عالم ربانی و روحانی مردمی

آیت الله حاج شیخ خلیل سروش محلاتی رضوان الله علیه در سال ۱۳۱۰ در محلات به دنیا آمد و پس از طی مراحل مقدماتی تحصیل در همان شهر تحصیلات علوم دینی خویش را در قم پی گرفت ایشان در حلقه اولیه شاگردان حضرت امام خمینی س قرار داشت و سال های متمادی از درس های خارج فقه و اصول امام بزرگوار بهره برد

آیت الله حاج شیخ خلیل سروش محلاتی (رضوان الله علیه ) در سال ۱۳۱۰ در محلات به دنیا آمد و پس از طی مراحل مقدماتی تحصیل در همان شهر تحصیلات علوم دینی خویش را در قم پی گرفت . ایشان در حلقه اولیه شاگردان حضرت امام خمینی (س ) قرار داشت و سال های متمادی از درس های خارج فقه و اصول امام بزرگوار بهره برد.

آیت الله سروش محلاتی که در همان سنین نوجوانی در محلات محضر الهی امام خمینی را درک کرده بود و دین و دانش و عدالت و فقاهت را در وجود او حس کرده بود و نقل می کرد در تابستان که امام به شهر محلات سفر کرده بودند و درس اخلاق شروع کرده بودند و علمای شهر هم شرکت کرده بودند امام به روحانیون و علمای محلات گفته بودند « چنانچه شما بخواهید شرکت بکنید من این جلسه را تعطیل می کنم شما باید مقامتان در اجتماع محفوظ باشد » . چنانکه امام از فرستادن صلوات به مناسبت ورود خود به مسجد توسط مومنین جلوگیری می کرد : با این سابقه از درایت اجتماعی و تقوا و وارستگی که در امام سراغ داشت آیت الله سروش محلاتی پس از رحلت آیت الله العظمی بروجردی (قدس سره ) همه تلاش خود را برای ترویج مرجعیت حضرت امام به کار گرفت .

چرا که « حضرت امام در ابتدای مرجعیت آیت الله بروجردی به قدری نزد ایشان عظمت داشت که مرحوم آیت الله سید محمد داماد نقل کرده بود که اگر تمام ما یک جمله ای بگوئیم و حاج آقا روح الله هم به تنهایی جمله مقابل آن را بگوید آیت الله بروجردی برای حرف ایشان در مقابل آنها ارزش بیشتری قائل است . آن روزها نقل می کردند که « حاج آقا روح الله یعنی عقل منفصل آیت الله بروجردی » .

در آن شرایط در حالی که روحانیون متحجر از یک سو و از سوی دیگر دست ناپاک سیاسی رژیم منحوس پهلوی مخالف مرجعیت امام خمینی بودند; مرحوم آیت الله سروش محلاتی به همراه تعدادی از شاگردان با اخلاص و مصمم امام علی رغم فرار و تحاشی و گریز امام از چنین مسئله ای و اعلان صریح این نکته که « من تا مقلد نبینم اجازه (چاپ رساله ) نمی دهم و پس از آنکه افرادی وظیفه خودشان را تقلید از ایشان دانستند یک روز در پاسخ اصرارها فرمودند من فعلا حاشیه عروه ای دارم و حاشیه ای بر وسیله » .

پس از آن بود که حدود ده شب طول کشید که جمعی از فضلا و شاگردان فتاوای امام را به صورت حاشیه بر رساله توضیح المسائل آیت الله بروجردی آماده چاپ نمودند.

آیت الله سروش محلاتی در مورد چاپ اول رساله توضیح المسائل امام خمینی می گوید : « وقتی امام فرمود اشکال ندارد ما هم تصمیم گرفتیم این کار را عملی کنیم . بنده در آن زمان شهریه ام ۴۵ تومان بود و هیچ درآمدی نداشتم به یکی از دوستان قضیه را گفتم رفتم پیش حاج فضل الله عقدایی که چاپخانه علمیه را در آن زمان داشت و پرسیدیم اگر بخواهیم این حاشیه را در دو یا سه هزار نسخه چاپ بکنیم چقدر می شود او هم گفت دو هزار تا دو هزار و پانصد تومان خرج دارد.

یکی از دوستان گفت من دویست تومان می دهم دیگری هم همینطور; و خلاصه ما این پول را تهیه کردیم حاشیه عروه را و حاشیه توضیح المسائل را چاپ کردیم از کسانی که در این کار کوشش زیادی کرد مرحوم ربانی املشی بود » .

