کمدینی برای تمام فصول

دوم اردیبهشت ماه (۲۰آوریل) صد و شانزدهمین سالگرد تولد هارولد لوید کمدین برجسته سینمای کلاسیک است.
مردی که در کنار چاپلین و باسترکیتون یکی از برجسته‌ترین کمدین‌های سینما صامت …

دوم اردیبهشت ماه (۲۰آوریل) صد و شانزدهمین سالگرد تولد هارولد لوید کمدین برجسته سینمای کلاسیک است.

مردی که در کنار چاپلین و باسترکیتون یکی از برجسته‌ترین کمدین‌های سینما صامت محسوب می‌شود و نزدیک به ۲۰۰ فیلم در کارنامه خود دارد.

«هارولد کلایتون لوید» در سال ۱۸۹۳ در نبراسکا متولد شد و پس از مهاجرت خانواده‌اش به کالیفرنیا فرصت بازی در نمایش‌های کوچک را یافت و پس از مدتی در اولین نقش سینمایی خود ظاهر شد. به زودی با توماس ادیسون و کمپانی تولید فیلم او و «هال روچ» کارگردان مشهور سینما مشغول به کار شد و تبدیل به پرکارترین و محبوب‌ترین کمدین هال‌روچ در نیمه دوم دهه نخست قرن بیستم شد. همکاری لوید با هال روچ تا سال ۱۹۱۸ و ساخت بیش از شصت فیلم کوتاه کمدی ادامه یافت.

در این سال هارولد لوید و هال روچ، شخصیت سینمایی هارولد را پدید آوردند، مرد عینکی سمپاتیکی که درگیر مشکلات روزمره زندگی است ولی سر از ماجراهای عجیب در می‌آورد، این شخصیت سینمایی که در آن سال‌ها برای اغلب تماشاگران سینمای آمریکا شناخته شده بود به زودی به محبوبیت فراوانی رسید و توانست جایگاه هارولد‌لوید را تا حد چاپلین ارتقا دهد.

موفقیت فیلم‌های او در همین سال، سبب تثبیت این شخصیت سینمایی شد. شخصیتی که در تاریخ سینما با نماهایی به یادماندنی همچون آویزان شدن از عقربه‌های ساعت بالای یک خیابان در فیلم «ایمنی در آخر» ثبت شده است.

هارولد لوید اغلب عملیات بدل‌کاری در فیلمهایش را که شامل صحنه‌های خطرناکی هم بودند خود انجام می‌داد که بارها منجر به مصدومیتش شد و حتی در فیلم «اشباح شکار شده» دو انگشت شصت و اشاره‌اش را بر اثر انفجار بمب از دست داد که از آن پس ناچار به پوشیدن دستکشی مخصوص شد.

پس از موفقیت در تولید فیلم‌های بلند، هارولد لوید از روچ جدا شد و از سال ۱۹۲۴ خود مستقلاً تهیه‌کنندگی و کارگردانی فیلمهایش را برعهده گرفت. این اتفاق در زمانی افتاد که سینمای ناطق در حال تغییر دادن سنت سینمای کمدی بود و هارولد لوید نیز با فیلم‌هایی که تلفیقی از شیوه‌های کمدی‌های سینمای صامت و فیلم ناطق بود وارد این عرصه شد و توانست به موفقیت برسد.

لویدز پس از آغاز به کار کمپانی تولید فیلمش یکی از اعضای موسس آکادمی علوم و هنرهای سینمایی شد که اهداکننده اسکار، مشهورترین جایزه سینمایی جهان به شمار می‌رود.او در سال ۱۹۳۲ با بازیگر نقش اول زن فیلم‌های خود میلدرد دیویس ازدواج کرد که در نخستین برخورد وی را یک عروسک فرانسوی خوانده بود.فیلم‌های لوید چون «پنجه گربه»، «اول پاها» و «پرسرعت» با موفقیت بسیار زیادی روبرو شدند.

اما هارولد در آغاز دهه چهل به تدریج از سینما کناره گرفت و در سال ۱۹۴۷ خود را کاملاً بازنشسته کرد. وی پس از بازنشستگی به فعالیت‌های خیرخواهانه به‌ویژه برای کودکان معلول مشغول شد و یکی از فعال‌ترین موسسه‌های خیریه برای کمک به کودکان معلول را تاسیس کرد. در طول دوران بازنشستگی از سینما وی نه تنها در زمینه عکاسی بلکه مطالعات مربوط به سینمای سه‌بعدی و تکنیک‌های رنگی در سینما نیز فعال بود، برخی از عکس‌های او از بازیگران و مدل‌ها از جمله عکس‌هایش از مرلین مونرو پس از مرگ این بازیگر بسیار شهرت یافتند.در اوایل دهه شصت او دو فیلم از مجموعه فیلم‌هایش با نام‌های دنیای کمدی هارولد لوید و سوی مسخره زندگی تهیه کرد. نمایش این دو فیلم سبب جلب توجه دوباره به فیلم‌های لوید و چاپ نقدهای مثبت بسیاری درباره فیلم‌های او در مطبوعات شد.

با این حال لوید برای نمایش فیلم‌هایش هیچ‌گاه با شبکه‌های تلویزیونی به توافق نرسید، زیرا مبلغی که او برای نمایش فیلم‌هایش طلب می‌کرد بسیار بالا بود، او برای دوبار نمایش هر فیلمش ۳۰۰ هزار دلار قیمت گذاشته بود که در مقایسه با فیلم‌های چاپلین و کیتون برای شبکه‌های تلویزیونی بسیار گران بودند.

پس از مرگش در سال ۱۹۷۱، حقوق انحصاری فیلم‌هایش در اختیار کمپانی تایم لایف قرار گرفت که به زودی برخی از آنها را در مجموعه تلویزیونی هارولد بر روی آنتن فرستاد که در بسیاری از کشورها از جمله ایران با گفتار به یادماندنی ناصر طهماسب امسال از شبکه سوم پخش شد.

در دهه ۹۰ با کوشش نوه‌اش سوزان لوید هیس، با اجرای تازه‌ای برای موسیقی توسط یک ارکستر برخی از فیلم‌های بلندش روانه بازار دی‌وی‌دی شدند. در دهه نخست قرن بیست و یکم نیز سرانجام شبکه ترنر کلاسیک مویز آغاز به پخش فیلم‌های بازسازی شده هارولد لوید کرد.

دو سال پیش نیز یک مجموعه دی‌وی‌دی با حمایت بنیاد هارولدلوید توسط کمپانی نیولاین سینما از فیلم‌های بلند وی و مهمترین آثار کوتاهش در اختیار علاقه‌مندان سینما قرار گرفت. هارولد لوید در سال ۱۹۵۲ اسکار افتخاری آکادمی را برای استادی در سینمای کمدی گرفت.

علیرضا پورصباغ