شنبه, ۴ اسفند, ۱۴۰۳ / 22 February, 2025
جای خالی مرکز تحقیقات کار
«نرخ بیکاری جوانان۱۵ تا ۲۴ سال به ۲۶درصد رسیده که دو برابر نرخ بیکاری کل کشور است. این به آن معنی است که نرخ بیکاری در منطقه بحران‌زا قرار دارد.» (نقل قول از رییس مرکز آمار ایران در گزارش به شورای عالی اشتغال در دولت یازدهم) به نظر این جمله کوتاه عمق مشکل بیکاری در اقتصاد ایران را به‌وضوح نشان می‌دهد.
اگر در اقتصاد ایران تدابیر صحیحی اندیشیده می‌شد، می‌توانستیم با منابع بالقوه‌ای که در اختیار داشتیم از موهبت نیروی کار جوان در کنار سایر مواهب خدادادی در جهت رشد و توسعه اقتصادی، حداکثر استفاده را بکنیم و همانند کشور چین که در حال حاضر در برخی رشته‌های صنعتی از جمله تولید اسباب بازی و... متوسل به استفاده از روبات‌ها شده، به‌جای بیکاری با کمبود نیروی کار مواجه شویم! اما چرا چنین نشده و انبوه نیروی کار جوان کشور به‌جای موتور رشد و توسعه، خود تبدیل به مشکل بزرگ اقتصادی حال حاضر گشته، سررشته‌های مختلفی در حوزه‌های گوناگون سیاست، مدیریت، اقتصاد و... دارد. این نوشته کوتاه قصد ورود به آن حوزه‌ها را ندارد.
اما هدف از این گفتار توجه به مبانی مهم تصمیم‌گیری بر مبنای استقرار یک یا چند نهاد مهم تاثیرگذار بر این حوزه را دارد. در دنیای کاملا تخصص‌گرایی امروز اهمیت وجود مراکز تحقیقاتی و پژوهشی اقتصاد، کار کاملا جاافتاده و در کشورهایی که به‌نظر مشکلی به نام بیکاری وجود ندارد هم وجود مراکز متعدد تحقیقاتی مستقل و غیرمستقل در این حوزه پذیرفته شده است در این ارتباط کافی است به سوابق و تجارب کشورهای مختلف توسعه یافته و در حال توسعه نظری بیندازیم تا به اهمیت آن پی ببریم که گاهی سوابق آن به بیش از نیم قرن می‌رسد. پس اقتصاد ما که مشکلش در صدر همه کشورهای منطقه است نباید به‌صورت جدی و موثر توجهی به اسقرار و تقویت این مراکز کند؟ و ضمن حمایت از آن به‌عنوان مرکز تخصصی و کلینیک درمان بیکاری و اعمال انواع سیاست‌های فعال و انفعالی بازار کار، مکانی برای گرد هم آوردن متخصصان بازار کار باشد؟ چه بسا با شکل‌گیری چنین مرکز تحقیقاتی تخصصی ضمن فراهم شدن مرکز مشاوره‌ای فکری برای سیاستگذار بازار کار، از صرف هزینه‌های بدون مطالعه و بی‌هدف در این حوزه (همانند مطالعات مربوط به آمایش اشتغال) جلوگیری کند.
وجود این مراکز می‌تواند انگیزه‌ای باشد تا علاقه‌مندان به این حوزه‌ها با درک درست مسائل به تحقیق و پژوهش در آن پرداخته و ابزارها و تحلیل‌های صحیح علمی و کاربردی را در اختیار سیاستگذار بازار کار قرار دهد. در اصل مرکز کاملا تخصصی شکل می‌گیرد (مثل IZA در اتحادیه اروپا) که اولا تقاضای مشخصی برای خدمات متخصصان فراهم می‌کند و ثانیا وجود این مرکز باعث میشود متخصصان سایر حوزه‌ها با مطالعه کافی در این حوزه خود را مدعی بازار کار قلمداد کند. مهم‌تر از همه برای متخصصان امر انگیزه‌ای برای ترک حوزه مورد علاقه ایشان دیگر وجود نخواهد داشت. این مرکز می‌تواند پل ارتباطی مهمی با مراکز مشابه خارجی باشد و موجبات تبادل افکار و نظریات متخصصان مهم بین‌المللی و متخصصان داخلی را فراهم آورد. برگزاری کنفرانس‌های مستمر و معتبر مساله محور یکی دیگر از مزایای این مرکز تحقیقاتی است. علاوه بر آن، این مرکز می‌تواند در راه‌اندازی رشته‌های کاملا تخصصی به توسعه مراکز علمی کمک شایانی کند. در این راستا بجا است دولتمردان جدید با دید بلندمدت، ضمن توجه به این مهم به راه‌اندازی انجمن‌های تخصصی اقتصاددانان کار همت گمارد تا زمینه رشد و تربیت متخصصان بیشتری در این حوزه فراهم شود.
دکتر سعید عیسی‌زاده
هیات علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه بوعلی سینای همدان
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست