شنبه, ۲۲ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 11 May, 2024
آیه الکرسی, یک آیه یا بیشتر
در مورد حدود آیة الکرسی دو دیدگاه وجود دارد و قائلان به هر دیدگاه، دلایلی ارائه کردهاند که به اختصار بیان میشود.۱. آیة الکرسی، یک آیه است؛ یعنی از «اللَّهُ لا إِلهَ إِلاَّ هُوَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ» تا «وَ هُوَ الْعَلِیُّ الْعَظِیمُ» است؛ به چند دلیل:الف. ظاهر بسیاری از روایات همین را تأیید میکند، بویژه اینکه آنچه مشهور است و در روایات آمده عبارت «آیة الکرسی» است که کلمه «آیة» مفرد است و تنها شامل یک آیه میشود. ب. اضافه شدن آیه به کرسی هم، مویّد دیگر است؛ زیرا آیهای که مشتمل بر لفظ «کرسی» است، آیه ۲۵۵ سوره بقره بوده، ولی در آیات بعد از آن، لفظ کرسی نیامده است.[۱]ج. تمام مفسران شیعی و سنی؛ فضائل و خواص آیة الکرسی را ذیل آیه ۲۵۵ سوره بقره بیان کردهاند، سپس به تفسیر دو آیه بعد از آن پرداختهاند.۲. برخی نیز آیة الکرسی را تا آیه ۲۵۷ (هُمْ فِیها خالِدُونَ) دانستهاند. به سه دلیل:الف. متعارف بودن بین مسلمانان.ب. در روایات سفارش شده است که آیة الکرسی و دو آیه بعد از آن خوانده شود.[۲]آنچه درباره آیة الکرسی مناسب به نظر میرسد این است که؛ با توجه به روایاتی که عنوان «آیة الکرسی» در آن ذکر شده، به همان آیه ۲۵۵ سوره بقره میگویند، اما در برخی روایات علاوه بر سفارش به خواندن آیةالکرسی، به خواندن دو آیه بعد از آن هم سفارش شده است، ولی نه به عنوان آیة الکرسی؛ از اینرو، میان مومنان جا افتاده است که آیةالکرسی به سه آیه ۲۵۵ تا ۲۵۷ سوره بقره گفته میشود.در عین حال؛ در اینجا تفسیر هر سه آیه بیان میشود.
تفسیر آیه ۲۵۵ سوره بقره
«اللَّهُلا إِلهَ إِلاَّ هُوَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ لا تَأْخُذُهُ سِنَةٌ وَ لا نَوْمٌ لَهُ ما فِی السَّماواتِ وَ ما فِی الْأَرْضِ مَنْ ذَا الَّذی یَشْفَعُ عِنْدَهُ إِلاَّ بِإِذْنِهِ یَعْلَمُ ما بَیْنَ أَیْدیهِمْ وَ ما خَلْفَهُمْ وَ لا یُحیطُونَ بِشَیْءٍ مِنْ عِلْمِهِ إِلاَّ بِما شاءَ وَسِعَ کُرْسِیُّهُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ وَ لا یَوُدُهُ حِفْظُهُما وَ هُوَ الْعَلِیُّ الْعَظیمُ».پس از آنکه خداوند داستان امتهای گذشته و اختلاف آنان را با پیامبرانشان در مسئله توحید بیان کرد، در این آیه شریفه به بیان توحید میپردازد.«اللَّهُ»؛ یعنی کسی که به دلیل قدرت و تواناییاش بر نعمتها، پرستش سزاوار اوست.«لا إِلهَ إِلَّا هُوَ»؛ احدی جز او سزاوار پرستش و خدایی نیست.«الْحَیُّ الْقَیُّومُ»؛ زندهای که قائم است به تدبیر خلق از آفرینش ابتدایی مردم و سپس روزی دادن به آنها.«لا تَأْخُذُهُ سِنَةٌ وَ لا نَوْمٌ»؛ او را نه چُرت و نه خواب سنگین میگیرد. بعضی میگویند: یعنی او غافل از مردم نمیگردد و آنها را فراموش نمینماید.«لَهُ ما فِی السَّماواتِ وَ ما فِی الْأَرْضِ»؛ برای اوست سلطنت و تصرف آنچه در آسمانها و آنچه در زمین است.«مَنْ ذَا الَّذِی یَشْفَعُ عِنْدَهُ إِلَّا بِإِذْنِهِ»؛ کیست که شفاعت کند نزد او جز به اجازهاش. این جمله استفهامی است که معنای انکار و نفی دارد؛ یعنی شفاعت نمیکند در روز قیامت کسی برای دیگری جز به اجازه خدا و امر خدا؛ چون مشرکان میپنداشتند که بُتها برای آنان شفاعت میکنند.«یَعْلَمُ ما بَیْنَ أَیْدِیهِمْ وَ ما خَلْفَهُمْ»؛ میداند آنچه روبهرو و آنچه پشت سر ایشان است.«وَ لا یُحِیطُونَ بِشَیْءٍ مِنْ عِلْمِهِ»؛ به چیزی از دانش او احاطه ندارند. مقصود از کلمه «علم» در اینجا «معلوم» است یعنی به معلومات او احاطه ندارند.«إِلَّا بِما شاءَ»؛ مگر آنچه را که خود او بخواهد که دیگران بدانند و آنان را آگاه کند.