حالا ماشین شدم

گرد و خاک فناوری های جدید در عرصه خودروسازی

در یکی از جاده‌های شمال کشور مشغول رانندگی بود، باران به شدت شروع به باریدن کرده بود، نمی‌دانست حواسش به جلو خودرو باشد یا برف پاک‌کن را هر چند لحظه یک‌بار بزند. حالت اتوماتیک‌اش هم یا تند بود یا کند. می‌گفت کاش می‌شد یک برف‌ پاک‌کن فهمیده داشت تا خودش بفهمد با چه سرعتی شیشه را از قطره‌های باران پاک کند! چشمانش قرمز شده بود. خستگی در تمام وجودش احساس می‌شد ولی باید تا امشب، بارش را به مقصد می‌رساند. می‌گفت کاش می‌شد دستگاهی ساخت تا اگر خواب‌مان برد بیدارمان کند. روشنایی خودرواش هم که در شب معرکه بود! ده قدم جلوتر از خودرواش را به سختی می‌دید. به سر پیچ‌ها که می‌رسید سرعتش را به حد توقف کامل کم می‌کرد، می‌گفت کاش می‌شد نور زودتر از این‌که خودرواش برسد، آن‌طرف پیچ را روشن کند. این روزها این «ای‌کاش‌ها» و چندین «ای‌کاش» دیگر واقعیت پیدا کرده است. در ادامه با بعضی از این فناوری‌ها آشنا خواهیم شد.

● آیا هیجان جوانی در رانندگی، با کلید قابل کنترل است!؟

شرکت خودروسازی «فورد» برای رضایت‌مندی والدینی که از سپردن خودرو خود به فرزندان‌‌شان نگران‌اند خبر خوشی اعلام کرده است. این شرکت قصد دارد بر روی نسل جدید خودروهایش نوعی سیستم الکترونیکی نصب کند که جوانان را به رانندگی با احتیاط مجبور می‌کند. این سیستم زمانی فعال می‌شود که پدر عزیزمان کلید دوم خودرو را به ما می‌دهد. این سیستم که به «my key» یا «کلید من» معروف شده، توسط پدر و مادرها قابل تنظیم است. آن‌ها حداکثر سرعت خودرو را بین ۷۲ تا ۱۲۸ کیلومتر در ساعت تنظیم کنند و حتی می‌توانند با انجام تنظیماتی، ما را از بلند کردن صدای ضبط ماشین هم بازدارند. با توجه به این‌که جوان‌ها هیچ توجهی به هشدارهایی که به آن‌ها داده می‌شود ندارند، این سیستم زمانی که سوخت خودرو در حال اتمام است یک هشدار زود هنگام به جوان می‌دهد تا شاید زودتر تصمیم به سوخت‌گیری مجدد گیرد! از دیگر امکانات این سیستم، حالت کمک اضطراری در تصادفات است. زمانی که شدت تصادف‌ها به حدی است که امکان به کار افتادن کیسه‌های هوا باشد، رایانه داخل خودرو یک پیام از طریق شبکه تلفن همراه برای خدمات اورژانس ارسال می‌کند. در ضمن مختصات محل حادثه هم در پیام درج خواهد شد. طبق پژوهش‌های این شرکت، حدود ۴۶ درصد نگرانی‌های والدین، سرعت بالای فرزندان‌شان در زمان رانندگی بوده است که با استفاده از این سیستم، این نگرانی والدین رفع خواهد شد. ما جوان‌ها نیز باید به فکر راه‌حلی تازه برای دور زدن این سیستم باشیم!

● ماشین‌هایی که در هیچ تصادفی آتش نمی‌گیرند!

این سیستم جدید شرکت «دلفی» (یکی از با سابقه‌ترین شرکت‌های قطعه‌سازی خودرو در آمریکا)، این‌گونه است که می‌تواند برق خودرو را در شرایط اضطراری قطع کند و باعث جلوگیری از آتش گرفتن خودرو شود. مرسدس بنز باز هم پیش قدم شده و اولین شرکت خودروسازی جهان است که این محصول را مورد استفاده قرار داده است. این سیستم با دریافت یک سیگنال از سوی ایربگ‌ها که به هنگام تصادفات باز می‌شوند در زمانی کم‌تر از یک میلی ثانیه! ارتباط باتری و استارت را با سایر بخش‌های خودرو قطع می‌کنند و مانع آتش گرفتن خودرو شما می‌شود. نکته بسیار جالب در این سیستم این است که با وجود قطع جریان برق تجهیزات ایمنی و ضروری مثل قفل درها، چراغ‌های خطر و روشنایی و سیستم خودکار تماس با اورژانس قطع نمی‌شود.

