جمعه, ۵ بهمن, ۱۴۰۳ / 24 January, 2025
به یاد پروفسور محمد عبدالسلام
پروفسور عبدالسلام در ژانویه ۱۹۲۶ درجانگ پاكستان به دنیا آمد، در دانشگاه پنجابتحصیل كرد و سپس راهی انگلستان شد.درآنجا، از كالج سنت جان (كیمبریج) با درجهممتاز در رشتههای ریاضیات و فیزیك لیسانسگرفت، سپس درسال ۱۹۵۲ از آزمایشگاهكاوندیش، به اخذ درجه دكترا در فیزیك نظرینایل شد و در سال ۱۹۵۷، بخش فیزیك نظریامپریال كالج لندن را بنیان نهاد.
عبدالسلام، درسال ۱۹۶۴، مركز بینالمللیفیزیك نظری (ICTP) را در شهر تریست ایتالیاتأسیس كرد. فكر تأسیس این مركز هنگامیمطرح شد كه وی در سال ۱۹۶۰ به نمایندگی ازدولت پاكستان در كنفرانس آژانس بینالمللی انرژی اتمی در وین شركت كرده بود. او لزومبررسی طرح تأسیس مركز بینالمللی برایفیزیك نظری را در قطعنامه كنفرانس گنجاند،اما تا تصویب نهایی طرح و تأمین اعتبارچندسال طول كشید. دولتهای عضو سازمان آموزشی و علمی ملل متحد (یونسكو) پیشنهادكمك مالی كردند و از میان این پیشنهادها،دولت ایتالیا با ۳۰۰ هزار دلار كمك نقدی ویك ساختمان مناسب، بزرگترین كمك را دراختیار عبدالسلام قرار داد. مركز تحقیقاتفیزیك نظری در اول اكتبر ۱۹۶۴ (۱۰ شهریور۱۳۴۳) آغاز به كار كرد. مركز تحقیقات فیزیك نظری، تاكنونپذیرای حدود ۲۹ هزار فیزیكدان دستاندركارپژوهشهای تجربی و نظری بوده است. حدود۱۶ هزار نفر از این افراد در دانشگاهها ومؤسسات پژوهشی كشورهای درحال توسعهكار میكنند. همچنین به كمك این مركز،دورههای پژوهشی در كشورهای درحالتوسعه دایر میشود. از سال ۱۹۸۱، دورههای ۴تا ۸ هفتهای در كشورهای چین، غنا، بنگلادش،كلمبیا، سریلانكا و سودان دایر شده است. اینمركز، شبكهای از ۱۹۵ انستیتوی فیزیك در ۴۶كشور درحال توسعه تشكیل داده است كه درمخارج و سازماندهی برنامهها همكاری دارند.همچنین، از طریق طرحی به نام (بانك كتاب)بیش از ۲۰ هزار جلد كتاب و ۳۰هزار نسخه نشریات جدید میان ۴۰۰ انستیتو در ۹۰ كشورتوزیع كرده است. درحال حاضر، قسمت عمدههزینههای مركز از طرف مؤسسهها ودانشگاهها، عمدتا از كشورهای درحال توسعهتأمین میشود. هرسال حدود ۱۰۰۰ فیزیكداناز كشورهای پیشرفته و ۱۰۰۰ فیزیكدان ازكشورهای درحال توسعه در مركز تریستپذیرایی میشوند و در دورههای تحقیقاتی،كارگاهها، سمینارها و در برنامههای پژوهشی،كه از دو سه ماه تا یكی دوسال طول میكشد، شركت میكنند. به علاوه، از محل اهداییهای كهدولت ایتالیا در اختیار مركز قرار داده، هرسال به۱۰۰ نفر بورسیهایی تعلق میگیرد تا بتوانند درآزمایشگاههای كشور ایتالیا به كار فیزیكتجربی بپردازند. پروفسور عبدالسلام اعتقاد راسخی بهتوسعه علم و تكنولوژی در كشورهای جنوبداشت. وی معتقد بود كسانی كه سرنوشتبشرهای روبهرشد را در دست دارند (بویژه دركشورهای جنوب) اگر میخواهند گامهاییبردارند باید امكاناتی فراهم آورند تا بینوایاندانش و تكنولوژی روز را بیاموزند، بتواننددانش و تكنولوژی نو بیافرینند، برآن چیره شوند و از آن بهره گیرند. عبدالسلام معتقد بودعلت عقبماندگی كشورهای جهان سوم گرچهمنشأ و مبنای استعماری دارد، ولی كندی وبیتحركی دانشمندان و متفكران این كشورهادر تداوم آن بیتأثیر نبوده است. عبدالسلام، درماندگی علم و تكنولوژی در جهان سوم راسه علت میدانست: اول، نداشتن تعهد جدی ومعنادار در مقابل علم، اعم از علم محض یاكاربردی؛ دوم، راه و روش نادرست كشورهایجهان سوم با كار و دانش و سوم، فقدان تعهد نسبت به تحصیل خوداتكایی و اعتمادبهنفسدر زمینه تكنولوژی. وی معتقد بود كه برایتوسعه، ایجاد اراده سیاسی در بهرهگیری از علمو تكنولوژی، نخستین قدم است و پس از آن،توزیع یكسان منابع علمی میان اغنیا و فقراست. تربیت استعدادهای درخشان و پرورشنخبگانی در همه زمینههای علوم، بخصوص دركشورهای جهان سوم از جمله همین راههاینجات و رهایی این ملل محروم است: (علموسیله همكاری تمام بشر و بویژه وسیله همكاری كشورهای عربی ـ اسلامی است. مابهعلم بینالمللی مدیون هستیم و باید بامناعتطبع دینمان را ادا كنیم. امر خطیر علمبدون پشتیبانی بیدریغ مسؤولان كشورهانمیتواند شكوفا شود. ما در كشورهایمان به بنیادهایی نیازمندیم كه دانشمندان آنها را ادارهكنند، به مراكز تعلیم و تربیت عالیه بینالمللی درداخل دانشگاههایمان و مستقل از آنها،نیازمندیم كه حمایت مالی بیدریغ، امنیت وامكان تداوم كار را برای افراد و آرمانهایشان فراهم كنند. نگذارید در آینده بنویسند كه درقرن پانزدهم هجری دانشمندان وجود داشتندولی از حاكمان دانش دوست و كمكهایبیدریغشان خبری نبود.)
بنابراین، شایسته است همكیشان او دركشورهای جهان سوم، بخصوص اندیشمندانكشورمان در طرحهای بزرگ پژوهشی آندانشمند فرزانه به بحث و فحص بپردازند تا باگرامی داشتن یاد و نام او، استمرار اندیشه و تفكر آن عالم مسلمان را در راه ترقی و توسعهدانش بشری موجب شوند.
منبع : http://۲۱۳.۱۷۶.۲۹.۳/Rahyaft
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست