منفور مشهور

نگاهی به اتفاقات اخیر پیرامون رئیس جمهور فرانسه

با اعتماد به نفس، فعال و دوستدار اصلاحات. اینها عباراتی است که نیکلا سارکوزی ترجیح می دهد خود را به آنها نسبت دهد یا برعکس آنها را به خود منسوب کند. اما اکنون رئیس جمهور فرانسه در جدیدترین نظرسنجی ها نه تنها چندان دارای این صفات دانسته نمی شود بلکه کلاً محبوبیت خود را نیز از دست می دهد. زندگی خصوصی وی باعث شده امیدهای رای دهندگان نسبت به وی رنگ ببازد. رسوایی های اخلاقی او که زندگی خصوصی اش را به تباهی کشانده از سوی فرانسوی ها دردناک توصیف می شود. خانم سیسیلیا سارکوزی که تا اندکی پیش بانوی اول کاخ الیزه محسوب می شد به تازگی از شوهرش طلاق گرفته و دیگر دوست ندارد حتی تصویر رئیس جمهور را هم ببیند. این زن ۵۰ ساله که تنها دو سال از شوهر ۵۲ ساله خود کوچک تر است، رویاهای همسر رئیس جمهور فرانسه بودن را کنار گذاشته و دیگر ترجیح می دهد به آنها فکر نکند ولی مطبوعات رهایش نمی کنند. این روزها سه کتاب هم در مورد خانم سارکوزی منتشر شده و مطالب ناخوشایندی را پیرامون نیکلا سارکوزی و همسر سابقش منتشر ساخته اند. در یکی از این کتاب ها که توسط خانم آنا بریتون، خبرنگار مطبوعات، نوشته شده، اوج نفرت زوج سابق از یکدیگر نشان داده می شود.

در این کتاب که «سیسیلیا» نام دارد، از قول همسر مطلقه رئیس جمهور آمده؛«دیگر هیچ کس رئیس جمهور را دوست ندارد. حتی بچه هایش هم علاقه خود را به وی از دست داده اند.» جالب است که هیلاری کلینتون کاندیدای ریاست جمهوری امریکا نیز سال ها پیش حرف مشابهی را در مورد شوهرش زده بود. زمانی که بیل کلینتون در دوران ریاست جمهوری خویش در امریکا رسوایی اخلاقی مربوط به رابطه اش با زنی به نام مونیکا لوینسکی را تجربه می کرد، هیلاری کلینتون حس مشابهی داشت. هیلاری در کتاب خویش که چند سال بعد آن را منتشر کرد و رکورددار فروش هم شد، در مورد آن زمان چنین نوشت؛«دیگر هیچ کس نمی خواست بیل را ببیند. به نظر می رسید تنها در جمع خانواده مان فقط سگ خانه به او علاقه مند باقی مانده بود.» امروز نیکلا سارکوزی همان تجربه یی را که بیل کلینتون یک دهه پیش داشت، تکرار می کند، البته این بار موضوع به جدایی و طلاق کشیده شد اما هیلاری کلینتون چنین کاری را نکرد. در سه کتابی که اخیراً منتشر شده موضوع مذکور نیز به صورت مستقیم و غیرمستقیم آمده است. خانم سارکوزی علیه کتاب «سیسیلیا» که به نظر می رسد از آن دو دیگر تندتر باشد اقامه دعوی کرده است، اما نتوانسته راه به جایی ببرد. دادگاه چند روز پیش شکایت همسر مطلقه رئیس جمهور را فاقد وجاهت قانونی دانست و وکیل او نیز بدون اعتراض، حکم را پذیرفت.

این می تواند خود نشان از آن باشد که مطالب خانم آنا بیتون، نویسنده این کتاب، چندان متفاوت از واقعیت نیست. در بخش هایی از کتاب مذکور آمده که در نوامبر سال ۲۰۰۷ و تنها چند هفته پس از طلاق، خانم سیسیلیا به یکی از دوستان خود اعتماد کرده و حقایق دردناکی را برایش بازگو می کند. او می گوید که نیکلا عاشق زن بارگی است و آنقدر با زنان مختلف بوده که حتی نام شان را هم یادش نمی آید. وی ادامه می دهد که تلخ ترین قسمت ماجرا برایش ناگهانی بودن قضیه است؛«حالا همه دنیا رسوایی های نیکلا را به من یادآوری می کنند، در حالی که در طول ۱۸ سال زندگی مان سکوت کرده بودند.» سیسیلیا متعاقب افشای رسوایی های سارکوزی چنان از او متنفر شد که به خاطر تسریع در اجرای طلاقش از بسیاری از حقوق قانونی خود نیز گذشت. در کتاب «سیسیلیا» در این مورد به نقل از وی آمده است؛«دیگر هزار یا دو هزار یورو اضافه تر به دست آوردن چه اهمیتی می تواند داشته باشد. وقتی نیکلا را ترک کرده ام دیگر همه چیز تمام شده است. حق من آنقدر کم است که با آن نمی توانم هیچ کاری بکنم.»

در ادامه هم می گوید؛«همه چیز گران است و من نمی دانم با این گرانی چگونه باید هزینه فرزندانم را تامین کنم. مدرسه رفتن، ویزیت دکتر و چه و چه، همه چیز خرج دارد. البته نیکلا نخواهد گذاشت که پسرمان زیر یک پل و در کوچه و خیابان زندگی کند اما این پسر همانند فرزندان نیکلا از همسر اولش که کفش دوهزار یورویی می پوشند، زندگی نخواهد کرد.» خانم سیسیلیا که سال ها در مبارزات انتخاباتی شرکت داشت و از شوهر سابق خود حمایت می کرد، اکنون در میان تعجب فرانسوی ها وی را ظاهراً لایق پست ریاست جمهوری نمی داند. در کتاب فوق الذکر به نقل از او در این مورد چنین آمده است؛«وقتی یک فرد در رفتارهای اساسی زندگی خود مشکل داشته باشد چگونه می تواند سزاوار ریاست جمهوری باشد؟ باید یک نفر این را به او بگوید. من ۱۸ سال این کار را کردم اما دیگر نمی توانم ادامه بدهم.» در مبارزات انتخاباتی اوایل سال ۲۰۰۷ سیسیلیا از شوهرش رسماً حمایت کرده بود. در عوض سارکوزی هم به همسرش قول داده بود که اگر وارد کاخ الیزه شود موقعیت ویژه یی به او بدهد. به قولش هم وفا کرد. همسر رئیس جمهور مثل یک فرستاده و مقام سیاسی عمل می کرد. پس از پیروزی انتخاباتی سارکوزی در ششم ماه مه این زوج ندای انواع اصلاحات را سر دادند و موج بیانیه های اصلاحات کل فرانسه را دربر گرفت. در جریان آزادی پرستاران بلغارستانی که در لیبی به گروگان گرفته شده بودند، خانم سیسیلیا نقش مهمی داشت. او شخصاً به لیبی سفر کرد تا با حمایت قذافی کار را به اتمام برساند. حضور همسر رئیس جمهور در عرصه های مهم در کنار نوع زندگی خصوصی سارکوزی فرانسوی ها را متعجب ساخته بود. حتی توجه محافل و رسانه های جهانی نیز به این امر جلب می شد.

علاقه سارکوزی به تشریفات و تجملات و همچنین حضور در صدر عناوین مطبوعات بی حد و حصر است. شاید تزلزل در زندگی خصوصی اش هم بی ارتباط با همین قضیه نباشد. سال ها پیش او حتی زمانی به دختر ژاک شیراک، رئیس جمهور سابق، هم وعده ازدواج داده بود ولی بعداً قضیه منتفی شد. همین بدقولی به اعتقاد برخی از جمله دلایل اختلاف شدید سارکوزی و شیراک است که در ابعاد سیاسی کاملاً نمود داشت. سارکوزی و شیراک با آنکه به یک حزب سیاسی تعلق دارند، اما از دشمنان جدی یکدیگر محسوب می شوند. با وجود تمامی حرف و حدیث هایی که پیرامون سارکوزی وجود دارد، شاید هیچ کدام از اتفاقات و صحبت ها به اندازه جدایی سریع همسرش، مردم و رای دهندگان فرانسوی را غافلگیر و تعجب زده نکرد. خانم سیسیلیا تنها پنج ماه پس از ورود به کاخ الیزه و پس از ۱۸ سال زندگی مشترک به سرعت و به شکلی ناگهانی از رئیس جمهور طلاق گرفت. بسیاری از شنیدن این خبر شوکه شدند. در طول تاریخ فرانسه هیچ گاه سابقه نداشته که یک رئیس جمهور از همسرش جدا شود. به عبارت دیگر در فرانسه سابقه نداشته که فردی در طول زمان ریاست جمهوری خود از زنش جدا شود، اما سارکوزی که با کارهای سریع و غالباً غیرقابل پیش بینی دیگران را غافلگیر می کند این بار نیز خرق عادت کرد. روابط وی با کارلا برونی ۳۹ ساله از همان آغاز مورد توجه خبرنگاران و عکاسان در مطبوعات بازاری و به اصطلاح کوچه و خیابانی بود. کارلا برونی که در سال های نه چندان دور جزء مانکن های مشهور لباس بود، عامل اصلی رسوایی سارکوزی در ماه های اخیر به حساب می آید.

اولین عکس مشترک آن دو در جریان برگزاری کارناوالی در پارک تفریحی دیزنی لند پاریس که به مناسبت کریسمس برگزار شد، گرفته و به چاپ رسید. اندکی بعد عکس دیگری به مطبوعات راه یافت که نیکلا و کارلا را در سفر تفریحی مشترک به مصر نشان می داد. آنها تعطیلات کریسمس را در کنار اهرام مصر و در میان خیل گردشگران اروپایی در این کشور سپری کردند، اما نگاه عکاسان و خبرنگاران آنها را کاملاً در بین جمعیت زیر نظر داشت. داستان های زیادی هم در مورد این سفر در رسانه ها منتشر شد. شدت توجه در این زمینه به حدی بود که نیکلا سارکوزی بیش از آنکه به خاطر مباحث سیاسی در مطبوعات مطرح شود، به سبب جنجال های زندگی شخصی اش مورد توجه قرار می گرفت. این امر هنوز هم تا حدودی وجود دارد. از نکات جالبی که در این زمینه مطرح می شود یکی آن است که خانم سیسیلیا، همسر سابق رئیس جمهور، هم یک مانکن بود و ظاهراً هوسبازی های سارکوزی بیشتر معطوف به مانکن ها است، فرق انتخاب جدید وی با همسر مطلقه اش آن است که کارلا یازده سال جوان تر از اوست و در مقام مانکن بسیار مشهورتر از سیسیلیا بوده است. چنین رفتاری برای فرانسوی ها بسیار سوال برانگیز است. اکنون روز به روز فرانسوی های بیشتری از خود می پرسند که آیا فرد مناسبی را برای ریاست کاخ الیزه و کشورشان انتخاب کرده اند.

از اینکه رئیس جمهور و کارلا برونی با عکس های مشترک خود مرتباً صفحات اول مطبوعات را به خود اختصاص می دهند، بسیاری از آنها عصبی شده اند. کار به جایی رسیده که فرانسوا فیلون، نخست وزیر، هم دیگر نمی داند به مردم چه بگوید. از او یک لطیفه نیز در این مورد رواج یافته است. این لطیفه به صورت قطعه نمایشی از شبکه های تلویزیونی فرانسه پخش شده است. جریان آن چنین است؛ تعداد زیادی خبرنگار اطراف نخست وزیر را احاطه کرده اند و او را سوال پیچ می کنند. فیلون در پاسخ به آنها می گوید؛ «تا روز دوشنبه صبر کنید. دوشنبه ها مجله ویسی چاپ می شود و در آن جدیدترین اطلاعات رئیس جمهور اعلام و منتشر خواهد شد.» ویسی یک مجله مشهور عامه پسند اما با سطح اطلاع رسانی بسیار نازل و پایین است. چندین هفته است که این مجله در مورد ماجراهای عشقی و هوسرانی های رئیس جمهور گزارش منتشر می کند. مشکلات اخلاقی سارکوزی نه تنها برای خودش گران تمام شده بلکه هم حزبی ها و سایر مقامات دولت فرانسه را هم با چالش هایی جدی مواجه ساخته و از مقبولیت آنها نزد افکار عمومی به شدت کاسته است. برای اولین بار از زمان آغاز ریاست جمهوری سارکوزی، حمایت از سیاست های وی در میان مردم به کمتر از ۵۰ درصد رسیده است. طی یک نظرسنجی که اخیراً توسط موسسه نظرسنجی CSA صورت گرفته میزان حمایت از سارکوزی از رقم ۵۵ درصد در ماه دسامبر (آذر) به ۴۸ درصد در ماه ژانویه رسیده است.

