همه هزینه ها فایده ها روی میز است

گروهی از مقامات دولتی و کارشناسان امنیت ملی آمریکا اخیراً گزارش جامعی درباره هزینه ها و مزایای جنگ علیه ایران تهیه کرده اند واحد بین الملل «اقتصاد ایران» گزارش می دهد

در یک گزارش فراحزبی، شرح کاملی از کاربرد نظامی علیه ایران فراهم شده است که تدوین کنندگان آن مشتمل بر ۳۵ نفر از سفرا، سناتورها و نمایندگان کنگره از هر دو حزب دمکرات و جمهوری خواه، فرماندهان ارتش و مقامات بلند پایه سابق وزارت امور خارجه و سازمان های امنیتی آمریکا می شوند.

این گزارش در انتها توصیه ای در مورد مثبت یا منفی بودن حمله نظامی نمی کند، بلکه فقط به استدلال منطقی و ارزیابی حرفه ای می پردازد تا عقل سلیم مردم و مقامات، خود درباره هزینه ها و منافع چنین اقدامی قضاوت کند.

رؤسای جمهور آمریکا برای متوقف کردن ایران از ساخت سلاح هسته ای به زعم خودشان، سال ها است تهدید "همه گزینه ها روی میز است" را مطرح می کنند که به معنی احتمال استفاده از اقدام نظامی علیه ایران است. حملات نظامی دامنه دار از سوی آمریکا - به تنهایی یا با همراهی اسراییل - می توانند شش سایت مهم هسته ای ایران را نابود کنند و یا حداقل خسارات شدیدی به آنها وارد سازند و در نتیجه برنامه هسته ای ایران را حداکثر چهار سال عقب بی اندازند. همچنین حمله نظامی از سوی اسراییل به تنهایی می تواند توانایی ایران در ساخت بمب اتمی را حداکثر تا دو سال به تأخیر اندازد، اما این حمله بدون توسل جستن به حمله زمینی قادر به نابود کردن تأسیسات غنی سازی در عمق زمین نیست. از سوی دیگر، اسراییل نمی تواند موفقیت در حمله به سایت های هسته ای عراق و سوریه را در مورد ایران تکرار کند، زیرا سایت های هسته ای ایران پرشمار و بسیار پراکنده اند.

● وجهه ای متفاوت با عراق و افغانستان

ما متوجه شده ایم که اجماع و شفافیتی آشکار در واشنگتن درباره اهدافی که آمریکا باید از اقدام نظامی علیه ایران دنبال کند، وجود ندارد. اگر آمریکا به دنبال اهداف بلند پروازانه ای مانند تغییر رژیم در ایران یا تضعیف نفوذ ایران در منطقه باشد، در آن صورت شاید اشغال کل یا بخشی از ایران ضروری بنماید! ولی با در نظر گرفتن اندازه و جمعیت زیاد ایران و قدرت ملی گرایی ایرانی ها، ارزیابی ما این است که اشغال ایران مستلزم صرف منابع و نفراتی بسیار بیشتر از کل جنگ ۱۰ ساله با عراق و افغانستان است. به علاوه هر چه اهداف اقدام نظامی بلند پروازانه تر و جنگ طولانی تر باشد، مشکلات بیشتری در طراحی استراتژی خروج مؤثر برای آمریکا رخ خواهد داد. به طور خلاصه، منافع و هزینه های هر گونه اقدام نظامی علیه کشور بزرگ و پرجمعیت ایران به قرار زیر می باشند.

● "منافع"

۱) نابودی یا خسارت به تأسیسات تبدیل اورانیوم، مجتمع تحقیقاتی، رآکتور و کارخانه آب سنگین، تأسیسات تولید سانتریفیوژ و با دشواری بیشتر – به دلیل واقع شدن در اعماق زمین – نابودی یا خسارت به تأسیسات غنی سازی.

۲) خسارت به توانمندی های نظامی ایران شامل دفاع هوایی، رادار، نیروی هوایی، تأسیسات فرماندهی و کنترل و توانمندی تلافی جویی مستقیم ایران.

۳) نشان دادن جدیت و اعتبار آمریکا به ایران و این که در بازداشتن ایران از دستیابی به سلاح اتمی مصمم است. این امر همین طور به سایر دولت های خاورمیانه که نگران جاه طلبی های ایران در منطقه اند نشان می دهد آمریکا به امنیت آنها متعهد است. علاوه بر این حمله نظامی می تواند کنترل دولت ایران را مختل سازد، خزانه اش را خالی کند و اعتراضات داخلی را برانگیزد – هر چند معتقد نیستیم بتواند به تغییر رژیم، سرنگونی یا تسلیم رژیم منتهی شود.

۴) حمله نظامی آمریکا علیه برنامه هسته ای ایران باعث کاهش تمایل سایر کشورهای منطقه به توسعه سلاح های اتمی خواهد شد.

● "هزینه ها"

۱) در این خصوص اگرچه برخی بر این باورند که ایران اقدام تلافی جویانه نمی کند، اما ما معتقدیم ایران این کار را تلافی خواهد کرد. یعنی تلفات جانی به آمریکا وارد می کند، به تأسیسات آمریکا در منطقه خسارت می زند و منافع آمریکا در عراق، افغانستان، خلیج فارس و همه جا را مورد حمله قرار خواهد داد. ایران از توانمندی موشکی و موشک های ضد کشتی سپاه پاسداران، زیردریایی های کوچک، قایق های تندرو و مین گذاری در خلیج فارس استفاده خواهد کرد و ممکن است تلاش کند تنگه هرمز را ببندد که این می تواند به تلاطم در بازارهای جهانی، افزایش شدید قیمت نفت و حتی التهاب در عرصه سیاست بین الملل منجر شود.

۲) ایران در جریان این کار اسراییل را مسؤول هر حمله ای قلمداد می کند – چه نیروهای اسراییلی در حمله شرکت داشته و چه نداشته باشند. در این بین، هر چند دفاع ضد موشکی و دفاع شهری اسراییل قدرتمند است، اما حملات هوایی مداوم ایران باعث تلفات جانی و خساراتی به تأسیسات اسراییل از جمله مجتمع هسته ای دیمونا خواهند شد.

۳) حملات تلافی جویانه اقمار ایران همچون حزب الله یا گروه های شیعه شبه نظامی در عراق و نیروهای پنهانی ایران و نیروی قدس سپاه پاسداران می توانند خساراتی حتی بیشتر از حمله مستقیم بر منافع آمریکا و اسراییل وارد سازند.

۴) اگر برنامه هسته ای ایران مورد حمله آمریکا و اسراییل در غیاب یک اتحاد چند ملیتی و مجوز بین المللی قرار گیرد، پشتیبانی از تحریم های وضع شده علیه ایران تضعیف خواهد شد. در نتیجه ممکن است فروش سلاح و اقلام مورد استفاده در ساخت سلاح اتمی به ایران از سرگرفته شود که این احتمال شکست اتحاد جهانی علیه برنامه هسته ای ایران را به دنبال خواهد داشت.

۵) حمله نظامی احتمالاً به کاهش احتمال رسیدن به یک راه حل سیاسی دایمی در مورد برنامه هسته ای ایران می انجامد. هر گونه اقدام نظامی انگیزه ایران را برای ساختن بمب هسته ای افزایش خواهد داد، چون اولاً سران ایران به این نتیجه می رسند که هدف آمریکا تغییر رژیم ایران است و ثانیاً ساخت بمب به عنوان راهی برای جلوگیری از حملات آینده تلقی خواهد شد. همچنین ایران احتمالاً از پیمان منع گسترش سلاح های اتمی (ان.پی.تی) خارج خواهد شد.

۶) حمله نظامی آمریکا به خصوص به صورت یک جانبه به یک کشور اسلامی می تواند باعث تشویق پیوستن افراد به گروه های اسلام گرای افراطی مانند القاعده شود. همچنین اگرچه ممکن است برخی مسلمانان سنی از حمله به ایران شیعه خرسند شوند، اما اثر آن بر وجهه آمریکا در جهان اسلام منفی خواهد بود. ما به این نتیجه رسیده ایم که به دنبال حمله آمریکا به ایران، احتمال متحد شدن مردم پشت دولت و مقاومت بیشتر است.