برنده واقعی جنگ در عراق

از آغاز عملیات زمینی در عراق تاكنون صدها آمریكایی به قتل رسیده اند به گفته «دونالد رامسفلد» وزیر دفاع آمریكا, عملیات عراق ماهیانه ۹۳ میلیارد دلار برای این كشور هزینه در بر دارد

در ماه های اخیر، آمار و ارقام زیر درباره مداخله آمریكا در عراق منتشر شده است:

بیش از ۱۴۷ هزار نفر از نیروی زمینی آمریكا در عراق مستقر شده اند.

از آغاز عملیات زمینی در عراق تاكنون صدها آمریكایی به قتل رسیده اند.

به گفته «دونالد رامسفلد» وزیر دفاع آمریكا، عملیات عراق ماهیانه ۹۳ میلیارد دلار برای این كشور هزینه در بر دارد.

اخیرا كنگره آمریكا بودجه دفاعی سال ۲۰۰۶ این كشور را به میزان ۴۰۰ میلیارد دلار تصویب كرد.

و این لیست را می توان همچنان ادامه داد. اما، آنچه در این آمار و ارقام نادیده گرفته می شود این حقیقت است كه چه كسی در عراق سرگرم انجام چه كاری است مردم آمریكا نمی دانند چه كسی جنگ را تدارك می كند، چه كسی مسئولیت بازسازی عراق را برعهده دارد، و مردم آمریكا باید چه بهایی برای این پروژه پرداخت نمایند یافتن پاسخ این سئوالات، چندان آسان نیست و مردم آمریكا فقط می گویند: «ارتش». اما حقیقت امر چیز دیگری است. از تهیه سلاح و تانك برای نیروهای آمریكایی گرفته تا تامین پرسنل غیرنظامی، تعمیر پل ها و سدها، تهیه قلم و كاغذ و طراحی سیستم آموزشی برای دختران و پسران عراقی، بخش خصوصی آمریكا حضوری فعال دارد و پاداش مالی دخالت نظامی آمریكا در عراق را دریافت می كند. تنها كمپانی بشتل از محل انعقاد قرارداد برای بازسازی عراق ۶۸۰ میلیون دلار سود برده است. برخی از پروژه هایی كه این شركت و كمپانی هالیبرتون برعهده گرفته اند، از قبیل احیای سیستم آب و فاضلاب و برق عراق، واقعا ضروری و حیاتی است اما آیا دولت آمریكا به عنوان سردمدار نظام دموكراتیك جهانی، بر عملكرد این شركت ها نظارت كافی دارد خصوصی سازی ارتش آمریكا، بحث جدیدی نیست كه با مداخله در عراق آغاز شده باشد. خصوصی سازی بی سابقه عرصه های برنامه ریزی نظامی، آموزش پرسنل ارتش و ارائه خدمات و پشتیبانی نظامی، طرحی بود كه از دوران كلینتون آغاز شد و در دولت بوش سرعتی بی سابقه به خود گرفت. شرح كاملی از این پروژه را می توان در كتاب بسیار جذاب «پ.و. سینگر» W.P.Singer تحت عنوان «نظامی گری شركتی: ظهور صنعت خصوصی سازی ارتش در آمریكا» مشاهده كرد. نظامی گری شركتی چیزی جز تلاش برای ایجاد نوعی توازن میان «سوداگری» و «میهن پرستی» نیست: اجرای استراتژی امنیت ملی توسط بنگاه های خصوصی. آنچه برای مالیات دهندگان آمریكایی اهمیت دارد، این است كه دولت آمریكا چه سهمی از مالیات پرداختی آنها را به جیب شركت های چند ملیتی سرازیر می كند تا عملیات «آزادسازی عراق» به بار بنشیند و اصولا «به بار نشستنی نهایی» این پروژه به چه معنا است آنچه در سطور بعدی می آید مروری بر حضور شركت های بزرگ آمریكایی در عراق، از بدو ورود نیروهای ائتلاف به خاك این كشور تاكنون و نیز پیش بینی فعالیت آنها تا چند سال آینده است.

