غذای محبوب کرواسی

در این کشور دلمه کلم کلی طرفدار دارد

این مردم کلم‌خورهای قهاری هستند به طوری که آن را به صورت سالاد یا دلمه بیش از هر سبزی دیگری مصرف می‌کنند. سرکه چاشنی مورد علاقه‌شان بوده و سیب‌زمینی نیز در اکثر غذاهایشان وجود دارد. گفتیم کلم، دلمه کلم برگ از غذاهای معروف در کرواسی است. مردم این کشور، این غذا را با کمی تفاوت تهیه می‌کنند و دستور پخت آن موضوع این هفته صفحه غذای ملل است.

● عادات غذایی کرواسی‌ها

کشور کرواسی به خاطر مستعمره بودن در سال‌های پیشین تحت تاثیر عوامل جغرافیایی و فرهنگی گوناگونی بوده است. عادات غذایی این کشور نیز از این قاعده مستثنی نیست یعنی غذای بعضی از کشورها در این سرزمین به عنوان غذاهای اصلی جا افتاده‌اند. یکی از این کشورها ایتالیا و به خصوص شهرهای ونیز و رم است و یکی از غذاهای رایج‌شان نودل نام دارد. همچنین به دلیل مجاورت و نزدیکی به دریا غذاهای دریایی مانند میگو، ماهی و خرچنگ مورد علاقه این مردم است. در کل می‌توان غذاهای کروات‌ها را به دو دسته تقسیم کرد؛ دسته‌ای که با گوشت گوسفند، ماهی و صدف تهیه می‌شوند و دسته‌ای که در آنها گوشت دودی و لبنیات به خصوص شیر و خامه به‌کار می‌رود. کروات‌ها اولین اصل در تهیه غذا را تازگی مواد اولیه قرار می‌دهند. آنها معتقدند غذایی خوشمزه و سالم است که مواد اولیه آن تازه و حتی ارگانیک باشد. بیشتر غذاها گریل شده یا داخل فر درست می‌شوند و کمتر از غذاهای سرخ‌کردنی استفاده می‌کنند.

آنها فراورده‌های گوشتی دودی بسیاری نیز دارند که در تهیه غذاهای اصلی‌ آنها را به کار می‌برند. صبحانه مردم کرواسی متشکل از تخم‌مرغ و لبنیات شامل پنیر و شیر است و نوشیدنی‌ای به نام «راکی‌جا» که ترکیبی از چند میوه تازه است، اما از نوشیدنی‌های گرم، قهوه را انتخاب می‌کنند. کروات‌ها به داشتن بیش از ۳ وعده غذایی اعتقاد دارند و ترجیح می‌دهند وعده‌های بیشتر با حجم کمتری را میل کنند. به همین دلیل حدود ساعت ۱۰ میان‌وعده‌ای تهیه شده از کلم برگ می‌خورند. وعده بعدی ناهار است که اغلب با یک کاسه سوپ شروع می‌کنند. سپس از خوردن گوشت بریان‌شده همراه سیب‌زمینی، سبزیجات و سالاد لذت می‌برند.

وعده شامشان با توجه به حساسیت مردم این کشور مبنی بر سالم خوردن غذا کمی عجیب است. شام آنها چیزی شبیه فست‌فودهای ماست؛ یک پیتزای نازک ایتالیایی، همبرگر دودی یا ساردین و سوسیس گریل‌شده. در قسمت مرکزی کرواسی که نزدیک به جنگل و مراتع است پایه غذاها گوشت خوک و پنیرهای خانگی به اضافه سبزیجات پخته‌شده است و محبوب‌ترین سبزی کلم است که هم پخته و هم خام آن را زیاد می‌خورند.

● مـواد لازم (برای۴ نفر)

▪ برگ کلم سفید/ ۱۶ عدد/ ۱۲۵ کیلوکالری

▪ گوشت چرخ‌کرده/ ۳۰۰ کیلوگرم/ ۵۵۰ کیلوکالری

▪ برنج/ ۱ لیوان/ ۲۴۰ کیلوکالری

▪ پیاز بزرگ/ ۱ عدد/ ۲۵ کیلوکالری

▪ سیر/ ۳ حبه/ ۱۰ کیلوکالری

▪ جعفری خرد شده/ ۱ لیوان/ ۲۵ کیلوکالری

▪ کلم سفید خرد شده/ ۱ لیوان/ ۲۵ کیلوکالری

▪ روغن آفتابگردان/ ۳ قاشق غذاخوری/ ۲۷۰ کیلوکالری

▪ فلفل قرمز، فلفل سیاه/ به‌مقدار لازم/۰ کیلوکالری

● طـرز تـهـیـه

ابتدا پیاز و سیر را خرد کرده و در روغن تفت دهید و حین سرخ کردن فلفل قرمز و سیاه را اضافه کنید. بعد از چند دقیقه، برنج و گوشت را نیز بیفزایید و بگذارید تا در کنار هم کمی تفت داده شوند. سپس آن را از روی حرارت بردارید و جعفری را نیز به عنوان آخرین جزء اضافه کنید. برگ‌های کلم را بزرگ انتخاب کنید به طوری که بی‌نقص باشند آنگاه به مدت ۶ هفته در آب شور بگذارید. در مرحله آخر یک یا دو برگ را برداشته و در داخل‌شان از این مخلوط بریزید و آن را محکم بپیچید. ته قابلمه را با کلم برگ‌های خردشده پوشانده و دلمه‌ها را روی آنها قرار دهید. یک لیوان آب گوشت به مخلوط اضافه کنید و اجازه دهید تا ۱ ساعت و نیم روی حرارت ملایم پخته شوند.

● این غذا چند کالری دارد؟

این غذا در مجموع دارای ۱۲۷۰ کیلوکالری انرژی است. بنابراین، اگر ۸ عدد دلمه تهیه شود، هر کدام ۱۶۰ کیلوکالری انرژی خواهد داشت.

● کـلـم بـرگ سـفـیـد

این سبزی یکی از اعضای خانواده کلم است که منبع ویتامین C به حساب می‌آید به طوری که با خوردن هر یک لیوان کلم برگ خردشده ۴۹ میلی‌گرم از این ویتامین وارد بدن می‌شود. نکته دیگر اینکه کلم دارای مقدار قابل ملاحظه‌ای بتاکاروتن است (۳۸۵ میکروگرم در ۱۰۰ گرم) پس می‌توان نتیجه گرفت که کلم سفید از منابع مناسب آنتی‌اکسیدان‌ها است و ورود آن به برنامه غذایی روزانه می‌تواند از فعالیت‌های رادیکال‌های آزادی که به هر دلیل وارد بدن می‌شوند، جلوگیری کند. علاوه بر اینها، کلم سفید منبع پتاسیم است. به این ترتیب خوردن آن برای کسانی که فشار خون دارند، یک عادت غذایی مناسب تلقی می‌شود. فراموش نکنید که هر لیوان کلم خرد شده دارای ۲۵ کیلوکالری انرژی است و یک واحد سبزی به حساب می‌آید بنابراین هنگام خوردن این سبزی میزان انرژی دریافتی تان را در نظر بگیرید.

● جـعـفـری مـنـبـع فـلاونـویـیـدهــا

این سبزی پرفیبر مملو از انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی است به طوری که آن را منبع ویتامین C و آهن می‌دانند. فراموش نکنید که تمامی سبزیجات برگ سبز منبع منیزیم هستند پس اگر به هر دلیلی کمبود منیزیم دارید، بهتر است این سبزی را به عنوان پای ثابت برنامه غذایی روزانه‌تان بگنجانید. در ضمن، اگر به آسم یا گرفتگی عروق مبتلا هستید بهتر است جعفری بیشتر بخورید زیرا این سبزی از منابع انواع فلاونوییدها به خصوص لوتئولین است که خاصیت آنتی‌اکسیدانی دارد و مانع از فعالیت رادیکال‌های آزاد می‌شود به ویژه در این فصل سال که آلودگی هوا بیش از هر زمان دیگری می‌تواند آزاردهنده باشد. اسید فولیک نیز از دیگر مواد مغذی این سبزی است و دریافت به اندازه‌اش از بیماری‌های قلبی دارد به‌خصوص اگر تازه مورد استفاده قرار گیرد. اما چون جعفری اگزالات دارد بهتر است در برنامه غذایی افرادی که سنگ کلیه دارند، به حداقل ممکن برسد. زیرا دریافت اگزالات می‌تواند تشدید کننده بیماری آنها باشد.

● بــرنـــج، ۵ قـــاشــــق

این غله پر مصرف به خصوص در ایران در استان‌هایی مانند گیلان و مازندران کاشته می‌شود. برنج منبع نشاسته است و بعد از اینکه سبوس را از دانه جدا می‌کنند فقط نشاسته و مقداری پروتئین باقی می‌ماند بنابراین توصیه می‌شود که برنج را به تنهایی آن هم در تمامی وعده‌های غذایی میل نکنید زیرا نمی‌تواند همه نیازهای بدن به مواد مغذی را تامین کند. از این رو، بهتر است که با انواع سبزیجات، گوشت و ماهی مخلوط شده و به مصرف برسد. فراموش نکنید که هر ۵ قاشق غذاخوری (البته سرصاف) برنج یک واحد نان و غلات به حساب می‌آید و دارای ۸۰ کیلوکالری انرژی است بنابراین هنگام مصرف آن به این مهم توجه کنید و یادتان باشد که زیاده روی در مصرف آن می‌تواند به راحتی اضافه وزن به بار آورد.

● اگر سابقه بیماری قلبی دارید

کلم به دلیل فولات فراوانی که دارد گزینه‌ای مناسب برای شما تلقی می‌شود اما گوشت قرمز به کار رفته در این غذا بهتر است محدود شود یا با سینه مرغ یا سویا تهیه شود. یادتان باشد که سیر نیز برای شما حکم یک دارو را دارد و بهتر است بیشتر مورد استفاده قرار گیرد.

● اگر فشار خون دارید

از آنجا که کلم‌ها را در آب شور می‌گذارند تا هم مزه بگیرند و هم نرم‌‌تر شوند و این مقدار نمک برای شما توصیه نمی‌شود، بهتر است به جای این کار، کلم‌ها را در آب در حال جوش به مدت چند دقیقه قرار دهید یا با کمی آبلیمو آنها را آب‌پز کنید. به این ترتیب هم نرم می‌شوند و هم مزه‌دار.

● اگر کم‌خون هستید

بهتر است به مواد داخل دلمه‌تان چند عدد تخمه‌مرغ آب‌پز رنده شده اضافه کنید و در تمامی محتویات کمی عدس بزنید به این ترتیب منابع آهن این غذا چند برابر خواهد شد.

ساقی اخوان