چـرا واریـس مـی‌گـیـریـم؟

واریس، خطوط بنفش‏رنگ یا برجستگی‏های طنابی‏شکل است که در پی نارسایی وریدها یا همان سیاهرگ‌های سطحی اندام‌ تحتانی ایجاد می‌شود. منظور از نارسایی وریدی آن است که بازگشت خون …

واریس، خطوط بنفش‏رنگ یا برجستگی‏های طنابی‏شکل است که در پی نارسایی وریدها یا همان سیاهرگ‌های سطحی اندام‌ تحتانی ایجاد می‌شود. منظور از نارسایی وریدی آن است که بازگشت خون اندام به سمت قلب به‌درستی انجام نمی‏شود...

در وریدهای پا، دریچه‌های لانه‌کبوتری‌ای وجود دارد که عملکردش به‌گونه‌ای است که با هر انقباض، مقداری خون را به دریچه بالایی پمپاژ می‌کند و در آنجا منتظر انقباض بعدی می‌ماند. اگر در اثر عوامل مستعدکننده، دریچه‌های لانه‌کبوتری تخریب شوند و خون در ورید باقی بماند، واریس رخ می‌دهد. در این حالت قطر ورید افزایش می‌یابد و باعث اختلال بیشتر کار دریچه‌ها می‌شود. در پی این اتفاق، طی ماه‌ها و حتی سال‌ها فرد با احساس سنگینی در پا مواجه خواهد شد. با گذشت زمان، وریدهای سطحی به شکل طناب‏های کوتاه نازک روی ساق یا ران پا نمایان می‏شوند. واریس‌های شدید ممکن است به عوارضی همچون ورم پا، تخریب پوست و حتی ایجاد زخم در اندام منجر شوند.

افزایش سن، وراثت، ایستادن یا نشستن‌های طولانی روی صندلی، استعمال دخانیات، ضربه به پا در اثر تصادف یا شکستگی‌، مصرف قرص‏های ضدبارداری یا وجود لخته در وریدهای عمقی پا به هر دلیل، از عوامل موثر در بروز واریس هستند.

بروز واریس در زنان بیش از مردان است زیرا هورمون‌هایی که با غلظت بالا در بدن آنها وجود دارد، تا حدی شل‌کننده دیواره عروق هستند. در دوران بارداری هم به دلیل تغییرات هورمونی و فشاری که در لگن به وریدها وارد می‌شود، احتمال بروز واریس وجود دارد.

در موارد خفیف واریس، شخص فقط در اندام تحتانی‌ احساس سنگینی می‌کند. در این شرایط فرد مبتلا باید از ایستادن یا نشستن طولانی‏مدت اجتناب کند و هنگام نشستن پاهایش را روی بلندی قرار دهد و به‌تناوب جای ۲ پا را عوض کند. شب‌ها هم هنگام خواب باید پاها بالاتر از سطح بدن قرار بگیرند.

در واریس پیشرفته‌ استفاده از جوراب واریس توصیه می‌شود. معمولا علایم با پوشیدن جوراب، تخفیف می‌یابد و بیش از این اقدامی لازم نیست. البته جوراب‌های واریس انواع و جنس‌های مختلفی دارند. برخی از جوراب‌های نامرغوب ممکن است باعث خارش و آسیب به پوست شوند.

اگر جوراب صحیح طراحی نشده باشد، فشاری که بر اندام وارد می‌کند، ممکن است باعث بهبود واریس نشود یا حتی آن را تشدید کند. جوراب‌های واریس با فشاری که وارد می‌کنند به عضلات پا کمک می‌کنند خون را تخلیه کنند. استفاده از درمانی?های دارویی که با بازسازی جدار عروق آسیب?دیده، منجر به بهبودی واریس می?شود در گروهی از بیماران توصیه می گردد. در موارد نادر برای درمان واریس، به جراحی یا لیزر نیاز است. این روش‌ها معمولا فقط در واریس‌های شدید و عارضه‌دار توصیه می‌شوند.

دکتر امیرعلی سهراب‌پور

استادیار دانشگاه علوم پزشکی تهران