوی ایران اسلامی را در دستور كار خود قرار داده است. در این جنبش آمیزهای از تعهد دینی و تخصص علمی مورد نظر است كه برآیند آن بسیار فراتر از دینداری صرف و تخصص محض است. در این جنبش ایمان و علم به عنوان دو بال هماهنگ، موجب پرواز به سوی تحقق شاخصههای مردمسالاری دینی تحت منویات مقام معظم رهبری میگردد. جنبش نرمافزاری با پرهیز از هرگونه جمود، تحجر، خودباختگی و تقلید، نه مأیوس و نه شتابزده، به دور از هرگونه افراط و تفریط، راه شكوفایی و خلاقیت را با نشاط و طراوت میپیماید. این جنبش به دنبال شناسایی و تثبیت مختصات نقطه تعادل میان هرج و مرج و دیكتاتوری و آغازگر دوران جدید است و شجاعانه به دنبال بیداری نظریهپردازی و مناظره وفادارانه در حوزه و دانشگاه است و در ادای هماهنگ سهم آزادی، اخلاق و منطق میكوشد. جنبش نرمافزاری با سیاستزدگان، سیاستزدایان، قبیلهگرایان و پیروان سكوت مردابگونه یا تلاطم گردابگونه كه مدام خود را تكرار نمایند و یا تنها غرب را ترجمه كنند و فرصتهای ملی را هدر دهند، مبارزه میكند و از فراموش شدن صاحبدلان و خردمندان حاشیهنشین، خسته و منزوی جلوگیری میكند. این جنبش فراگیر، تولید نظریه و فكر را در حوزهو دانشگاه (قلمروهای گوناگون عقل نظری و عملی) به یك ارزش عمومی تبدیل مینماید. دامنه جنبش نرم افزاری، تنها محدود به برخی قلمروهای فكر دینی یا علوم انسانی و اجتماعی نیست و در كلیه علوم و رشتههای نظری و عملی (حتی علوم پایه و علوم كاربردی، فنون و صنایع) ساری و جاری است و آغازگر دوران خلاقیت و تولید در عرصههای علوم، فنون، صنایع، علوم انسانی و معارف اسلامی است.جایگاه دانشگاهها در این جنبش عظیم، صف مقدم تمدنسازی اسلامی، رشد علوم و فنآوری و فرهنگ است.

رویكرد تمدنی

با توجه به بیانات مقام معظم رهبری، جنبش نرمافزاری دارای فرایند نظریهپردازی، جامعهپردازی و تمدنسازی با هدف سعادت دنیا و آخرت جامعه بر اساس اسلام ناب محمدی (ص) است. شكلگیری تمدنها بر پایه كارآمدی اجتماعی چرخه علم، تكنولوژی و كالا در سه عرصه مهم تولید، بومیسازی و واردات صورت میپذیرد.

جامعنگر و شبكهای

نظر به گستردگی و پیچیدگی جنبهها و عرصههای مختلف زندگی اجتماعی بشر در عصر حاضر، روش اندیشه و میزان دسترسی آن به حداكثر موضوعات و جنبهها، پیرامون پدیدههای اجتماعی از اهمیت بسیاری برخوردار است. از اینرو درك صحیح و كامل از پدیدهها شامل مفاهیم، ساختارها و برنامهها برای ایجاد كارآمدی مطلوب و سهم تأثیر هریك در فرآیند توسعه، اجتناب ناپذیر است. نگاه جامعنگر و شبكهای موجب میگردد كه جنبش نرمافزاری از انسجام عوامل درونی، انضباط شرایط بیرونی و قدرت حداكثر در سازماندهی بین عوامل درونی و شرایط بیرونی را داشته باشد.

روند تكاملی (ناظر به وضع موجود و معطوف به اهداف)

بدون تردید هر حركت تحولساز و توسعهآفرین كه افق آینده جامعه ما را ترسیم مینماید، باید مسیر خود را از وضع موجود آغاز نماید. این امر موجب میگردد كه بین مقتضیات عصر حاضر و ویژگیهای وضع مطلوب، شیب و شتاب حركت تكاملی دوران گذار تعیین گردد. به منظور آغاز جنبشی فراگیر و برقراری ادبیات مشترك با دانشگاهیان، استراتژی حركت از معلوم به مجهول، از وضع موجود به مطلوب و از جزء به كل و تحقق اهداف بصورت مرحلهای و تدریجی است.

