به بچه‌های بد غذا چگونه غذا بدهیم؟

گاهی بچه‌ها از خوردن برخی غذاها امتناع می‌کنند. لازم نیست آن غذا خیلی عجیب‌وغریب باشد تا بچه از آن بدش بیاید؛ مثلا گوجه‌فرنگی یا لوبیا. البته این حق طبیعی کودک است و اجبار کودک …

گاهی بچه‌ها از خوردن برخی غذاها امتناع می‌کنند. لازم نیست آن غذا خیلی عجیب‌وغریب باشد تا بچه از آن بدش بیاید؛ مثلا گوجه‌فرنگی یا لوبیا. البته این حق طبیعی کودک است و اجبار کودک به خوردن غذایی که دوست ندارد، درست نیست و باید با بردباری رفتار کنید...

اما بدغذایی بعضی بچه‌ها از جنس بهانه‌گیری است؛ یعنی پایا‌ن‌ناپذیر است و فهرست غذاهایی که نمی‌خورد به تدریج زیاد می‌شود؛ تا جایی که مثلا فقط نان و مربا می‌خورد. این بهانه‌گیری حتی ممکن است به بشقاب غذا و رنگ لیوان هم سرایت کند. در واقع کودک بهانه‌گیر سعی دارد از غذا به عنوان ابزاری برای تسلط بر والدین استفاده کند. می‌پرسید راه‌حل چیست؟ پاسخ من به شما ۶ جزء است:

۱) اگر فرزندتان ناگهان علاقه‌اش را به غذایی از دست می‌دهد و از خوردن آن امتناع می‌کند، به این موضوع توجهی نکنید. اجازه دهید آنچه دوست دارد بخورد و آنچه را نمی‌خواهد نخورد و پس از اتمام زمان غذا خوردن، ظرف غذایش را بدون هیچ اشاره و اهمیت دادن به موضوع بردارید. اگر مشخص کرد که: «من از لوبیا بدم می‌آید» حساسیت نشان ندهید و چند روز بعد دوباره لوبیا در غذا بریزید. احتمالا غذایش را می‌خورد چون می‌داند علاقه نداشتنش جلب توجه نمی‌کند و باید دنبال راه دیگری باشد.

۲) سخت‌گیر نباشید. اگر کودک همواره از خوردن غذای خاصی خودداری می‌کند، برایش غذای دیگری تهیه کنید ولی چهره کودک‌تان را در نظر بگیرید. اگر متوجه شود که این موضوع کانون توجه شما شده، بلافاصله آن را به عنوان وسیله‌ای برای تسلط بر شما به کار خواهد گرفت.

۳) وقتی کودک به خوبی غذا می‌خورد از او تعریف و تمجید کنید. اگر اصرار دارید بچه به خاطر شما یا پدرش ۳ قاشق بیشتر بخورد، باید آن ۳ قاشق را میل کند و هیچ تخفیفی قائل نشوید.

۴) هرگاه متوجه شدید دلیل علاقه نداشتن به غذای خاص، طعم و مزه غذا نیست و تنها احساس نامطلوب غذا در زبان و دهان است، شیوه تهیه را عوض کنید. بیشتر کودکان به هویج خام بیشتر از پخته علاقه‌مندند یا سیب‌زمینی سرخ‌کرده را به آب‌پز ترجیح می‌‌دهند. برحسب میل کودک، نوع غذا را تغییر دهید.

۵) هیچ‌گاه چند نوع خوراکی را به کودک پیشنهاد ندهید تا از میان آنها یکی را برگزیند؛ زیرا این کار برایتان دردسرساز می‌شود. تا حد امکان، برای اعضای خانواده یک نوع غذا بپزید. او باید بفهمد که خانه، رستوران نیست؛ وگرنه پیام نادرستی از غذا خوردن دریافت می‌کند.

۶) اگر فرزندتان غذایش را نمی‌خورد، او را تا اتمام غذا سرسفره یا میز ننشانید و با او سازش کنید: «۳ قاشق از غذاتو بخور، بعد می‌تونی بری!» و کوتاه نیایید و این ۳ قاشق را جدی بگیرید. نگران نباشید و باور کنید که فرزند‌تان با یک وعده غذا نخوردن از گرسنگی نمی‌میرد و سوءتغذیه نمی‌گیرد؛ پس باقیمانده غذایش را نخورید یا به او جایزه‌ای مثل شکلات و بیسکویت ندهید چون باید بداند که اگر غذایش را نخورد چیز دیگری به جای غذا به او داده نخواهد شد.

دکترمحمدولی سهامی

روان‌پزشک کودک و خانواده