سفر به قزاقستان

نمایشگاهی از توانمندیهای صنعت نفت ایران به مدت سه روز در کشور قزاقستان برگزار گردیدکه حاوی نکاتی در خصوص سرمایه گذاری متقابل میباشد

● آشنایی با کشور قزاقستان:

قزاقستان کشوری است واقع در آسیای میانه که از شمال با کشور روسیه، از غرب با چین،

در جنوب با قرقیزستان، ازبکستان و ترکمنستان و از غرب با سواحل شرقی دریای خزر همسایه است و هشتمین کشور جهان از نظر وسعت است با وسعتی برابر با ۳۰۰/۷۱۷/۲ کیلومتر مربع که حدود ۵/۲ برابر کشور ایران و سه برابر ترکیه و پاکستان می باشد. جمعیت این کشور پهناور حدود ۱۷ میلیون نفر برآورد می شود که تراکم پایین جمعیتی را در این کشور نشان می دهد.

در حال حاضر رئیس جمهوری این کشور آقای نور سلطان نظر بایف می باشد که از سال ۲۰۰۵ رئیس جمهوری منتخب این کشور شده است. به موجب قانون اساسی این کشور تابع مذهب خاصی نمی باشد و لی کلیه ادیان و مذاهب در انجام امور خود آزاد می باشند.

از سال ۱۹۹۳ تاکنون بیش از ۴۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری خارجی در بخش توسعه منابع غنی زیرزمینی این کشور انجام شده است. قابل ذکر است کشور قزاقستان دومین منابع بزرگ اورانیوم، کروم و روی و سرب در جهان و مقام سوم در منگنز، مقام چهارم در مس، در ذغال سنگ، آهن و طلا نیز جزء ده کشور اول دنیاست؛ همچنین این کشور دارای مقام یازدهم جهان در منابع بزرگ نفت و همچنین گاز طبیعی می باشد. کشور قزاقستان یکی از اعضای مهم « سازمان همکاری شانگهای SCO » می باشد که ایران نیز از سال ۲۰۰۵ به عنوان عضو ناظر به این سازمان ملحق شده اند و هدف اصلی آن ایجاد همکاری های چند جانبه امنیتی، اقتصادی و فرهنگی می باشد.

● ایران، قزاقستان، تعاملات و همکاریهای دو جانبه

ایران اسلامی همچون گذشته در پی سیاست ایجاد ارتباطی صمیمانه و برابر با کشورهای همسایه و از جمله کشور قزاقستان بوده است و تاکنون نیز اقدامات مؤثری در این زمینه انجام شده است. وزارت نفت نیز با توجه به این امر در پی انتقال و تبادل تجربیات خود به این کشور و همچنین جذب سرمایه از سوی کشور قزاقستان در صنایع و انرژی خود می باشد.

با درخواست هایی که از سوی طرف مقابل انجام شد و پیگیری های بعدی از سوی شرکت ملی پالایش و پخش، اولین نشست بررسی همکاریهای دو جانبه صنعت نفت ایران با کشور قزاقستان و شرکتهای علاقمند آن کشور در شهر اکتائو برگزار شد. اگر به توانمندیهای شرکتهای صنعتی، پیمانکاری و خصوصی و دولتی کشورمان و همچنین فرصتهای سرمایه گذاری در کشور قزاقستان که در مطلع این مطلب آمده است، توجه کنیم به نکات قابل توجهی دست پیدا خواهیم کرد که به تعدادی از آنها اشاره می کنم:

همایش و نمایشگاه تخصصی توانمندیهای صنعت نفت ایران از تاریخ ۲۹ سپتامبر تا اول اکتبر (۸ تا ۱۰ مهرماه سالجاری) در شهر اکتائو قزاقستان برگزار شد.

در بخش نمایشگاه شرکتهایی مانند ملی پالایش و پخش، پتروشیمی، نفت و گاز پارس، پتروپارس، ملی حفاری ایران، ملی نفتکش و چند شرکت دیگر سرمایه گذار در خصوص ساخت و نصب قطعات پالایشگاهی، مدیریت و اجرا حضوری پررنگ داشتند. حضور تنی چند از مدیران ارشد صنعت نفت نیز در این برنامه مشهود بود.

همایش جانبی و نشست مشترک نیز با حضور کار گروه های اعزامی از ایران و شرکتهای خصوصی و دولتی صنعت نفت کشور قزاقستان برگزار شد.