نیازمحوری

ضمن توجه لازم به جنبههای نظری در برنامهریزی بلند مدت (چشم انداز بیست ساله)، در راستای آغاز یك نهضت علمی، جهتگیری میانمدت (پنج ساله) و كوتاه مدت (سالانه) برنامهریزیها، بر پایه برآوردن نیازهای كنونی جامعه (جامعهشناسی نیاز) در اولویت قرار دارد. نیازها بر مبنای بررسیهای دقیق میدانی آسیبها، خلأها، ضرورتها و كمبودهای كشور بصورت واقعگرا مشخص میگردد.

فراگیری مخاطبین و پویایی در تقسیم كار جمعی

با توجه به وجود رویكرد تمدنی در جنبش نرمافزاری، مخاطب علم در جامعه، نخبگان حوزوی و دانشگاهی و متخصصان، مخاطب تكنولوژی در جامعه، دانشآموختگان و دانشجویان و مخاطب كالا و محصولات، در جامعه، آحاد مردم هستند. از اینرو همه سطوح و لایههای اجتماع در جنبش نرمافزاری دارای نقش هستند كه ایجاد تحرك در آنها میتواند از بروز طوفان در فنجان عبور نموده، نهضتی فراگیر را در ایران اسلامی بوجود آورد. در این راستا تعیین نقش اجتماعی ویژه افراد، گروهها، سازمانها، نهادهای مدنی و بخشهای مختلف قوای سهگانه مخاطبین، مقننه و قضائیه بطور هماهنگ از الزامات عبور از حركتهای نقطهای و موضعی به سوی ایجاد جریان فراگیر سازنده و هدفمند است. بدیهی است كه به فراخور نیازها و توانمندیهای ملی و بومی، نقشهای گوناگون بنیادی، راهبردی و كاربردی در قالب شبكهای فراگیر در جامعه طبقهبندی و سازماندهی خواهد شد.

اصول راهبردی و كاربردی

اصل اول: سعادت دنیوی و اخروی

راهبرد: می خواهیم به خوشبختی، سعادت، كمال، پیشرفت و توسعه مادی و معنوی برسیم

راهكار: تعریف خوشبختی، سعادت، كمال، پیشرفت و توسعه مادی و معنوی در سطح فردی و اجتماعی و تعیین شاخصه های آن، نظارت و كنترل روند تكاملی جامعه بر اساس منابع غنی و عالیه دین مبین اسلام (قرآن كریم و روایات اهلبیت علیهم السلام) و تضمین وجه معنوی و شرعی امور جامعه

متولیان: رشته های مختلف علوم دینی در حوزه و دانشگاه تحت منویات ولایت فقیه

سؤالات اساسی برای كار گروهی:

آموزههای شگرف قرآن كریم و روایات، در تبیین كمال و سعادت فردی و اجتماعی و شاخصههای آن چیست؟

دیدگاههای امام راحل (ره) و مقام معظم رهبری (مدظله) در مورد توسعه همهجانبه ایران اسلامی و شاخصهای آن چیست؟

تولید تعاریف كاربردی در سطح توسعهای بر پایه آموزههای دینی چگونه صورت میگیرد؟ زیرساختهای نظری و اصول حاكم بر شاخصهسازی دینی در توسعه چیست؟

نحوه نظارت كلی و كنترل روند توسعه جامعه توسط دین چگونه است؟ فرآیند تحقق این امر در چشمانداز بیستساله نظام، طرحهای پنجساله و برنامههای سالانه چگونه است؟ ضعفها، قوتها، فرصتها و تهدیدهای نظارت و كنترل دین در اداره امور جامعه چیست؟

چگونه میتوان معنویت لازم را در بخشهای علمی و اجرایی كشور، همچون دوران دفاع مقدس بوجود آورد؟ شاخصه مبنا در این مورد چیست؟

رابطه بین آخرت و دنیا، معنویت و مادیت و دین و علم در اندیشه اسلامی چیست؟ این رابطه در ادیان مختلف چگونه است؟ آسیبشناسی این رابطه در عصر حاضر چیست؟

تحلیل شما راجع به بحران معنویت در غرب و گسترش بیداری اسلامی چیست؟

عملكرد نمایندگی ولی فقیه در استانها، حوزههای علمیه، ائمه محترم جمعه و جماعات، نمایندگی ولی فقیه در دانشگاه، نمایندگی ولی فقیه در نیروی مقاومت، مراكز، نهادها، مؤسسات مذهبی شهرهای خود را در باره این موضوعات چگونه ارزیابی میكنید؟

---