درآمدزایی,استقلال

برنامه های اقتصادی نامزدهای فوتبال

انتخابات فدراسیون فوتبال یکی از مهم‌ترین اتفاقات ورزش ایران در سال‌جاری خواهد بود. بعد از مشکلاتی که برای فدراسیون دادکان به وجود آمد و بعد از مسالهء تعلیق بین‌المللی فوتبال ایران حالا همه منتظرند ببینند چه کسی عهده‌دار پست ریاست فدراسیون خواهد شد; پستی که موقعیت بسیار ویژه‌ای در ورزش ایران دارد و شاید به این دلیل باشد که حتی دولت هم به دنبال پیدا کردن یک گزینهء مناسب برای این پست خواهد بود. نکتهء مهم در مورد فدراسیون فوتبال اوضاع اقتصادی نابسامان آن است. مجموعه‌ای که در زمان ریاست محسن صفایی فراهانی و محمد دادکان از لحاظ مالی به خودکفایی کامل رسیده بود بعد از پیش آمدن بحث تعلیق فوتبال دچار مشکلاتی شد که حالا حتی یک ریال هم در خزانهء آن پیدا نمی‌شود بنابراین کسی که به دنبال این پست کلیدی است باید یکی از وظایف اصلی‌اش سروسامان دادن اوضاع مالی نامناسب فدراسیون باشد پس باید صاحب یک برنامهء اقتصادی قوی باشد اما نامزدهای این پست چه برنامه‌های اقتصادی دارند و چقدر با اقتصاد آشنا هستند.

▪ کتیرایی: ورزش را صاحب توجیه اقتصادی می‌کنم

بهزاد کتیرایی اولین نفری بود که فرم ثبت‌نام در فدراسیون را دریافت کرد. مسوول حراست سازمان تربیت بدنی در دورهء مهرعلیزاده بعدها عهده‌دار مسوولیت فدراسیون ووشو شد و حالا رییس ورزش سازمان صداوسیماست. او که لیسانس اقتصاد بازرگانی دارد، می‌گوید:‌«بخش‌مهمی از ورزش به اقتصاد ورزش برمی‌گردد. حالا که فوتبال ورزش اول ایران است باید اقتصاد آن هم فعال باشد که در حال حاضر نیست. در آلمان یک میلیون نفر مرتبط با مسایل اقتصادی فوتبال هستند و ما باید این برنامه را در فوتبال ایران هم پیاده کنیم.» او برای حل مشکلات اقتصادی فوتبال برنامه‌های زیادی دارد: «اولا باید بدانیم که فوتبال فقیر نیست و از نظر مالی منابع زیادی دارد. پخش تلویزیونی یکی از مهم‌ترین منابع درآمد برای فدراسیون فوتبال است که درآمد آن در حال حاضر یک دهم درآمد اصلی و واقعی است.» کتیرایی که به گفتهء خودش دو، سه برابر بودجهء فدراسیون ووشو را از طریق جذب اسپانسرها به دست آورده حالا به دلیل ارتباطاتی که در جام‌جم دارد می‌تواند برای فوتبال، پول به همراه بیاورد: «فدراسیون در زمینهء فروش تبلیغات کارشناس نیست و به قیمت پایینی حق تبلیغات را فروخته. اگر این موضوع به صداوسیما واگذار شود مطمئن باشید چند برابر رقم فعلی نصیب فوتبال خواهد شد.» کتیرایی معتقد است که در حال حاضر تلویزیون نه تنها از پخش یک مسابقهء تلویزیونی صاحب درآمد نمی‌شود بلکه ضرر هم می‌دهد: «الان تلویزیون به باشگاه‌ها حق پخش می‌دهد و اسپانسرها به این دلیل سراغ باشگاه‌ها می‌آیند که فوتبال پخش مستقیم دارد.

متاسفانه در ایران فوتبال و به طور کلی ورزش توجیه اقتصادی ندارد اما من برنامه‌هایی دارم که طی آن فوتبال هم به درآمدزایی می‌رسد.» البته کتیرایی به رقم مورد نظرش برای فوتبال اشاره نمی‌کند: «فدراسیون فوتبال بانک نیست که ذخیرهء درآمد داشته باشد و هرچه درمی‌آورد هزینه می‌کند اما در اساسنامهء فدراسیون به یکسری منابع ایجاد درآمد اشاره شده که ما از آن استفاده خواهیم کرد.» کتیرایی برای بیان علاقه‌اش به خصوصی‌سازی به تاسیس بخش NGO در فدراسیون ووشو اشاره می‌کند اما معتقد به هماهنگی بین فدراسیون و سازمان است: «فدراسیون فوتبال که نمی‌تواند تافتهء جدابافته باشد و سیاست‌های کلان ورزش توسط سازمان تربیت بدنی تعریف می‌شود. فوتبال فقط در مورد مسایل فنی مستقل خواهد بود.»

▪ اولیایی: فوتبال باید سودده باشد

کاظم اولیایی به نظر می‌رسد که نامزد مورد نظر اتحادیهء فوتبال باشد چرا که او به عنوان یکی از اعضای موسس اتحادیهء باشگاه‌ها دوستان زیادی در این مجموعه دارد. مدیرعامل باشگاه‌پاس همدان می‌گوید: «فوتبال مقوله‌ای است که شامل اقتصاد هم می‌شود. ما همیشه عادت کرده‌ایم که تعریف عام فوتبال را ارایه ‌دهیم درحالی که فوتبال حرفه‌ای تعریف مخصوص به خودش را دارد و باید بتوانی در آن فوتبال را صاحب سوددهی کنی.» اولیایی یکی از اهداف اصلی‌اش را سروسامان دادن به وضعیت اقتصادی فوتبال عنوان می‌کند: «اکنون یک تیم چندنفره مامور بررسی روش‌های اقتصادی مناسب برای فوتبال هستند. در آن برنامه که به صورت مکتوبی ارایه خواهم کرد به این نکته اشاره خواهد شد که چگونه وابستگی فوتبال به دولت به مرور زمان کم شود و فوتبال به طرف خودکفایی و استقلال برود چراکه هر راهی به جز خصوصی‌سازی در فوتبال اشتباه نیست.» البته اولیایی آدم اقتصادی نیست: «چون فدراسیون فوتبال یک مجموعهء چندوجهی است مدیر آن باید چندکاره باشد یعنی اول مدیر ورزش باشد و بعد از یک مشاور اقتصادی حرفه‌ای استفاده کند.» اولیایی با وجود امید زیادی که به رای آوردن در انتخابات دارد اهل لابی کردن نیست: «من فقط با خدا ارتباط دارم و ارتباط در این‌گونه کارها را اصلا قبول ندارم.»

▪ صالحی: فوتبال را پولدار می‌کنم

منوچهر صالحی مدیر بازاریابی فدراسیون فوتبال در دورهء دادکان و مدیر سابق باشگاه سایپا حداقل از نظر اقتصادی با برنامه‌های زیادی وارد میدان شده است:‌«من برای اولین بار اسپانسر را وارد فوتبال کردم و در زمان حضور من در فدراسیون فوتبال بود که طی قرارداد با سایپا و ایرانول ۱۱ میلیارد تومان نصیب فدراسیون فوتبال شد.» او دو برنامهء کوتاه‌مدت و بلندمدت اقتصادی را برای فوتبال در نظر دارد: «در برنامهء کوتاه‌مدت که سه ماهه خواهد بود قول می‌دهم که بودجهء فدراسیون را بالا ببرم و در برنامهء بلندمدتم که هشت ساله است، منابع درآمدزایی را برای فوتبال فراهم می‌کنم که مدیران بعد از من از لحاظ مالی به مشکلی برنخورند.» البته او به جزئیات طرح‌هایش اشاره نمی‌کند اما روی بعضی ارقام تاکید زیادی دارد: «تیم ملی برای حضور در جام جهانی حداقل سالی _۱۰ میلیارد تومان بودجه نیاز دارد. همین الان هزینهء فوتبال سالانه بالای ۸۰ میلیارد تومان است.» صالحی هم به دنبال خصوصی‌سازی است اما مرحله به مرحله: «یکی از برنامه‌های من همین است اما اول باید از دولت کمک بگیرم. به نظر من فدراسیون فوتبال مثل نخ تسبیح است و سازمان تربیت بدنی و دولت دانه‌های آن. اگر رای بیاورم قول می‌دهم فوتبال را از لحاظ درآمدزایی به خودکفایی لازم برسانم.»

▪ بیادی: اقتصاد مهم نیست

از حسن بیادی به عنوان نامزد _مورد حمایت دولت و سازمان نام می‌برند. عضو شورای شهر و هیات مدیرهء باشگاه پرسپولیس که بسیار به این حمایت امیدوار است برخلاف سایر نامزدها زیاد به مسالهء اقتصاد توجه نمی‌کند: «برنامه‌های اقتصادی جزو برنامه‌های من نیست چون اقتصاد در فدراسیون فوتبال یک بحث حاشیه‌ای است و به نظرم با تدابیر ساده می‌شود فدراسیون را اداره کرد.» بیادی نگران مشکلات مالی فوتبال نیست: «این همه منابع درآمد در فوتبال وجود دارد فقط باید قوانین حقوقی فدراسیون اصلاح شود.» هرچند که هنوز او برنامه‌هایش را برای حضور در فدراسیون مشخص نکرده اما می‌گوید: «در پرسپولیس هم که شروع به کار کردیم کسی آن‌چنان امیدی به ما نداشت اما همه دیدند که ما آن‌جا کار می‌کنیم. به هر حال سابقهء ۳۰ سال مدیریت ما باید یک جایی به درد بخورد.»

▪ کار آسان یا سخت؟

فعلا که سایر نامزدها به جز بیادی از برنامه‌های مدون خود برای حل مشکل اقتصادی فوتبال صحبت کرده‌اند. قطعا رییس آیندهء فدراسیون فوتبال در بخش اقتصادی کار مشکلی پیش رو دارد اما فوتبال این قابلیت را دارد که اسپانسرهای زیادی را به طرف خود جذب کند و می‌توان امیدوار بود با یک برنامهء اقتصادی مناسب خزانهء فدراسیون دیگر خالی نباشد و فوتبال برای اولین بار به سمت خصوصی بودن و مستقل بودن واقعی برود.

رامین طبرسی