جمعه, ۱۲ بهمن, ۱۴۰۳ / 31 January, 2025
جوهره دین, ایثار به جای معامله
من احساس خطر می کنم، وقتی می بینم دین فروشی رواج یافته است؛ هنگامی که می بینم، دین را چون کالایی نسیه معامله نقد می کنند. به خصوص نگران نسلی هستم که آنقدر رفتارهای دینی اش با پاداش های غیرمعنوی و جاهطلبانه پاداش داده شده است، که او اینک دیگر شانس بسیار کمی برای درک جوهره دینی دارد که منش اش، ایثار و بخشش بی انتظار است. درست است که در قرآن صراحتاً از مومنان به عنوان کسانی یاد شده است که با خداوند معامله می‌کنند، اما توجه به چند نکته در این خصوص ضروری است.
اول این که وقتی طرف معامله را از دیگران به خداوند تغییر می‌دهیم، ماهیت آن معامله از اساس متفاوت می‌شود. چون خداوند خیر مطلق و نیکی محض است، هنگامی که کاری را برای او و رضایش انجام می‌دهیم، این به معنای آن است که برای خیر محض و خوبی مطلق چنان کرده‌ایم، و بسیار فرق می‌کند که برای جلب رضایت دیگران چنان کنیم.
از سویی دیگر ما در آموزه‌های دینی خود از قول بزرگان دینی‌مان (در این مورد مشخصاً حضرت علی) شنیده‌ایم که معدودی از پرهیزگاران هستند که نه برای پاداش و تنبیه خداوندی، بلکه به سبب نفس اعمال خیر است که آنها را انجام می‌دهند. چه آن عمل نیک عبادت خداوند باشد، چه سایر اعمال خیر. از این روی نباید اعمال مذهبی و دینی را به پاداش و جزایی ولو اخروی تقلیل دهیم. جوانی که به مراکز دینی و مذهبی می‌آید، باید توسط ما درک کند که اعمالی در دین هست که او آنها را به سبب نفس خیرشان باید به انجام رساند، بی‌انتظار پاداش.
مفهوم ایثار و از خودگذشتگی در ادیان مختلف، به ویژه دین اسلام نیز چیزی غیر از آن نیست که او باید دریابد برای نفع شخصی یا غنیمت جمع کردن پای در وادی معنویت و دین نمی‌گذارد، او تنها آمده است که به دیگران کمک کند و چیزی را از خود بی‌انتظار برگشت و اگذار کند و ببخشاید.
قربانی کردن نیز که در ادیان مختلف آمده است، و متأسفانه اینک از هدف و معنای اولین خود نیزتهی شده است، به سبب این راز توصیه گردیده است تا هر رهرو و ایمان آورنده و جوینده‌ای بداندکه او چون در دنیای دین و معنویت پای می‌گذارد، باید چیزی از وجودش (نه از وجود دیگری) رافدیه دهد و نثار کند و این است تفاوت گزینش‌های دنیای خالص معنوی از دنیای معامله و سرای‌دنیوی.
اگر برای ایجاد انگیزه در جوانان کاراست تا پاداش‌هایی برای جلب نظرشان جهت مشارکت در مراکز دینی و فرهنگی در نظر گرفته شود، اِشکالی ندارد، اما در کنار آن ها همواره باید کارهای ایثارگرانه و بی‌انتظار پاداش نیز حاضر باشد تا آنان دریابند که اموری دینی هست که تنها بخاطر نفسِ خیرشان باید انجام شوند، بی‌انتظار پاداش و برگشت.
در سال های اخیر کسانی که دچار مرگ موقت شده‌اند و سپس به زندگی بازگشته‌اند، گزارش‌هایشان درباره آنچه در آن دنیا دیده‌اند، توسط پژوهشگران و پزشکان گردآوری شده و به شکل‌کتاب و فیلم ارائه شده است. آنان تعریف می‌کنند هنگامی که نامه اعمال گذشته‌شان را که چون صویری چند بعدی به ایشان گشوده شده بود، دریافت کردند و آنان اعمال نیک و بد خود را عیان دیده و درک کردند، با ارزش‌ترین اعمال خیرشان، آنهایی بود که ایشان بی‌انتظار پاداش به انجام رساندند و حتی چه بسا تصور این که کار خوبی را انجام می‌دهند، نداشتند. این همان معنای واقعی ایثار و از خودگذشتگی در ادیان مختلف است که باید مورد توجه علما و آموزگاران دینی و معنوی قرار گیرد.
دکتر کاوه احمدی علی آبادی
دکترای فلسفه و ادیان از تگزاس آمریکا
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست