خرید با چشمان كاملا باز

برای جلوگیری از وارد شدن آلومینیوم به غذا, باید از نگهداری مواد غذایی در ظروف آلومینیومی پوشش داده نشده اجتناب كرد

برای جلوگیری از وارد شدن آلومینیوم به غذا، باید از نگهداری مواد غذایی در‌ ‌ظروف آلومینیومی پوشش داده نشده اجتناب كرد.

‌شما هم جزو آن دسته از خانم‌هایی هستید كه وقتی چشم‌شان به ویترین مغازه‌های لوازم خانگی می‌خورد سر از پا نمی‌شناسند و دوست دارند هر ظرف تازه‌ای را كه می‌بینند به خانه‌شان ببرند؟ این روزها انواع و اقسام ظروف (منظورمان ظروف آشپزخانه است)، به بازار آمده‌اند و ما بی‌توجه به نحوه مصرف هر یك از آنها، فقط به ظاهرشان توجه می‌كنیم و برایمان كافی است كه به بقیه لوازم منزلمان اضافه شوند، بنابراین فورا آنها را خریداری می‌كنیم و به خانه می‌بریم. تا به حال با خودتان فكر كرده‌اید كه طریقه استفاده از هر ظرفی می‌تواند با دیگری تفاوت داشته باشد؟ اگر نمی‌دانید، این مطلب را با دقت دنبال كنید. تا شاید با مطالب جدیدی آشنا شوید.

● ظرف‌های آلومینیومی

این ظروف سبك هستند و به خوبی گرما را انتقال می‌دهند. بیشتر از‌ ‌نیمی از ظروف پخت و پز كه امروزه به كار برده می‌شوند آلومینیومی‌اند. بعضی شواهد حاكی از آن است كه آلومینیوم در درازمدت موجب بیماری آلزایمر ‌می‌شود اما این رابطه هنوز به طور قطعی و كامل به اثبات نرسیده است. برخی نظریه‌ها نیز حاكی از این است كه جوش آوردن آب در كتری‌های آلومینیومی‌ ‌می‌تواند موجب بروز بیماری‌هایی همچون‌ زخم معده، ‌كولیت،‌ خشكی دهان، یبوست ‌و تغییر رنگ زبان شود.

افرادی كه هرروز از ظروف آلومینیومی پوشش داده نشده برای پخت و پز و‌ ‌نگهداری مواد غذایی خود استفاده می‌كنند، تقریبا ۵.۳ میلی گرم آلومینیوم را در هر روز وارد‌ ‌بدن خود می‌كنند. هر چه غذا بیشتر در این ظروف پخته یا نگهداری شود، مقدار آلومینیوم وارد شده به آن هم بیشتر می‌شود. البته سازمان بهداشت جهانی تخمین زده است كه‌ ‌بزرگسالان می‌توانند بیشتر از ۵۰ میلی گرم آلومینیوم را در روز بدون خطر هیچ ضرری‌ ‌دریافت كنند، زیرا بسیاری از داروهای معمول حاوی آلومینیوم هستند، مثلا یك عدد قرص‌ ‌آنتی اسید حاوی ۵۰ میلی گرم و یك عدد قرص آسپیرین حاوی ۱۰ تا ۲۰ میلی‌گرم آلومینیوم است.

‌ ‌جالب است بدانید اگر سبزی‌های برگی شكل و غذاهای اسیدی یا نمكی (همچون گوجه فرنگی، مركبات و ریواس) در ظروف آلومینیومی قرار داده شوند، بیشترین میزان آلومینیوم را به خود جذب می‌كنند و سبب می‌شوند آلومینیوم به مقدار زیاد وارد غذا شود. همچنین موجب می‌شوند روی این ظروف حالت سوراخ‌سوراخ به خود بگیرد. بنابراین پختن این مواد در ظروف آلومینیومی‌ ‌توصیه نمی‌شود. برای جلوگیری از وارد شدن آلومینیوم به غذا، باید از نگهداری مواد غذایی در‌ ‌ظروف آلومینیومی پوشش داده نشده اجتناب كرد. در بعضی مناطق، آب حاوی موادمعدنی و قلیا بوده كه ممكن است روی سطح ظروف آلومینیومی رسوب كند. پختن غذاهای اسیدی، نمكی یا قلیایی در ظروف آلومینیومی می‌تواند موجب سیاه شدن این ظروف شود، البته تغییر رنگ و لكه‌دار شدن این ظروف روی كیفیت پخت غذا تاثیری ندارد. برای‌ ‌برطرف كردن رنگ یا لكه، غوطه ور كردن ظرف در محلول آب و آب لیمو یا سركه مفید‌ ‌است‌. معمولا‌ خانم‌ها با این قبیل روش‌ها آشنایی دارند.

● ‌درباره استیل‌ها

شما هم از ظروف استیل در خانه استفاده می‌كنید؟ برای آشنایی بیشتر شما با این نوع ظروف باید بگوییم كه این ظروف از تركیب آهن و فلزات دیگر ساخته شده‌اند و بسیار با دوام و در مقابل فرسودگی مقاوم هستند. این ظروف حاوی كروم، نیكل، مولیبدن و تیتانیوم هستند كه به ظرف حالت سختی می‌دهند و آن را در مقابل آسیب ناشی از حرارت بالا، خراشیده شدن و ساییده شدن مقاوم می‌سازند. ظروف استیل حرارت را به طور یكنواخت منتقل نمی‌كنند و غذا را باید مرتب در آنها هم زد تا یكنواخت حرارت ببیند. حتماً شما هم ظرف غذایی كه برای ناهار خوردن به محل كار می‌برید مدتی استیل بوده است و از اینكه غذا دائماً در آن می‌سوزد، خسته شده‌اید. برای انتقال بهتر گرما، به ته بیشتر این ظروف لایه آلومینیومی یا مسی می‌دهند. تولیدكنندگان این ظروف هشدار می‌دهند كه غذاهای اسیدی(مثل گوشت، گوجه فرنگی، آلو، چغندر و ...) و حتی غذاهای نمكی برای مدت طولانی در ظروف استیل نگهداری نشوند.

● پخت و پز در دیگ‌های مسی

شما هم در خانه دیگ مسی دارید؟ همانطور كه می‌دانید، مس گرما را به خوبی هدایت می‌كند و با آن به راحتی می‌توان دمای پخت و‌ ‌پز را كنترل كرد. تنها با دادن حرارت كم یا متوسط می‌توان بهترین نتیجه را از آن گرفت. ظروف برنجی هم از مس و روی ساخته شده‌اند كه كمتر به كار می‌روند‌.

‌مقادیر اندك مس برای سلامتی مفید است ولی مقادیر زیاد آن می‌تواند‌ ‌مسمومیت‌زا باشد. مس با غذاهای اسیدی واكنش می‌دهد و به این خاطر ظروف مسی را‌ ‌معمولا با لایه‌ای از یك فلز دیگر مثل قلع استیل یا نیكل می‌پوشانند تا از ورود‌ ‌مس به غذا جلوگیری شود. این لایه در هنگام پخت و پز به مقدار كم در غذا حل می‌شود. (‌به خصوص اگر غذاهای اسیدی برای مدت طولانی در این ظروف پخته یا نگهداری شوند) بنابراین باید از پختن غذاهای اسیدی در ظروف مسی پوشش داده نشده دوری كرد. همچنین با خراشیدن یا ساییدن این ظروف در هنگام شست‌وشو، لایه پوششی‌ ‌محافظ از بین می رود. سازمان غذا و دارو‌ی آمریكا )FDA( در مورد مصرف‌ ‌ظروف مسی بدون پوشش هشدار داده است، زیرا این فلز هنگامی كه در مقادیر زیاد وارد غذا می‌شود، موجب تهوع، استفراغ و اسهال می‌شود‌.

● تفلون نچسب

اگر چه پوشش این ظروف با خراشیدن یا ساییدن كنده می‌شود ولی سازمان غذا و دارو تایید كرده كه این ذرات بدون تغییر از بدن عبور می‌كنند و دفع می‌شوند و خطری برای سلامتی ندارند. ظروف نچسب تنها وقتی مضر می‌شوند كه تا دمای بالاتر از ۳۵۰ درجه سانتیگراد یا ۶۵۰ درجه فارنهایت حرارت داده شوند. این هنگامی رخ می‌دهد كه یك ماهیتابه خالی روی شعله گذاشته شود. در این حالت لایه نچسب، دودی آزاد می كند كه سمی و آزاردهنده است البته سم آن از دودی كه روغن‌های معمولی روی حرارت ایجاد می كنند، كمتر است.

● ملامین‌های قدیمی‌

این ظروف باید دارای مهر استاندارد باشند، در غیر این صورت ممكن است از كربنات كلسیم در تهیه آنها استفاده شده باشد كه كاملا خطرناك است. ظروف ملامینی تقلبی اغلب سبك هستند. اغلب برای براق كردن ظروف ملامین از پوشش گلیزر استفاده می‌شود كه در صورت مناسب نبودن یا استفاده طولانی مدت، ممكن است آسیب ببیند.

● پیركس‌های تازه وارد

بسیاری از ظروف پیركس مخصوص مایكروویو هستند و می‌توانند بدون خطر در مایكروویو به كار برده شوند. بعضی از آنها حتی روی گاز هم می‌توانند گذاشته شوند. با این وجود، باید از تماس مستقیم این ظروف با المنت‌های برقی و حرارت مستقیم خیلی زیاد اجتناب كرد. ظروف پیركس حرارت را به خوبی ولی به طور غیر یكنواخت منتقل می‌كنند. این ظروف برای پخت و پز در فر و نگهداری مواد غذایی مناسب‌ هستند، با غذاهای اسیدی واكنش نمی‌دهند و تمام انواع غذاها را می توان به شكل بی‌خطر در آنها پخت اما برای استفاده روی گاز، باید مرتب غذا را در آن هم زد تا حرارت یكنواخت منتقل شود.

● یك‌بار مصرف‌ها

در هنگام استفاده از ظروف یك بار مصرف باید به علامت اختصاری كه در كف ظرف حك شده است، توجه كرد. استفاده از ظروف پلی اتیلنی )PE( و پروپیلینی)PP( كه به رنگ سفید هستند و عمدتا برای بسته بندی و نگهداری محصولات لبنی، روغن و سركه به كار می‌روند، برای مواد غذایی گرم و مرطوب مشكلی ندارد.

استفاده از ظروف پلی استایرنی فوم دار )EPS( و ظروف پلی استایرنی سفید رنگ )HIPS( برای مواد غذایی گرم و مرطوب مشكلی ایجاد نمی‌كند، ولی برای نگهداری مواد غذایی داغ مثلا با دمای ۱۴۰ درجه سانتیگراد نامناسب است.

استفاده از ظروف پلی استایرنی شفاف)GPPS( تنها برای نوشیدنی‌های سرد مناسب است و برای مواد غذایی داغ مثل چای و قهوه توصیه نمی‌شوند. پس مراقب خودتان باشید.

سارا حسنلو