چهارشنبه, ۲۶ دی, ۱۴۰۳ / 15 January, 2025
فلز کاری زنجان
در ایران سابقه صنعت چاقو سازی را در زمانهائی باید جستجو کرد که داشتن سلاح از‌ضروریات زندگی هر فرد بشمار میرفت.
بهترین نوع سلاحها در اصفهان، خراسان، قزوین و شیراز ساخته میشده مخصوصا صنعتگران شیرازی در ساختن شمشیر شهرتی داشتند. شمشیرهایی که در اوائل اسلام ساخته شده‌اغلب دارای کتیبه هائی از قبیل نصر من ا... و فتح قریب و می‌باشند.
بتدریج که حمل و استفاده از سلاح سرد منسوخ شد صنعت شمشیرگری نیز رو به افول نهاد‌و در حد ساختن چاقو و وسایل برنده ی مورد نیاز در زندگی روزمره متوقف ماند و هم اینک‌زنجان از معدود نقاطی است که چاقو سازی به گونه یی گسترده در آن رواج دارد و چیزی که‌‌در بدو ورود به زنجان توجه هر تازه واردی را به خود جلب می‌کند کارگاههای متعدد‌چاقوسازی است که در آنها گروهی از استادکاران با تحمل مشقتی فراوان در کنار کوره‌های‌آتش به کار اشتغال دارند و حاصل زحماتشان به صورت انواع چاقو، کارد آشپزخانه کارد‌شکاری، گزلیک، قندشکن، قیچی و... بازار مصرف داخلی را کاملا اشباع می‌کند و به اعتقاد‌دست اندرکاران در صورت برخورداری از حمایتی معقول و منطقی میتواند به بازارهای‌خارجی نیز راه یابد.
مواد اولیه و ابزار کار:
مواد اولیه ی مورد مصرف این کارگاهها را عمدتا فولاد فیبر (پلاستیک) ورشو، صدف شاخ‌گوزن، سیم و.... تشکیل می‌دهد و ابزار کار شامل کوره، گیره آهنگری میزکار، چکش،سندان، دریل برقی و دستی، قیچی آهن بردستی و ثابت چرخ سمباده ی برقی و... است. در‌حال حاضر چاقو سازان معمولا برای تامین مواد اولیه مورد نیازشان از فنرهای شکسته ی‌ماشین، ابزار خشکه مثل سوهان و غیره استفاده می‌کنند که این نوع فولادها در مقابل‌‌رطوبت و اسیدها مقاوم نیست. آبکاری روی تیغه چاقو و نیز جهت جلوگیری از سیاه شدن و‌زنگ زدن آنها نتیجه ی رضایتبخشی ندارد و شیوه ی کار چنین است که ابتدا نوارهای‌فولادی را که دارای عرض تقریبی ۳ سانتی متر است به اندازه‌های مورد نظر بریده و در‌مقابل آتش حرارت می‌دهند تا کاملا گداخته شود و سپس آن را روی سندان گذاشته و با‌چکش می‌کوبند تا تقریبا شکل مورد نظر را به خود بگیرد سپس با قیچیهای مخصوص آن را به شکل لازم بریده و مجددا در مقابل آتش حرارت می‌دهند و پس از گداخته شدن دوباره‌‌آن را در داخل ظرف محتوی آب سرد فرو می‌برند و بعد از تینر کردن بعدی آن به وسیله‌سوهان در انتهای تیغه یعنی محل اتصال تیغه به دسته با کمک مته سوراخ هایی ایجاد نموده‌‌و به تیز کردن آن با کمک چرخ چاقو تیزکنی می‌پردازند.
تیغه هایی که به این شکل آماده شده نیاز به پرداخت دارد که در دو نوبت یعنی قبل و بعد‌از آبکاری انجام میشود.
در نوبت اول بعد از اتمام کار ساخت تیغه و تیز کردن آن به وسیله ی دینام هایی که در‌قسمت گردنده ی آن دیسکی از پارچه ی فشرده نصب شده به کمک گلی که واکس ۴۱۰نامیده میشود به پرداخت تیغه می‌پردازند.
در مرحله بعد فولاد را از طریق آب دادن با لایه ی از فلز کرم می‌پوشانند تا جنس فولاد‌سختتر گردد و مجددا عمل پرداخت را برای براقتر شدن تیغه انجام می‌دهند.
ساخت قندشکن
بخاطر ظرافت و زیبائی شکل ظاهری قندشکن خط‌وطی ایجاد میگردد و در انتهای دسته محلی‌جهت نصب فیبر پلاستیکی (دست) تعبیه میشود. دسته قند شکن و سر چکشی شکل آن‌ابتدا ریخته گری شده و سپس با سوهان کاری و چرخکاری شکل اصلی و پرداخت شده را‌بخود میگیرد و سر قند شکن نیز با سوهان کاری صاف و صیقل میگردد بعد از اتمام کار‌برای تیز نمودن سر قندشکن آن را آب می‌دهند بعد از اتمام مرحله ساخت قندشکن را به‌‌وسیله پارچه مخصوص که بوسیله دینام برقی حرکت دورانی سریعی دارد پرداخت می‌دهند.
نکته قابل توجه این که بعلت گداختن تیغه ی فولادی که در اصطلاح چاقو سازان آب آن‌گرفته شده و حتی پس از سرد شدن نیز نرم و قابل چکش خواری است، چاقوسازان به‌‌وسیله قالبهایی که در اختیار دارند شیارهائی روی تیغه چاقو ایجاد می‌کنند و هر قدر تعداد‌شیار روی تیغه بیشتر باشد ارزش آن زیادتر است. معمولا بر روی چاقوهای خیلی خوب نام‌سازنده و یا امضای سازنده در انتهای تیغه حک میشود پس از این مراحل مجددا باید تیغه را سخت کرد و این کار به وسیله آب دادن صورت میگیرد. خیلی از استادکاران این مرحله را‌که کاملا تجربی است از دیگران مخفی نگاه میدارند. برای آب دادن تیغه های چاقو، کارد و‌غیره و برای این که حالت فنری پیدا کند و با برخورد با اجسام سخت نشکند ابتدا آنها را به‌‌اندازه‌ای حرارت می‌دهند که پس از گداخته شدن فورا آنها را در ظرفی که پر از روغن‌‌سرد یا آب یا نفت سیاه می‌باشد فرو می‌برند تا سرد و سخت شود. برخی نیز پس از گداختن‌تیغه، خاکستر گرم روی تیغه می‌ریزند و آن را به حال خود می‌گذارند تا بتدریج سرد و سخت شود پس از آن مجددا حرارت ملایمی به فلز داده و آن را صیقل می‌دهند. شگردهای خاصی که در این مورد بکار می‌رود باعث تمایزی است که بین دست ساخته های استادان مختلف‌وجود دارد و این تمایز در تیزی و سختی و فنریت و بط‌ور کلی در مرغوبیت چاقو به چشم‌میخورد.
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست