امام نه چندان کودک

برخی از افراد شبهه ای را در باب امامت امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف مطرح می کنند و آن این است که مقام امامت به کودک نمی تواند برسد

برخی از افراد شبهه ای را در باب امامت امام زمان ( عجل الله تعالی فرجه الشریف) مطرح می کنند و آن این است که مقام امامت به کودک نمی تواند برسد..

حضرت مهدی ( عجل الله تعالی فرجه الشرف) در زمان شهادت پدر گرامی شان حضرت امام حسن عسگری ( علیه السلام) ، ۵ سال سن داشتند، بنابراین امامت در همین زمان و در کودکی به ایشان منتقل شد.

در پاسخ به این سوال باید گفت:

الف) اولاً: امامت یک مقام ظاهری و ناچیز نیست و این مقام تنها به افراد خاصی داده شده است و این افراد توسط خداوند و نه کس دیگری انتخاب شده اند. چنین نیست که هر کسی صلاحیت این را داشته باشد که مأمور حفاظت از اسرار جهان و نگهداری از آن ها باشد. اگر اینطور بود ابوبکر که دوستی نزدیکی با پیامبر اکرم ص داشت باید به مقام امامت می رسید. در صورتی که چنین نیست.

کسی که به مقام امامت و نبوت می رسد باید قلبی کاملا پاک و بی غل داشته باشد، چرا که قلب او جایگاه نزول سخنان خداوند می شود. بنابراین هر امامی دارای عصمت است. چرا که کسی که احکام و علوم نبوی را ثبت و ضبط می کند باید از خطا و اشتباه مصون باشد، وگرنه این احکام دچار لغزش و تزلزل می شود و در نتیجه اعمال مردم به خطا می افتد. در صورتی که امامان پیشوای بی عیب و نمونه و مظهر خداوند هستند.

پس می توان گفت، هر کسی ظرفیت و گنجایش داشتن این مقام را ندارد. امامان به لحاظ روحی در مرتبه ای عالی قرار گرفته اند در ضمن به لحاظ جسمی و قوای جسمانی نیز در کمال اعتدال هستند چرا که باید مطالب عالی و احکام خداوند را برای مردم و در سطح درک و فهم آنها تنزل دهند و منتقل کنند و در این راه نباید هیچ گونه خطایی داشته باشند.

پس باید گفت نبی و امام از حیث آفرینش ممتازند و به خاطر همین امتیاز لایق مقام نبوت و امامت می شوند. این امتیاز از همان آغاز تولد با آنها همراه است و اگر شرایط به گونه ای برای امامت مساعد باشد، آنها به این مقام می رسند. این انتخاب و نصب ظاهری ( همان طور که گفتیم روح و جسم امامان همواره برای ایفای نقش امامت آماده است) گاهی پس از دوران بلوغ است و گاهی پیش از آن.

ب) دوماً: در تاریخ بوده اند انبیا و امامانی که پیش از امام عصر ( عجل الله تعالی فرجه الشرف) بوده اند و به مقام نبوت و یا امامت رسیده اند. برای مثال سه نمونه عرض می کنیم:

۱) حضرت عیسی ( علیه السلام) در گهواره با مردم سخن می گفت. زمانی که حضرت مریم ( سلام الله علیها) به فرمان خداوند روزه ی سکوت گرفتند، مردم ایشان را سرزنش کردند و گفتند پدر و مادر تو انسانهای خوبی بودند، تو چطور فرزندی را بی پدر متولد کرده ای؟ آن حضرت در پاسخ به گهواره اشاره کرد:

« فاَشارَت اِلَیهِ قالوا کَیفَ نُکَلِّمُ مَن کان فی المَهدِ صَبیّا قال اِنُّی عَبداللهِ آتانیَ الکِتابِ و جَعلنی نَبیّاً و جَعلنی مُبارَکاً اَین ما کُنتَ وَ اَوصانی بِِالصَلوةِ و الزَّکوةِ مادَمتُ حَیاً» (۱)

(پس به او اشاره کرد، [ مردم] گفتند: چگونه با طفلی که در گهواره است سخن بگوییم؟ [ طفل] گفت: من بنده ی خدایم که مرا کتاب داده و به پیغمبری برگزیده است و هر کجا باشم مبارکم گردانیده و به نماز و زکات تا زنده هستم سفارشم کرده است.)

از این آیه و آیات دیگر می توان فهمید حضرت عیسی ( علیه السلام) در زمان کودکی صاحب کتاب و دارای مقام نبوت بوده اند.

۲) امام جواد ( علیه السلام) در هنگام شهادت پدر بزرگوارشان امام هشتم ( علیه السلام) در سن ۹ سالگی بوده اند و مقام امامت در این زمان به ایشان واگذار شده است. و ازآنجایی این مطلب فهم می شود که جمعی از بزرگان و علمای زمان آن حضرت به نزد ایشان رفتند و آن حضرت تمامی سوالات و معضلات آنها را حل کرد و شک و شبهه آنها در مقام امام برطرف گردید.