● اگه می‌تونی بخوابی، بخواب!؟

بر اساس آمار حدود ۴۰ درصد تصادفات اتومبیل‌هایی که بدون دخالت دیگر وسایل نقلیه اتفاق می‌افتد، بر اثر خواب آلودگی رانندگان رخ می‌دهد. حال یک شرکت خودرو سازی تصمیم گرفته است ابزاری ضد خواب به نام anti sleep pilot بسازد تا مانع این نوع تصادفات شود. این دستگاه بر روی داشبورد خودرو نصب می‌شود و وظیفه آن، جلوگیری از خوابیدن شماست نه بیدارکردن‌تان. این سیستم با بررسی ۲۶ پارامتر هوشیاری در شما میزان خستگی‌تان را نشان می‌دهد و به کمک پیام‌های صوتی و تصویری و چندین تست، شما را هوشیار نگه می‌دارد. هنگامی که خستگی شما به مرز خطرناکی رسید، این دستگاه با تکان دادن صندلی شما خواب را از سرتان خواهند پراند.

● بگذارید دزدها ماشین‌تان را با خودشان ببرند!

شرکت onstar آیینه‌ای را برای اتومبیل ارائه کرده است که با داشتن آن، به انواع کمک‌های اورژانسی دسترسی خواهید داشت. اگر ۴۰۰ دلار ناقابل برای خرید این آیینه هزینه کنید، در مواقع اضطراری مانند تصادفات، سرقت، مسیریابی و خرابی خودرو، دیگر مشکلی نخواهید داشت. کارکرد این آیینه همان‌طور که در شکل می‌بینید به ‌گونه‌ای است که تعدادی دکمه بر روی آن تعبیه شده است که با فشار دادن هرکدام، موقعیت خودرو شما مشخص و خدمات مورد نیاز شما برای‌تان ارسال می‌شود. اگر در اثر تصادف ضربه‌ای به این آیینه وارد شود. به صورت خودکار با ارسال موقعیت شما اورژانس را خبر می‌کند. همچنین این آیینه به عنوان تله‌ای برای سارقان عمل می‌کند و موقعیت خودرو را به طور مداوم به پلیس مخابره می‌کند. شاید یک کاربرد دیگر این آیینه مثل «کلید من»، برای رفع نگرانی‌های والدین از جاهایی باشد که فرزندانشان می‌روند!

● دیگر دست به برف پاک‌کن‌تان نزنید!

اولین برف پاک‌کن‌ها به صورت مکانیکی کار می‌کردند. یعنی زمانی که راننده یک اهرم که در کنار دستش بود را به پایین فشار می‌داد. تیغه‌های برف پاک‌کن به چپ و راست می‌رفتند و شیشه‌ها را تمیز می‌کردند. بعدها برف پاک‌کن‌های مغناطیسی و الکتریکی وارد بازار شدند که هرکدام در عین داشتن مزایایی بیش‌تر نسبت به برف پاک‌کن‌های مکانیکی، معایبی هم داشتند. تا این‌که بعضی از خودروسازان تصمیم به استفاده از حس‌گرهای الکترونیکی بر شیشه جلویی خودرو‌ها گرفتند. این حس‌گرها وظیفه تشخیص آب، گرد و خاک و هرگونه آلودگی بر روی شیشه جلوی خودرو را دارند و به محض تشخیص یکی از این موارد، برف پاک‌کن‌ها را به صورت اتوماتیک روشن می‌کنند تا دید راننده را به صددرصد برسانند. این حس‌گرها در قسمت بالا و میانی شیشه جلو نصب می‌شوند. یک نکته جالب دیگر درباره این نوع حس‌گرها این‌ است که اگر خودرو شما خاموش باشد این حس‌گرها کار نمی‌کنند حتی اگر سوئیچ باز باشد. خوبی این اتفاق این است که اولا از باتری برق کم‌تری گرفته می‌شود و ثانیا اگر روی شیشه برف یا یخ زیادی وجود داشته باشد، از صدمه رسیدن به تیغه‌ها جلوگیری می‌شود.

● چراغ‌هایی که زودتر از خودرو می‌پیچند!

