تاریخ رقص ایران

آدمیان از نهاد خود و بر پایة سرشت طبیعی خویشتن, هنگام احساس شادی و خوشحالی فراوان, در اندمهای خود حرکت و جنبشی حس می کنند و بی اختیار به جست و خیز می پردازند و فریادها و قهقه ها شادمانه از ته دل بر می کشند

آدمیان از نهاد خود و بر پایة سرشت طبیعی خویشتن، هنگام احساس شادی و خوشحالی فراوان، در اندمهای خود حرکت و جنبشی حس می کنند و بی اختیار به جست و خیز می پردازند و فریادها و قهقه‌ها شادمانه از ته دل بر می کشند.

نه ما، نه نیاکان ما و نه آن آدمیان نخستین که دربن غارها می زیستند، ‌هیچگاه از این یادگار ( عکس العمل) طبیعی و سرشتی، بی بهره نبوده‌ایم ، و آدمیان در هر جا و در هر سان، بهنگام احساس خوشی و لذت فراوان به جنبش و چرخش و جست و خیز برخاسته‌اند.

گروهی از دانشمندان رشته مردم شناسی و دانشهای اجتماعی، همین جنبشها و جست وخیز های سرشتی و انفرادی را تبدیل به پایکوبی و دست افشانیهای موزون دسته جمعی و فریادهای ناشی از نشاط و سرور را تبدیل بآواز و سرود کرده است.

گرداوری محصول، آماده کردن و بدست آوردن فراورده‌های گوناگون، همواره برای مردم ، چه شهر نشین و چه بیانگرد وحشی، از روزگاران بسیار باستان،‌دارای ارج فراوانی بوده و هست، و آدیمان نخستین و دوره‌های پیش از تاریخ ، بر بنیاد نیازها و چگونگی سرزمین‌هایی که در آنها بسر می برده‌اند، چه شکار کنندگان ، چه کشاورزان ، در آن هنگام که شکاری کلان و فربه به چگ بر می داشند،‌آن چنان ، شادی و خوشی به تک تک افراد قبیله و خاندانها روی می اورد که همگی، خواه نخواه،‌بجست و خیز برخاسته، دست بدست یکدیگر داده، بگرد آنچه بدست آورده بودند ، به پایکوبی و دست افشانی می پرداختند، و در همین جست وخیزها و پایکوبی‌ها همگانی بود که از یک نواختی جنبش‌ها و جستن آنها «‌ضرب» و « وزن» ( ریتم) پدیدار گردیده،‌دوباره برای یکی ساختن جنبش‌ها و پایکوبی ها بکار گفته شد.

ضرب و وزن را نخست با چپه زدن ( کف زدن) نواختن دستها به تن ورنها و کوبیدن دو چوب بیکدیگر و سراناجم با زدن کنده‌های توخالی و طبل و دهل، نگاهداشته،‌توالی و توازن دست افشانیها و پایکوبی‌ها را حفظ می کردند.

باپدیداری « ریتم» رقص و پایکوبی، شامل جنبش‌های موزونی شد که در آن اندامهای گوناگون تن آدمی ،‌هم آهنگ با یکدیگر،‌بحرکت درآمده ، خواستها و هیجانهای ویژه‌ای را بازگویی و حالهای روحی معینی را بیان می کردند، از اینرو رقص و پایکوبی در میان مردمان باستانی و نوین، معنی و مفهوم و صورتهای گوناگونی از : ورزشی و جنگی، جذبه‌ییو مذهبی، تقلیدی و نمایشی ، تفریحی و شهوانی، بخود گرفته و کم و بیش درمیان همه مردمان جهان این دوره های دگرگونی و تکامل را پشت سر نهاده است.

درمیان روزگاران باستان ، دامنه حرکتهایی که در رقص بکار گرفته می شد، بسیار فراخ بود،‌آنچنانکه ،‌همه بخشها و اندامهای تن آدمی،‌از سر و گردن و سینه پشت و سرین و پاها و بازوان و دستها و انگشتان و عضله‌های چهره و چشم و ابرو و مو، همه ببازی گرفته می شد و با در آمدن هر یک از آنان بنوبت درمیدان رقص، منظور و معنیهای ویژه‌یی نمایانیده می شد.

عنوان	فایل
تاریخ رقص ایران	message/rfc822 1.mht 208 KB	دانلود
تاریخ رقص ایران	message/rfc822 2.mht 113 KB	دانلود

ذکاء، یحیی. "تاریخ رقص درایران". دوره۱۶، ش۱۸۸ (خرداد۵۷): ۲-۱۲، تصویر، طرح.