●آمادگی برای جنگ

مدت ها قبل از آنكه دولت بوش مسئله عراق را به سازمان ملل متحد بكشاند، جنگ علیه صدام حسین و گارد جمهوری عراق را برنامه ریزی می كرد و این برای كمپانی هایی چون «رایتون» Raytheon، «بوئینگ» Boeing و «لاكهید مارتین» Lockheed Martin فرصتی طلایی محسوب می شد. معهذا، ارتباط این كمپانی ها با دولت بوش، به اندازه ارتباط این دولت با كمپانی هایی كه در خصوصی سازی امور ارتش آمریكا دخالت دارند، مناقشه آمیز نیست. یكی از مهمترین این كمپانی ها، «هالیبرتون و بشتل» Halliburton & Bechtel است. این شركت ها در كنار مجتمع نظامی صنعتی آمریكا كه یادگار دوران جنگ سرد است مهمترین حامی و تغذیه كننده دولت بوش در جنگ عراق هستند.

▪لاكهید مارتین: بزرگترین شركت طرف قرارداد دولت بوش است كه از جنگ عراق منتفع می شود. هشتاد درصد عملیات تجاری این شركت با وزارت دفاع آمریكا و آژانس های وابسته به دولت فدرال است. این شركت، بزرگترین عرضه كننده خدمات مربوط به تكنولوژی اطلاعات، سیستم های خودكار و برنامه های آموزشی نظامی به دولت آمریكا است. آمار و ارقام زیر در این زمینه گویا است:

تنها در سال ۲۰۰۲ كمپانی «لاكهید مارتین» قراردادهایی به ارزش ۱۷ میلیارد دلار با وزارت دفاع آمریكا منعقد كرد. حال آنكه این رقم در سال قبل، تنها ۷۱۴ میلیارد دلار بود.

فروش این شركت در سه ماهه نخست سال جاری از ۱۷ میلیارد دلار فراتر رفت كه ۱۸ درصد بیشتر از سال قبل است.

در مارس ۲۰۰۳ و در پی اصابت نخستین بمب آمریكایی به بغداد، نیروی هوایی آمریكا قراردادی به ارزش ۶۱۰۶ میلیون دلار با شركت «لاكهید مارتین» منعقد كرد كه هدف از آن تولید كیت های مربوط به بمب های هدایت شونده لیزری توسط این شركت بود. كیت های مزبور در بمب های هوشمندی مورد استفاده قرار می گیرند كه نیروی دریایی آمریكا به كار می برد.

در مارس سال گذشته این كمپانی قراردادی به ارزش ۴ میلیارد دلار با نیروی هوایی آمریكا منعقد كرد كه براساس آن، كمپانی مزبور باید نیاز نیروی هوایی را به هواپیمای ترابری C-۱۳۰ هركولس تا سال ۲۰۰۸ تامین نماید.

«بروس جكسون» معاون شركت «لاكهید مارتین» یكی از دستیاران ارشد «بوش» است و «لین چنی» عضو سابق هیات مدیره «لاكهید مارتین» از كاندیداهای معاونت ریاست جمهوری در تبلیغات انتخاباتی بوش بود. او هم اكنون سالیانه ۱۲۰ هزار دلار بابت شركت در جلسات هیات مدیره شركت مزبور كه معمولا سالی دوبار برگزار می شود دریافت می كند.

«كریس ویلیامز» یكی از ۹ عضو شورای سیاستگزاری دفاعی آمریكا است كه روابط نزدیكی با وزارت دفاع این كشور دارد. این شخص از مدیران فعال شركت «لاكهید مارتین» و عضو هیات مدیره «بوئینگ»، TRW، و «نورتروپ گرومن» Northrop Grumman است.

بوئینگ: شركت بوئینگ شریك دوم تجاری پنتاگون در تدارك جنگ افزار محسوب می شود. این شركت، طیف گسترده ای از كالاها و خدمات نظامی از خدمات مربوط به تكنولوژی اطلاعات گرفته تا هواپیما بمب افكن و بمب های مربوطه را عرضه می كند. بمب افكن «ب ۵۲» B-۵۲ كه معروفترین بمب افكن در جریان جنگ كره بود و از آن به عنوان ابزار اصلی بمباران عراق نیز استفاده شد، محصول شركت بوئینگ است. این بمب افكن، اكنون مدرنیزه شده و به «بمب های هوشمند» و دیگر تجهیزات كنترل از راه دور كه توسط شركت «لاكهید مارتین» تولید می شود مجهز شده است. در واقع، مهمات مربوط به حملات مستقیم direct attack Munitions كه توسط شركت بوئینگ تولید می شود، بخش عمده زرادخانه «بمب های هوشمند» ارتش آمریكا را به خود اختصاص می دهد. علت این امر نیز ارزانی و كارایی فوق العاده آنها است. در واقع، یك كیت ۲۲ هزار دلاری قادر است از هر بمب معمولی یك سلاح دقیق هدایت شونده بسازد.

سال گذشته پنتاگون قراردادهایی به ارزش ۶۱۶ میلیارد دلار با شركت بوئینگ منعقد كرد. حال آن كه این رقم در سال قبل از آن از ۱۲ میلیارد دلار فراتر نرفت.

نیروی هوایی آمریكا در حالت عادی ۸۷ هزار كیت مخصوص تجهیزات هوشمند سفارش می دهد كه این رقم در آستانه حمله به عراق به ۲۳۰ هزار كیت به ارزش ۳۸۷ میلیون دلار رسید.

كمپانی بوئینگ اخیرا قراردادی به ارزش ۷۹ میلیارد دلار برای فروش ۶۰ فروند هواپیمای حمل ونقل C-۱۷ با وزارت دفاع آمریكا منعقد كرد. این تنها هواپیمایی است كه قادر به حمل تانك های سنگین و هلیكوپتر های آپاچی و نفربرهای زرهی است. از این هواپیما، در عملیات نظامی عراق و خلیج فارس، استفاده گسترده می شود.

علاوه بر این، شركت بوئینگ اخیرا قراردادهای دیگری به ارزش ۳۶۰ میلیون دلار برای فروش ۱۲۰ فروند موشك سطح به سطح Stand off و ۴۰ فروند هواپیما و تجهیزات پشتیبانی وابسته به آن به ارزش ۳۳ میلیارد دلار با جمهوری كره منعقد كرده است.

«ریچارد پرل» Richard Perle رئیس سابق دفتر سیاستگزاری دفاعی، اكنون یكی از مدیران شركت trireme partners است كه در عمده ترین شركت های تولیدكننده تجهیزات دفاعی و امنیتی آمریكا سرمایه گذاری كرده است. نیمی از بودجه مربوط به سرمایه گذاری های این شركت را بوئینگ تامین می كند.

۵۸ درصد از ۵۱ میلیارد دلاری كه برای تبلیغات انتخاباتی جمهوریخواهان در انتخابات اخیر آمریكا هزینه شد، توسط بوئینگ تامین شد. وقتی بوش به عنوان برنده انتخابات اعلام شد، شركت بوئینگ یك صد هزار دلار برای برگزاری جشن پیروزی در اختیار وی قرار داد.

رای تئون: یكی دیگر از شركت های بزرگی كه طرف عمده قرارداد به دولت آمریكا است كمپانی «رای تئون» Ray theon است. این شركت در حال حاضر در چهار هزار پروژه تسلیحاتی مشاركت دارد. «رای تئون» كمپانی تولیدكننده تجهیزات دفاعی الكترونیكی است و مشهورترین محصول آن سیستم دفاع ضدموشكی «پاتریوت» Patriot است كه در جریان جنگ اول خلیج فارس برای مقابله با موشك های «اسكاد» Scud عراق به كار گرفته شد. از سال ۱۹۹۱ تاكنون پنتاگون حداقل ۳ میلیارد دلار برای بالا بردن ضریب دقت این سلاح خرج كرده است. عملیات توفان صحرا نشان داد كه سیستم دفاع موشكی «پاتریوت» دارای نواقص جدی است كه باید رفع شود. شركت «رای تئون» همچنین تولیدكننده موشك های تهاجمی سطح به سطح «تام هاوك» Tomahawk است كه نام آشنای دیگری در عرصه تجهیزات تهاجمی به شمار می رود. بنا به گزارش سایت اینترنتی شركت «رای تئون» در عملیات توفان صحرا از بیش از ۳۰۰ موشك «تام هاوك» استفاده شد از آن زمان تاكنون، نیز بیش از هزار موشك از این نوع در اقصی نقاط جهان شلیك شده كه ۸۰۰ فروند در نخستین ساعات شروع جنگ عراق شلیك شد. علاوه بر این دو سلاح مشهور، شركت «رای تئون» طیف گسترده ای از سیستم های موشكی، سیستم های راداری و بمب های هوشمند را تولید می كند. این كمپانی صادركننده عمده سلاح به اسرائیل، مصر، عربستان سعودی، تركیه و كره جنوبی است. نظامی شدن فزاینده فضای سیاسی جهان به سود این شركت است.