۳) امام علی النقی ( علیه السلام) نیز در زمان انتقال امامت شش سال و ۵ ماه داشتند. زمانی که حضرت مهدی متولد شدند، شاهد تولد ایشان حکیمه خاتون ( سلام الله علیها) عمه ی بزرگوار امام هادی ( علیه السلام) بود.

حکیمه خاتون میگوید: پس از چهل روز دیگر دوباره خدمت فرزند برادرم امام عسگری ( علیه السلام) رفتم و حضرت صاحب الزمان ( عجل الله تعالی فرجه الشرف) را دیدیم که راه میرود. امام عسگری علیه السلام فرمود: ای عمه، مولود عزیز نزد خدا این است. گفتم: ای سید و مولای من نشو و نمای او را در چهل روز بیشتر از دیگران میبینم. حضرت فرمودند: ای عمه، ما اوصیاء در یک روز نشو و نمای یک هفته دیگران را و در یک جمعه نشو و نمای یک سال دیگران را مینماییم. من برخاستم و سر آن طفل را بوسیده و به منزل مراجعه کردم. (۲)

ج) سوماً: در تاریخ بوده اند افرادی که در کودکی دارای نبوغ و استعداد و حافظه ای خاص بوده اند، برای مثال چند نمونه ذکر می کنیم:

۱) ابو علی سینا در مورد خود گفته است:

«چون به حد تمیز ( تشخیص خوب و بد) رسیدم، مرا به معلم قرآن سپردند و پس از آن به معلم ادب. پس هر چه را شاگردان بر استاد ادیب قرائت می کردند همه را حفظ می نمودم. بعلاوه ی آن ، استاد مرا به کتابهای ذیل تکلیف کرد: الصفات، غریب المصنف، ادب الکاتب، اصلاح المنطق، العین، شعر و حماسه، دیوان رومی و نحو سیبویه.

پس همه را در مدت یک سال و نیم از بر کردم و اگر تعویق استاد نبود در کمتر از این مدت حفظ می کردم. چون به ده سالگی رسیدم مورد تعجب اهل بخارا بودم. پس از آن شروع به یادگیری فقه کردم و چون به ۱۲ سالگی رسیدم بر طبق مذهب حنفی فتوی می دادم. پس از آن شروع کردم با یاد گیری طب، و « قانون» را در سن ۱۶ سالگی نوشتم و در ۲۴ سالگی خود را در تمام علوم متخصص می دانستم.» (۳)

۲) در مورد فاضل هندی گفته اند، قبل از رسیدن به سن ۱۳ سالگی تمام علوم معقول و منقول را تکمیل کرد و قبل از ۱۲ سالگی به تصنیف کتاب پرداخت. (۴)

۳) توماس یونگ از دانشمندان بزرگ انگلستان است که از کودکی اعجوبه بود. از ۲ سالگی خواندن و نوشتن آموخت. در ۸ سالگی خودش به تنهایی شروع به آموختن ریاضیات کرد و از ۹ تا ۱۴ سالگی در فواصل کوتاه بین ساعات درس زبانهای فرانسه، ایتالیایی، عبری، فارسی و عربی را یاد گرفت.. در ۲۰ سالگی مقاله ای در باره ی تئوری رویت جامعه ی پادشاهی فرستاد و در آن شرح داد که چگونه می توان به وسیله ی انحنای زجاجیه ی چشم همواره تصویر را واضح دید. (۵)

با این اوصاف می توان دست یافت که موضوع به امامت رسیدن در کودکی نبایست خیلی هم شگرف باشد. وقتی که افرادی در کودکی نابغه می شوند و جهان را به حیرت می اندازند، خداوند با آن قدرت لایزال و علم بی منتهای خویش نمی تواند حضرت مهدی ( علیه السلام) را در کودکی به ولایت منصوب کند؟ در حالیکه حضرت باقر ( علیه السلام) می فرماید:

«حضرت صاحب الامر ( علیه السلام) سن مبارکش از همه ی ما کمتر و گمنام تر می باشد.»

پی نوشت:

۱.سوره ی مریم آیه ی ۲۹

۲.بحارالانوار، ج ۵۱ ص ۱۴

۳.هدیة الاحباب ط تهرانف سال ۱۳۲۹، ص ۷۶ به نقل از دادگستر جهان صص ۱۲۳ و ۱۲۴

۴.هدیة الاحباب ص ۲۲۸، به نقل از دادگستر جهان ص ۱۲۴

۵.تاریخ علوم تالیف پی یر روسو، ترجمه ی صفاری، چاپ سوم، ص ۴۳۲، به نقل از دادگستر جهان ص ۱۲۴

۶.بحارالانوار ج ۵۱ ص ۳۸ به نقل از دادگستر جهان، ص ۱۲۵