وعده شغل میلیونی اصولگرایان از کجا آمد؟

مبارزه انتخاباتی اخیر و طرح شعارهایی بدون پشتوانه اقتصادی باعث شده مردم فکر کنند چرا برخی کاندیداها شعار ایجاد پنج تا ١٠ میلیون شغل را در یک سال یا یک دوره چهار ساله می دهند؛ پشتوانه این شعارها کجاست.

واقعیت آن است که مؤسسه بین المللی مکنزی گزارشی را با عنوان «ایران فرصت های هزار میلیارد دلاری» پس از برجام منتشر کرده که در آن گفته شده چنانچه مدیران کشور یک راهبرد عقلایی اقتصادی فارغ از خرد ستیزی و بیگانه هراسی را دنبال کنند، می توان امیدوار بود که در یک دوره ١٠ساله ٩ میلیون شغل ایجاد شود. البته مفروضات این گزارش بر پایه صدها اما و اگر است که حداقل از عهده این کاندیداهای معترض بر نمی آید.

این گزارش عملا توانمندی بالقوه اقتصاد ایران را به بحث و جدل کشانیده؛ نه توانمندی بالفعل جاری را که عملا حداکثر آن ٤٠٠ تا ٥٠٠ میلیارد دلار تولید ناخالص داخلی است. نمایه شماره یک وضعیت تولیدات داخلی کشور را نمایش می دهد. از طرف دیگر با وجود مزیت منابع طبیعی متأسفانه رتبه بندی شاخص های کسب وکار چندان امیدبخش نیستند؛ به طوری که براساس آخرین شاخص های کسب وکار وضعیت رتبه بندی ایران در جهان در نمایه دوم نمایش داده شده است. این وضعیت نشان دهنده ناپایداری کسب وکار و در نتیجه اقتصاد متزلزل ایران است که ریشه در رانت، بهره جویی دولتی ناکارآمد، نبود بهره وری مناسب نیروی انسانی به دلیل فقدان آینده نگری و تأمین نشدن معاش اولیه نیروی کار، بی انضباطی شدید مالی و فساد نهادینه در امور اجرائی کشور و در نتیجه به هدر رفتن همه منابع انسانی و منابع طبیعی است. از طرف دیگر رشد پایدار تولید نفت و گاز شیل در آمریکا باعث افزایش ساخت داخل و افزایش عرضه بیشتر گاز به صورت ال ان جی با قیمت های رقابت پذیر به آسیا و فراهم سازی ظرفیت عرضه جایگزین گاز به اروپا شده که نتیجه آن از بین رفتن مزیت نسبی منابع گازی در ایران و قطر شده؛ بنابراین طرح شعار واحدهای نفتی و پتروشیمی به منظور استقلال وسیع اساسا غیرممکن و شعاری است. بررسی اقتصادی عوامل فوق به ویژه در دوره انتخابات و طرح شعارهای غیرعقلانی برای اقتصاد بیمار کشور بدون توجه به علت بیماری گرفتارشدن چند باره اقتصاد در دام شعارهای سیاسی بدون پشتوانه اقتصادی و بدترشدن وضعیت فعلی خواهد بود.

غلامحسین دوانی.عضو شورای عالی انجمن حسابداران خبره ایران