هرچند سیستم روشنایی خودرو برای رانندگان مخصوصا رانندگان ایرانی مسئله‌ای مهم محسوب نمی‌شود ولی شرکت‌های خودروسازی مثل مرسدس بنز و بی‌ام‌و زمان زیادی را برای آزمایش و تحقیقات در زمینه روشنایی خودرو صرف کرده‌اند. بر اساس تحقیقات این شرکت‌ها تعداد زیادی از تصادفات در شب، مربوط به نقاط دید کور راننده در پیچ‌هاست. حالا آن‌ها تصمیم گرفته‌اند این مشکل را با چرخاندن چراغ خودرو‌ها به سمت داخل پیچ، زمانی که خودرو شما به پیچی نزدیک می‌شود، رفع کنند. برای این چرخش یک سنسور زاویه‌ای به فرمان خودرو شما وصل می‌شود زمانی که فرمان خودرو را به سمتی بچرخانید، کاسه چراغ خودرو که با این سنسور در ارتباط است در جهت مورد نظر گردش می‌کند. آن‌ها به همین پیشرفت‌ها راضی نشدند و تصمیم گرفتند فاکتور سرعت خودرو را هم علاوه بر میزان چرخش فرمان در میزان چرخش چراغ‌ها دخالت دهند تا راننده‌ها در سرعت بالاتر، در گذر از پیچ‌ها مشکلی از لحاظ روشنایی نداشته باشند. نتیجه این پیشرفت در کشورهایی مانند ژاپن و آلمان افزایش صددرصدی دید راننده‌ها در پیچ‌ها و کاهش چشمگیر تصادفات در شب بود اما انگار این پیشرفت‌ها تمامی ندارد و در حال حاضر امکاناتی مثل تاثیر شرایط جغرافیایی و جوی در میزان روشنایی مد نظر قرار می‌گیرد. مثلا میزان روشنایی در هوای آفتابی با بارانی و مه آلود متفاوت است. یا این‌که شما در شهر مشغول رانندگی باشید یا در جاده‌ها، میزان روشنایی مورد نیاز شما متفاوت خواهد بود. در آخرین نسل این سیستم‌ها سعی بر آن شده است از طریق سیستم‌های ارتباط ماهواره‌ای، محل دقیق پیچ‌ها و زاویه آن‌ها زودتر به خودرو اطلاع داده شود تا خودرو به صورت هوشمند و بر اساس جاده‌ای که در پیش روی اوست روشنایی لازم را تامین کند.

● ایربگ‌های خودرو هم حواس‌شان به وضعیت شما هست!

قبل‌ترها فکر می‌کردم ایربگ برای چه دسته‌ای از آدم‌ها مناسب‌تر است؟ آن‌هایی که قد بلندتری دارند یا کوتاه‌ترند؟ آن‌هایی که لاغرند یا چاق‌ترند؟ حالا که انسان‌ها مثل هم نمی‌شوند خودروسازان تصمیم گرفتند با به روز کردن سیستم ایربگ‌ها این تفاوت‌ها را جبران کنند! مهم‌ترین تفاوت این ایربگ‌ها با مدل‌های قدیمی آن این ‌است که این ایربگ‌ها، به وضعیت سرنشینان حساس است. با این فناوری جدید ایربگ‌ها می‌توانند اندازه قد، وضعیت کمربند و طریقه نشستن سرنشینان( مثل بچه آدم روی صندلی‌اند یا برای برداشتن چیزی از کف خودرو رفتند پایین!) را تشخیص بدهند و حتی با توجه به سرعت خودرو، زمان عکس‌العمل ایربگ‌ها را برای باز شدن تعیین می‌کنند. با توجه به این‌که ایربگ‌های راننده، مسافران و ایربگ‌های کنار پنجره کار جدیدی نیست، این ایربگ‌های حساس می‌توانند در همه قسمت‌های خودرو به کار بروند.

● خودروسازان باید مواظب گوش‌های‌مان هم باشند!

یکی از مواردی که باعث آزار سرنشینان یک خودرو و حتی حواس پرتی راننده آن می‌شود، ورود سر و صدای ناشی از موتور یا دست اندازهای مسیر به درون کابین خودرو است. شرکت ولوو در این زمینه پیش قدم شده و تحقیقات بسیاری در این باره انجام داده است. آن‌‌ها برای کاهش صداهای مزاحم درون کابین خودرو، از مواد عایق، مواد جذب کننده صدا و تغییر در طراحی برخی قطعات بهره برده‌اند. آن‌ها صداها را به سه دسته تقسیم کرده‌اند: صداهای آزاردهنده، اطلاع دهنده و شوکه کننده یا تاثیر گذار. صداهای آزار دهنده باید از درون کابین حذف شوند. صداهای اطلاع دهنده باید تا حد خاصی وجود داشته باشند مثلا صدای موتور برای اطمینان از عملکرد مناسب آن و صدای تاثیر گذار مثل اطمینان از بسته شدن درها. مهندسان ولوو می‌خواهند این صدا طوری به گوش راننده برسد که او از بسته شدن درها مطمئن شود. نکته جالب دیگر این که ۶۰ نفر در این مرکز مشغول به فعالیت هستند و وظیفه آن‌ها این است که هر خودرو را پیش از تولید انبوه از لحاظ میزان صدای داخل کابین بررسی ‌کنند. شعار این گروه این است که ما برای گوش شما احترام خاصی قائل هستیم!

نویسنده: مجید حسین‌زاده