شمس الدین النقاز نویسنده و تحلیلگر تونسی در مورد ولیعهدی محمد بن سلمان و نارضایتی سعودی ها چه نظری دارد

, شمس الدین النقاز نویسنده و تحلیلگر تونسی در مقاله ای با عنوان چرا سعودی ها زمین را زیر پای محمد بن سلمان به لرزه در می آورند , نوشت همانطور که انتظار می رفت سلمان بن عبدالعزیز شاه سعودی پسر برادرش محمد بن نایف را از ولیعهدی عزل کرد تا محمد بن سلمان فرزندش را به ولیعهدی جدید عربستان تعیین کند و با این کار به شایعات و گمانه زنی ها پایان دهد که حکایت از نزدیک بودن این کار داشت

فرمان پادشاهی سلمان بن عبدالعزیز بامداد چهارشنبه درحالی صادر شد که مردم هنوز خواب بودند. این اقدام چند روز بعد از یک سری فرمان های پادشاهی صورت گرفت که از آن آغاز شمارش معکوس برای اعلام موفقیت کودتای نرم در "مملکت آل سعود" فهمیده می شد. مملکتی که نشانه ها پیاپی حکایت از آن دارد که روزهای سختی در آینده پیش رو دارد.

محمد بن سلمان شاهزاده جوان در طول دو سال گذشته به خاطر تصمیمات سرزده و شتاب زده منطقه را دگرگون کرده است. آخرین تصمیم شتاب زده و سرزده عزل پسر عمویش محمد بن نایف بود. مسیری پر از خار و مین انتظار محمد بن سلمان را می کشد که خودش از بارزترین کسانی است که این خارها و مین ها را به خاطر "بی پروایی سیاسی" خود کاشته است.

با گذشت چند ماه از به تاج و تخت رسیدن پدرش سلمان بن عبدالعزیز به جای ملک عبدالله، ستاره محمد بن سلمان طلوع کرد و با مطرح شدن او، چراغ های امید به اصلاحات خاموش شد. هیچ یک از فرزندان پادشاهان سعودی اقداماتی را که محمد بن سلمان از زمان قبضه ارکان قدرت به خاطر بیماری پدرش انجام داد، انجام ندادند. محمد بن سلمان به مخالفان خود در درون خاندان حاکم سعودی حمله کرد و شاهزادگان ارشد رقیب خودش را یا با تهدید یا با وعده و وعید و پولهای دلاری مهار کرد.

وقتی زندگینامه محمد بن سلمان را کاوش می کنیم؛ دستاورد بزرگ قابل ذکری را نمی یابیم. حتی جنگ یمن را که محمد بن سلمان برای درخشان جلوه دادن چهره خود به راه انداخت و ماشین تبلیغاتی و وزرا و شیوخ نزدیک به وی به بازار گرمی آن پرداختند، باعث تشدید بحران داخلی در عربستان شد. این جنگ همچنین به کشته و آوارگی و زخمی شدن هزاران یمنی غیرنظامی و ویرانی ارکان زندگی و لقمه نان آنها منجر شد.

محمد بن سلمان جنگ علیه یمن را - به زور و با وجود هشدارهای هم پیمان آمریکایی اش درباره خطرات آن و مخالفت واشنگتن برای مشارکت در این جنگ - به راه انداخت. هدف محمد بن سلمان از به راه انداختن جنگ این بود که خودش را به دولت گذشته آمریکا به عنوان "دژ مستحکم" در برابر ایران معرفی کند اما با غرق شدن عربستان در باتلاق جنگ وضعیت برعکس شد؛ جنگی که محمد بن سلمان نتوانسته است به دلایل مختلفی از آن پیروزمندانه بیرون بیاید. از بارزترین دلایل آن هم مخالفت محمد بن زاید ولیعهد ابوظبی و دل بستن او به تقسیم یمن قبل از خروج از آن است.

ناظران اوضاع کشورهای عرب حوزه خلیج فارس و به طور خاص عربستان تقریبا همگی اتفاق نظر دارند که محمد بن زاید ولیعهد ابوظبی استاد عملی و الگوی محمد بن سلمان است. محمد بن زاید بارزترین نقش را برای متقاعد کردن دولت دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا داشت که منافع آمریکا در منطقه در تعیین این شاهزاده جوان به عنوان ولیعهد به جای پدرش است زیرا برخلاف محمد بن نایف، محمد بن سلمان فردی مطیع و دستور پذیر است.

درست است که محمد بن زاید موفق شد تا محمد بن نایف را کنار بزند و به رویایش برای کسب تاج و تخت پایان دهد اما او به طور قطع در ادامه توطئه خود علیه ملت عربستان و تهدید صلح و امنیت آنها از طریق صادر کردن الگوی امارت دوبی به عربستان و حمایت از تلاش ها برای نزدیکی روابط بین سران کنونی سعودی با اشغالگران اسرائیلی شکست خواهد خورد. این همان بارزترین تهدید تاج و تخت آل سعود خواهد بود.

در کنار گرفتار شدن محمد بن سلمان در جنگ یمن، وی در وادار کردن قطر به سرسپرگی و تن دادن به سلطه عربستان و امارات شکست خورد و این امر اوضاع داخلی را بدتر کرد؛ بویژه که شمار زیادی از شرکت های بزرگ تجاری عربستان مجبور به قطع روابط و دست برداشتن از منافع خود در دوحه شدند. همین وضعیت نیز باعث شد تا باز خود محمد بن سلمان بدنبال راهکاری برای راضی کردن طرف های ذیربط و حفظ آبروی خود شود و خودش را از دامی که محمد بن زاید هم پیمانش پهن کرد، نجات دهد.

اوضاع دشوار اقتصادی عربستان و وضعیت حقوقی وخیم این کشور، حرص و طمع اطرافیان محمد بن سلمان، بی مبالاتی محمد بن سلمان و هزینه کردن نامحدود پول های ملت عربستان در کنار سنگینی بار مالیات بر دوش مردم و اخراج شدن هزاران نفر از کارهای خود و افزایش میزان بیکاری در نتیجه شمار زیاد فارغ التحصیلان همه و همه بر شدت التهاب مردمی خواهد افزود و برخورد با ضعیف ترین سلطه حاکم از زمان تاسیس عربستان به دست ملک بعدالعزیز آل سعود را شتاب خواهد داد و تسریع خواهد بخشید.

عربستان سالهای سخت سیاسی و اقتصادی را در سایه اوضاع کل منطقه پیش رو دارد و چه بسا حمایت مالی عربستان از انقلاب های معکوس و وارد کردن خودش در یک سری مسائل بی اهمیت و کشمکش این کشور با ایران که توانسته است ریاض را در سطح داخلی و خارجی مهار کند؛ در سایه سوء استفاده مالی ترامپ از عربستان و نشانه های شورش و سرپیچی خاندان سعودی در قبال این وضعیت، همه و همه زمین را زیر پای محمد بن سلمان شاه آینده سعودی به لرزه در خواهد آورد که از هیچ تلاشی برای حفظ تاج و تختش دریغ نخواهد کرد.

خبرگزاری تسنیم