شنیدن کی بود مانند دیدن

چقدر از این شنیده ها درسته اصلا چه شنیده ای درسته یکی از مهمترین مشکلات ما در قرن حاضر است که فقط با توجه به شنیده ها و گفته و حرف های مردم آبروی افراد را زیر سؤال می بریم انسان های بی گناهی را مورد اتهام قرار می دهیم و با این کار احساس رضایت و خوشحالی می کنیم

چقدر از این شنیده‌ها درسته؟ اصلا چه شنیده‌ای درسته؟ یکی از مهمترین مشکلات ما در قرن حاضر است که فقط با توجه به شنیده‌ها و گفته و حرف های مردم آبروی افراد را زیر سؤال می‌بریم.انسان های بی گناهی را مورد اتهام قرار می‌دهیم و با این کار احساس رضایت و خوشحالی می‌کنیم. چگونه برخی از افراد فقط با توجه به شنیده‌ها و بدون هیچ دلیل و منطقی افراد را در معرض اتهام قرار داده و آبروی آنها را می‌ریزند. قرآن مجید در این ارتباط آیات متعددی دارد که از جمله آنها آیاتی است که افراد را از تکیه بر ظن و گمان خود مخصوصا در مسائل مهم به شدت نهی می‌کند و تمام مردم را به پیروی از یقین دعوت می‌کند که از جمله این آیات این آیه شریفه می‌باشد: و بیشترشان جز از گمان پیروی نمی‏کنند [ولی‏] گمان به هیچ وجه [آدمی را] از حقیقت بی‏نیاز نمی‏گرداند. آری، خدا به آنچه می‏کنند داناست.( یونس ۳۶) .سوءظن انسان را به تجسس در حال دیگران وا می‌دارد، تجسس سرچشمه غیبت و کم کم موجب می‌شود که آبروی انسانی، به خطر بیفتد.

● بدگمانی گناه است

در سوره حجرات آیه ۱۲، مومنان را از بسیاری از گمان‌ها درباره دیگران منع فرموده که مراد، گمان سوء است، نه گمان خیر، زیرا در آیه ۱۲ سوره نور قرآن به گمان خیر که همان حسن ظن و گمان نیکوست، تشویق کرده است، در این آیه سخن از گمان بد نکردن درباره دیگری است و هرچند که گمان یکی از حالات چهارگانه یقین و گمان و شک و وهم است که به طور غیر اختیاری بر انسان عارض می‌شود و نمی‌تواند مورد امر و نهی قرار گیرد، ولی مراد آن است که انسان آثار گمان را نباید باور کند و به چنین گمانی ترتیب اثر دهد و به گمان بدی که در حق دیگران می‌کند اعتنایی کند.بنابراین اگر گمانی بد، در دل وی خطور کرد اشکالی ندارد، ولی نباید بدان توجه کند و آثارش را بر آن مترتب سازد، در روایات آمده است که یکی از چیزهایی که برای مومن نیکوست و راه خلاصی آن را دارد، سوء ظن است که راه رهایی از آن، بی توجهی و جامه عمل نپوشاندن به آن است. (وسائل الشیعه ج ۸ ص ۲۶۳)هدف از این کار آن است که آبروی مومن حفظ شود، زیرا مومن در پیشگاه خداوند از منزلت و جایگاه والا برخوردار است و آبروی او از جمله سه گانه‌هایی است که نمی‌توان متعرض آن شد، مومن جان و مال و عرضش در امان است و آبرو و حفظ آن یکی از مهم‌ترین مسائلی است که نمی‌توان آن را بی ارزش کرد و با تعرض به آن شخص را به خطر انداخت.امیرمومنان علی(علیه السلام) می‌فرماید: « کارهای برادر دینی‌ات را بر بهترین وجه حمل کن و در سخن وی براساس بدگمانی داوری نکن، مگر آنکه یقین به خلاف آن پیدا کنی » (کافی، ج ۲ ص ۳۶۱)

● خدا چند گناه را نمی‌بخشد

استاد فاطمی‌نیا در جلسه‌ای با ذکر چند نکته اخلاقی و عرفانی فرمودند:خدمت آیت‌ا... بهاالدینی رسیدم. گفتم آقا راز مقام و رتبه سید سکوت چه بود؟ آقا دست بالا آورد و اشاره به دهان کرد.خدا شاهد است الان مردم خیلی دست کم گرفته اند آبرو بردن را.خدا چند گناه را نمی‌بخشد: ۱- عمدا نماز نخواندن.۲- به ناحق آدم کشتن.۳- عقوق والدین.۴- آبرو بردن.این گناهان این قدر نحس هستند که صاحبانشان گاهی موفق به توبه نمی‌شوند.پسر یکی از بزرگان علما که در زمان خودش استادالعلما بود، برای من تعریف می‌کرد:به پدرم گفتم پدر تو دریای علم هستی. اگر بنا باشد یک نصیحت به من بکنی چه می‌گویی؟می‌گفت پدرم سرش را انداخت پایین. بعد سرش را بالا آورد و گفت آبروی کسی را نبر! دقت کنید که بعضی‌ها با زبانشان می‌روند جهنم. روایت داریم که می‌فرماید اغلب جهنمی‌ها، جهنمی‌زبان هستند.فکر نکنید همه شراب می‌خورند و از دیوار مردم بالا می‌روند.امیرالمومنین به حارث همدانی می‌فرماید: اگر هر چه را که می‌شنوی بگویی؛ دروغگو هستی.حیثیت مردم چیزی است که در قرآن خیلی گران است و در میان ما خیلی ارزان است. امام صادق(علیه السلام) در مسجد الحرام ایستاده بود فرمود‌:‌ای کعبه خیلی عزیزی بعد فرمود آبروی مومن از کعبه عزیزتر است. همه گناهان را اگر انجام دادی جهنمی‌می‌شوی اما آبروریزی را همین که دوست داری آبرویش را بریزی گرچه آبرو نریزی دوست داشتن هم گناه کبیره است: (النور/۱۹) کسانی که دوست دارند در مومنین آبروریزی کنند ولو کاری نکنی، کسی که لذت ببرد یک مسلمانی خراب بشود همین علاقه‌اش عذاب دردناکی برای آنها هست یعنی همه گناهان روی (یفعلون) آن گناه است ولی گناه آبرو روی(یحبون) است. امام صادق(علیه السلام) فرمود: اگر کسی مومنی را خراب کند نمی‌میرد مگر اینکه خودش به همان بلا مبتلا می‌شود. الکافی ج۲ ص۳۵۸- اگر کسی چیزی را نقل کند علیه یک مسلمان فقط توی دلش اراده کند که آن فرد را پیش دیگران خراب کند و از چشم مردم بیندازد اینها قطعاً در خط شیطان هستند شیطان هم او را قبول ندارد. امام باقر و امام صادق(علیهما السلام) فرمودند: (الکافی ج ۲ ص ۳۵۴) نزدیکترین وقت‌هایی که انسان از ایمان به دایره کفر ملحق می‌شود این است که یواشکی با او رفیق می‌شود و با او ارتباط برقرار می‌کند که عیب هایش را کشف کند بعد این را نگه دارد، یک روزی او را خراب کند. پیامبر (صلی‌الله علیه وآله) فرمود: (کافی، ج‏۲، ص‏۳۵۶) اگر کسی گناه کسی را پخش کند، انگار خودش هم همان گناه را انجام داده است. پیامبر(صلی‌الله علیه وآله) فرمود: (کافی، ج‏۲، ص‏۳۵۵) هرکسی آبروی مومنی را بریزد، خداوند آبروی او را می‎ریزد. حتی اگر در خانه خودش هم باشد.امام سجاد علیه السلام از خداوند کمالاتی را می‌خواهد و اخلاق کریمه که یکی از آن‌ها نگهداری آبروی مومن است که: خدایا مرا حفظ کن از این که با زبان آبروی مومنی را ریخته و شهادت بدهم به باطل.