مواردی که در این سفر سه روزه کاملاً مشهود بود و لازم است در خصوص آن تأمل بیشتری نمود، عبارتند از:

۱) کشور ایران و قزاقستان دارای اشتراکات فراوانی از جمله هم مرز بودن دریایی توسط دریای خزر، مسلمان بودن حدود ۴۷% از مردم قزاقستان و ... با یکدیگر می باشند.

۲) کشور قزاقستان کشوری با ذخایر بسیار غنی نفت و گاز در سطح آسیای میانه مطرح و قابل توجه است.

۳) کشور قزاقستان می تواند به عنوان کریدور آسیای شرقی از چین، ژاپن، مغولستان و کشورهای همجوار تا غرب دریای خزر و در نهایت اروپا نقشی مهم و به سزا ایفا نماید.

۴) انتقال نفت از این کشور به ایران و دریافت آن در شمال کشور و تحویل در جنوب ایران و انتقال به دیگر کشورهای خواستار نفت (سواپ) امری قابل بررسی و انجام است که هم اکنون توسط شرکت پالایش و پخش در حال بررسی و انجام مذاکرات اولیه است.

۵) قزاقستان دیر زمانی نیست که از زیر یوغ شوروی سابق و کمونیست رهایی پیدا کرده است و هم اکنون زمینه های بسیار بکر و قابل توجهی در خصوص سرمایه گذاریهای اقتصادی در این کشور وجود دارد.

موارد فوق و همچنین موارد دیگری که در این مقال نمی گنجد هر یک دارای نکاتی بسیار مهم است. تجربه ای که صنعتگران و سرمایه گذاران کشور ما در خصوص سرمایه گذاری در این کشورها و همسایگان همجوار دارند در بسیاری موارد نا موفق و یا ناقص بوده است.

به جرأت می توان ادعا نمود که کشور آمریکا هم اکنون در کشور همسایه، عراق بیش از ۶۰۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری کرده و از قرار حدود یکصد میلیارد دلار دیگر نیز در حال سرمایه گذاری دارد. در کشور افغانستان، آذربایجان، ترکمنستان و ... نیز تقریباً به همین صورت می باشد. لازم است هر چه زودتر ساز و کارهای لازم در خصوص حضور شرکتهای توانمند ایرانی در پروژه های خارج از کشور صورت داده شوند تا ایران عزیز بتواند همچنان تجربه و توان خود را در اجرای مگا پروژه های نفتی، گازی و صنعتی به دیگر نقاط و کشورهای همسایه صادر نماید.

استاندار استان مانگسیتائوی قزاقستان که بسیار مشتاق حضور ایرانیان در این منطقه که نزدیک ترین استان به کشور ایران از سوی دریای خزر است در سخنان خود خطاب به شرکتها و نمایندگان ایران خیلی صریح می گوید: با این همه اشتراکاتی که در کشور ما و شما است قبل از اینکه کشورهای اروپایی و غربی در همه جای قزاقستان سرمایه گذاری کنند، شما بیائید تا با هم کار کنیم. اینجا فضای کار بسیار مناسب و بکر است. وی حتی از حضور بانکهای ایرانی نیز در این استان و کشور قزاقستان استقبال و قول مساعد برای دریافت مجوز در خصوص حضور صنایع ایرانی توسط رئیس جمهور محترم آن کشور را می دهد.

به نظر می رسد نقش سفیر محترم و عزیز کشورمان در قزاقستان جناب آقای مهمان پرست در این تعاملات بسیار مهم و تأثیرگذار خواهد بود؛ همچنین پیگیری های وزیر محترم نفت و معاونین ایشان در خصوص برگزاری اولین نشست بررسی مناسبات و همکاریهای دو جانبه نیز قابل تقدیر است؛ لیکن بایستی با شدِِّت و حدّت بیشتری پیگیری شود تا به نتایج قابل قبولی در زمینه حضور ایرانیان و صنعتگران ایرانی در صنایع و کشور قزاقستان دست پیدا کنیم.

امیدواریم که گرمی این اشتیاق برای هر دو کشور هر روز بیشتر و با پی گیری مسئولین و

دست اندرکاران هر چه زودتر شاهد حضور شرکت های توانمند نفت وگاز و انرژی و دیگر صنایع کشور در قزاقستان باشیم و از این طریق ما نیز قبل از ورود اروپائیان به کشورهای همسایه در شمال، جنوب و شرق و غرب کشور عزیزمان ایران جای پای خود را در این کشورها از طریق انتقال تکنولوژی و تجربیات، صادرات کالا و انرژی و ... باز کنیم.

مجید بوجارزاده

کارشناس ارشد تحقیق در ارتباطات

کارشناس ارشد تبلیغات و روابط عمومی در شرکت نفت و گاز پارس