استفان روزس، رئیس موسسه CSA، شک ندارد که دلیل کاهش محبوبیت سارکوزی رسوایی های اخلاقی او است و با قاطعیت می گوید؛ «توصیف و انتشار زندگی خصوصی رئیس جمهور در رسانه ها وجهه او را خدشه دار ساخته است. حتی کسانی که به صورت سنتی همواره از سیاست های وی حمایت می کردند، اکنون دچار تردید شده اند.»

حتی کنفرانس مطبوعاتی سارکوزی در سالن معروف کاخ الیزه که چندی پیش با سر و صدای زیادی برگزار شد هم نتوانست روند نزولی وی را در افکار عمومی متوقف سازد. نشریه «لو پاریزین» می نویسد؛ «نیکلا سارکوزی دیگر نمی تواند مردم را نسبت به درستی سیاست هایش متقاعد سازد.» اصلاحات گسترده که سارکوزی قول اجرای آنها را در سال ۲۰۰۸ داده است، از سوی بخش زیادی از رای دهندگان همچنان با بدبینی نگریسته می شود. تنها ۳۹ درصد مردم حرف های سارکوزی را در مصاحبه مطبوعاتی اخیرش متقاعدکننده دانسته اند. نشریه معروف لیبراسیون با تمسخر می نویسد؛ «حرف های وی تنها در حد سخنرانی یک کاندیدای انتخابات در مبارزات انتخاباتی اش بود، نه چیزی بیشتر.»

این نشریه مصاحبه مطبوعاتی اخیر را تنها در حد یک شو تلویزیونی دانسته و آن را «سارکو-شو ۲۰۰۸» می خواند. از نکات جالب در مورد وضعیت موجود آن است که ایتالیایی ها برخلاف فرانسوی ها از آن خوشحالند و حتی از خبرهای منتشر شده در این زمینه استقبال هم می کنند. به خصوص آن دسته از اتباع کشور ایتالیا که مقیم شهر پاریس هستند، در ماه های اخیر ذوق زده شده اند. آنها به دوستان فرانسوی خود می گویند؛ «سال ها شما فرانسوی ها در مورد کارهای سیلویو برلوسکونی (نخست وزیر سابق ایتالیا) لطیفه می ساختید و ما را مسخره می کردید. حالا رئیس جمهور خودتان از همه بدتر شده و روی برلوسکونی را سفید کرده است.» ظاهراً قرار است سارکوزی پس از آن همه رسوایی و جار و جنجال که با خانم کارلا برونی به راه انداخته با او ازدواج کند. اگر این ازدواج در نیمه نخست سال جاری و قبل از تغییر کابینه صورت گیرد- که احتمال آن هم زیاد است- این یک خرق عادت و اتفاق جدید دیگر در تاریخ کاخ الیزه را سبب خواهد شد. در آن صورت سارکوزی اولین رئیس جمهوری خواهد بود که در دوران ریاست جمهوری خویش بیش از آنکه نخست وزیر عوض کند، همسر عوض کرده است.