هر موشك «تام هاوك» بین ۶۰۰ هزار تا یك میلیون دلار قیمت دارد.

گزارش عملیاتی سه ماهه چهارم سال گذشته شركت «رای تئون» نشان دهنده دو برابر شدن سود این شركت است.

مدیرعامل «رای تئون» می گوید: «بازار تسلیحات دفاع داغ تر از آن است كه ما یك سال قبل فكر می كردیم. ما كاملا با اولویت های وزارت دفاع آمریكا همراهیم.»

نیروی دریایی آمریكا اعلام كرده كه قراردادی به ارزش ۲۱ میلیارد دلار با «رای تئون» منعقد كرده كه مضمون آن توسعه و ارتقای سیستم های الكترونیكی مستقر بر شناورهای دریایی است.

نیروی هوایی آمریكا قرارداد قبلی خود را به ارزش ۲۱۲ میلیون دلار برای خرید موشك های ضد تانك Javelin كه توسط كمپانی «رای تئون» و «لاكهید مارتین» تولید می شود به ۸۰ میلیون دلار افزایش داده است.

از سال ۱۹۹۶ تاكنون «رای تئون» ۳۳ میلیون دلار كمك بلاعوض از دولت آمریكا دریافت كرده است كه این شركت را در رتبه چهارم از نظر دریافت كمك های دولتی قرار می دهد.

به رغم رابطه نزدیك و سنتی كمپانی «رای تئون» با دموكرات های ماساچوست، این شركت بیش از پیش به جانب جمهوریخواهان گرایش پیدا می كند.

آلیانت تك سیستمز Alliant Tech systems این شركت اگرچه به اندازه بوئینگ، لاكهید مارتین، و «رای تئون» مشهور نیست اما شاید بیشترین سود را از ادامه جنگ در عراق می برد. «آلیانت» تمامی سلاح های سبك مورد نیاز ارتش آمریكا را تامین می كند: تفنگ و مسلسل های خودكار، تقریبا همه گلوله های توپ با كالیبر متوسط و سلاح های ضد تانكی كه توسط هلی كوپترهای تهاجمی به كار گرفته می شوند. استراتژی جنگ ممكن است هر لحظه تغییر كند و به تبع آن تانك بر هواپیما پیشی بگیرد و یا بالعكس. اما، سربازان باید همیشه به سلاح سبك مسلح باشند. ترازنامه عملیاتی «آلیانت» در سال گذشته نشان دهنده افزایش ۱۶ درصدی فروش این شركت است.فروش «آلیانت» از ۸۱ میلیارد دلار در سال ۲۰۰۲ به۱۲ میلیارد دلار در سال ۲۰۰۳ رسید ۱۶ درصد افزایش.

سال گذشته، ارتش آمریكا قراردادی به ارزش ۹۲ میلیون دلار برای خرید مهمات سبك با شركت «آلیانت» منعقد نمود كه بخش عمده آن را مهمات مربوط به تفنگ M۱۶ تشكیل می داد.

در فوریه گذشته نیز قراردادی به ارزش ۱۱۳ میلیون دلار جهت تامین مهمات مورد نیاز تانك های تهاجمی «آبرام» با این شركت منعقد شد.

ترجمه: ف م هاشمی

---