«وَسِعَ کُرْسِیُّهُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ»؛ علم و آگاهی خدا آسمانها و زمین را فرا گرفته است.«وَ لا یَوُدُهُ حِفْظُهُما»؛ یعنی بر خداوند حفظ آسمانها و زمین سنگین و سخت نمیباشد. «وَ هُوَ الْعَلِیُّ الْعَظِیمُ»؛ او بالاتر است از مانندها و ضدها و مثلها و از آنچه نشانه نقص و دلیل حدوث است و او توانا است و عظیم الشأن که هیچ چیز او را ناتوان نمیکند و دانایی است که هیچ چیز بر او پوشیده نیست و برای مقدورات و معلومات او نهایت و پایانی نیست.[۳]
تفسیر آیه ۲۵۶ سوره بقره
«لا إِکْراهَ فِی الدِّینِ قَدْ تَبَیَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الْغَیِّ فَمَنْ یَکْفُرْ بِالطَّاغُوتِ وَ یُوْمِنْ بِاللَّهِ فقد استَمْسَکَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقی لاَ انْفِصامَ لَها وَ اللَّهُ سَمیعٌ عَلیم».«لا إِکْراهَ فِی الدِّینِ»؛ اکراه و اجباری در دین نیست و امور مذهب بر قدرت و اختیار مبتنی است نه بر إجبار.«قَدْ تَبَیَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الْغَیِّ»؛ ایمان از کفر (و حق از باطل) با دلایل روشن، جدا شد.«فَمَنْ یَکْفُرْ بِالطَّاغُوتِ...»؛ هر کس کافر شود به شیطان و بتها، و خدا را تصدیق کند، به نیروی بازدارنده مطمئنی دست یافته که قطع نمیشود.
تفسیر آیه ۲۵۷ سوره بقره
«اللَّهُ وَلِیُّ الَّذینَ آمَنُوا یُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَی النُّورِ وَ الَّذینَ کَفَرُوا أَوْلِیاوُهُمُ الطَّاغُوتُ یُخْرِجُونَهُمْ مِنَ النُّورِ إِلَی الظُّلُماتِ أُولئِکَ أَصْحابُ النَّارِ هُمْ فیها خالِدُونَ».«اللَّهُ وَلِیُّ الَّذِینَ آمَنُوا یُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَی النُّورِ»؛ خدا ولی و سرپرست کسانی است که بخواهند ایمان آورند، و با لطف و کمک خویش آنان را از تاریکیهای کفر و گمراهی بیرون میآورد و به نور و هدایت راهنمایی میکند. یا منظور این است که خداوند مومنان را از شبهاتی که در دین برای آنها به وجود میآید بیرون میبرد و به وسیله راه حلهایی که در اختیارشان میگذارد، آنان را به نور یقین میرساند.«وَ الَّذِینَ کَفَرُوا أَوْلِیاوُهُمُ الطَّاغُوتُ»؛ کسانی که بر کفر اصرار ورزند به عکس مومنان، اولیای آنها شیاطین هستند که عهدهدار امور آنان میباشند.«یُخْرِجُونَهُمْ مِنَ النُّورِ إِلَی الظُّلُماتِ»؛ آنان را از نور هدایت و روشنایی به تاریکیهای جهل و شرک بیرون میبرند.«أُولئِکَ أَصْحابُ النَّارِ هُمْ فِیها خالِدُونَ»؛ اینان اهل آتش و برای همیشه در آن خواهند بود.[۴]
* منابع در دفتر روزنامه موجود است
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
انتخابات مجلس انتخابات مجلس شورای اسلامی انتخابات مجلس دوازدهم ایران مجلس مجلس دوازدهم ستاد انتخابات کشور رهبر انقلاب رئیس جمهور دولت سیزدهم دولت
تهران هواشناسی شهرداری تهران تعطیلی مدارس فضای مجازی هلال احمر پلیس قتل تصادف آموزش و پرورش آتش سوزی سلامت
قیمت طلا قیمت خودرو قیمت دلار گاز خودرو مالیات نمایشگاه نفت بانک مرکزی نفت پالایش و پتروشیمی مسکن دلار
رضا عطاران نمایشگاه کتاب کتاب نمایشگاه کتاب تهران تلویزیون سینما سینمای ایران حضرت معصومه (س) مهران مدیری دفاع مقدس
فناوری
فلسطین رژیم صهیونیستی غزه آمریکا جنگ غزه روسیه حماس سازمان ملل رفح اوکراین نوار غزه طوفان الاقصی
پرسپولیس فوتبال استقلال سپاهان لیگ برتر رئال مادرید لیگ قهرمانان اروپا باشگاه پرسپولیس بایرن مونیخ لیگ برتر ایران بازی باشگاه استقلال
هوش مصنوعی مغز اپل ناسا گوگل فیبرنوری ایلان ماسک سامسونگ
سازمان غذا و دارو ورزش کودکان فشار خون توت فرنگی آسم حیوانات کبد چرب