عالم ربانی آیت الله سروش محلاتی با چنین اعتقاد و ارادت عمیق به شخصیت و راه امام خمینی از سوی رژیم طاغوتی پهلوی سختی ها تحمل کرد . ایشان از سال ۱۳۴۷ با موافقت حضرت امام عازم تهران شد و در نارمک مستقر گردید و با مجاهدات فراوان و همت مومنین منطقه مسجد بقیه الله را تاسیس و به مدت چهل سال مشعل هدایت و تربیت الهی را روشن نگه داشت تا اینکه مقارن اولین ساعات بامداد روز دوشنبه ۲۰ آبان ماه و هم زمان با سال روز ولادت حضرت علی بن موسی الرضا (علیه الاف التحیه والثنا) در اثر عارضه قلبی به لقاالله پیوست .

عالم عامل آیت الله سروش علاوه بر فعالیت علمی و تدریس سطوح عالیه در حوزه علمیه شرق تهران و تربیت طلاب فاضل ; در مسجد بقیه الله در طول چهار دهه به تربیت نفوس و ارتقای آگاهی های دینی مومنین همت گماشت و مسجدی که او بنا نموده بود همواره مرکز حمایت از انقلاب اسلامی و اندیشه های امام خمینی و حمایت از نظام جمهوری اسلامی بوده است . از توفیقات دیگر این عالم خدمتگزار تربیت فرزندان برومندی است که از روحانیون فاضل و متعهد می باشند که بعضی در عرصه تدریس و تحقیق از محققان ارجمند و بعضی دیگر در سنگر تبلیغ و ارشاد مومنین موفق می باشند.

پیکر شریف این عالم وارسته روز سه شنبه ۸۷ ۸ ۲۱ در میان حزن و اندوه مردم نارمک و با حضور گسترده علما و روحانیون تهران پس از قرائت وصیت نامه آن مرحوم توسط جناب حجت الاسلام رستگاری از مسجد بقیه الله آغاز و پس از طی مقداری مسافت جهت خاکسپاری به قم منتقل گردید.

تشییع پیکر پاک آیت الله سروش محلاتی در قم با حضور ارادتمندان آن عالم متقی که از تهران و محلات به قم آمده بودند و نیز با حضور مراجع و علما و روحانیون از مسجد نو به سمت حرم مطهر کریمه اهل بیت حضرت فاطمه معصومه (علیهاالسلام ) انجام گرفت و در حالی که حضرات آیات جوادی آملی صانعی و امینی نیز در جمع تشییع کنندگان حضور داشتند پس از اقامه نماز توسط حضرت آیت الله جوادی آملی در یکی از حجرات صحن بزرگ حرم کریمه اهل بیت به خاک سپرده شد.

نکته ای که در این رابطه بسیار حائز اهمیت می باشد تجلیل و تکریم خیل گسترده مردم و نیز تجلیل علما و روحانیون در تهران و مراجع و علما در قم و نیز محلات از شخصیت علمی و تقوائی این عالم ربانی است . سیل گسترده مردم داغدار چه در روز تشییع جنازه و مجالس بعدی در تهران قم و محلات برای همه ناظرین این پیام را دارد که دین و عالمان راستین و وارسته دینی در عمق وجدان مردم مسلمان جای دارند.

هم اثر تعلیم و تربیت دینی عالم و خدوم به بندگان خدا در سیما و گفتار و رفتار اهل محل و مسجدی های مسجد بقیه الله کاملا مشهود بود که بی تابی فراوان و چشمان اشکبار آنان بدان گواهی می داد; و هم قدرشناسی مردم از عالمی که چهل سال با درایت و دلسوزی خود را وقف خدمتگزاری به آنها کرده و چراغ دین را در میانشان روشن نگه داشته بود و معارف و احکام قرآن و آموزه های عزت را تعلیمشان می داد; کاملا مشهود بود.

همچنانکه رهبر بزرگوار انقلاب حضرت آیت الله خامنه ای به مناسبت درگذشت این عالم خدمتگزار و شاگرد بزرگوار و ثابت قدم امام خمینی (س ) در دوران نهضت و انقلاب اسلامی و حامی همیشگی نظام جمهوری اسلامی پیامی بدین شرح صادر کردند :

▪ بسم الله الرحمن الرحیم

درگذشت مرحوم حجت الاسلام والمسلمین آقای حاج شیخ خلیل سروش محلاتی را که از علمای موفق و خدمتگزار در تهران بودند و عمر با برکتی را در ارشاد و هدایت مردم مصروف نمودند به بازماندگان محترم و همه ارادتمندان بویژه به فرزند صالح و برومند ایشان تسلیت می گویم و رحمت و غفران الهی را برای آن مرحوم و صبر و اجر برای بازماندگان از خداوند متعال مسئلت می نمایم .

سید علی خامنه ای ۲۱ آبان ۱۳۸۷