شاید رسوایی های اخیر سبب شوند تا سارکوزی تنها یک دوره بتواند رئیس جمهور باقی بماند- البته فقط شاید. زیرا تا زمان پایان دوران ریاست جمهوری اش سال های زیادی باقی مانده و وی تازه اول راه است. بدرفتاری با مهاجران و سیاست های سختگیرانه علیه آنها که آشوب های خیابانی زیادی را سبب شده بود آنقدر سارکوزی را منفور ساخته بود که حالا با ماجرای رسوایی اخلاقی اش دیگر برای خیلی ها غیرقابل تحمل شده است. پیروی وی از سیاست های ماجراجویانه امریکا علیه ایران نیز می تواند جایگاهش را نزد صلح طلبان متزلزل سازد. وقتی همسر سابقش او را «خیانتکار» و «مسخره» می خواند دیگر از سایرین نمی توان توقع زیادی داشت. حتی دادگاه های فرانسه هم از او حمایت نمی کنند. همانگونه که در بالا اشاره شد دادگاهی در پاریس انتشار کتاب خانم آنا بیتون با عنوان سیسیلیا را مجاز شمرده و به این خبرنگار اجازه داده انواع اتهام ها را نسبت به سارکوزی و همسر سابقش به صورت رسمی منتشر سازد. سخنگوی دادگاه مذکور در این مورد چنین می گوید؛ «درخواست سیسیلیا سارکوزی برای ممنوعیت انتشار کتاب فاقد وجاهت قانونی است و رد می شود.»

در شکایت مطرح شده آمده بود که انتشار این کتاب نقض حریم زندگی خصوصی افراد محسوب می شود. جالب است که حتی همسر سابق رئیس جمهور هم در متن شکایت خود مطالب منتشر شده در کتاب را نفی و انکار نکرده و تنها به این موضوع پرداخته که چاپ آنها تجاوز به حریم خصوصی است. در مقابل نویسنده کتاب تاکید می کند که تمامی مطالبش مستند و حاصل «سال ها دوستی نزدیک» میان او و همسر سابق رئیس جمهور هستند. در این کتاب حتی به نقل از سیسیلیا آمده که نیکلا سارکوزی دارای اختلالات رفتاری و بعضاً روانی است. بعد هم خاطرنشان شده؛ «وی در طول ۱۸ سال زندگی مشترک هیچگاه پشت یک میز با خانواده اش نمی نشست و همواره در حال کار و پشت میز تحریرش بود. از خانواده فاصله داشت و بیشتر مایل به زنان دیگر بود.» همین رفتار بود که سیسیلیا را نیز به فکر مردان دیگر می انداخت. در کتاب فوق الذکر خانم سیسیلیا اعتراف می کند که عاشق تاجری به نام ریچارد آتیاس می شود و حتی او را «مرد زندگی اش» خطاب می کند.

به خاطر وی مدت کوتاهی موقتاً سارکوزی را هم ترک می کند. متعاقب جدایی سیسیلیا و نیکلا، مطبوعات فرانسه خبری را منتشر ساختند که حاکی از احتمال ازدواج قریب الوقوع همسر رئیس جمهور با آتیاس بود. آتیاس به تازگی این خبرها را رد کرده و آنها را ساخته و پرداخته ذهن روزنامه نگاران دانسته است. از روز ۱۸ اکتبر (اواخر مهرماه) که خبر جدایی زوج کاخ الیزه رسماً اعلام شد، از این دست خبرها زیاد منتشر می شود. روز ۱۸ اکتبر که خبر اعلام شد، تازه همان زمان هم مدتی از قضیه می گذشت. سخنگوی کاخ الیزه تایید کرد که طلاق چند روز قبل صورت گرفته اما به دلایلی اعلام آن به تاخیر افتاده بود. حالا اگر کارلا برونی بخواهد به همسر جدید رئیس جمهور تبدیل شود باید برخوردهای ناخوشایندی را از سوی بسیاری بپذیرد. او که علاوه بر مانکن بودن، خوانندگی هم می کرده، اصالتاً ایتالیایی است و در مورد زندگی شخصی اش در گذشته نیز حرف و حدیث هایی مطرح است.

منبع اشپیگل

فرهاد دزفولی