دوشنبه, ۲۴ دی, ۱۴۰۳ / 13 January, 2025
مجله ویستا

اقتصادسیاسی اطلاعات,جریانهای فراملی اطلاعات


اقتصادسیاسی اطلاعات,جریانهای فراملی اطلاعات

یکی ازگرایشهای مهم درفعالیتهای اقتصادی بین المللی درطول دودهۀ گذشته نقش روزافزون تبادل داده هابوده است صنایع اطلاعات گرایی مانندبانکداری,بیمه,خطوط هوایی,شرکتهای چندملیتی وخبرگزاریهابه شدت به دسترس پذیری فوری وتوزیع داده هادرسطح دنیاوابسته است

یکی ازگرایشهای مهم درفعالیتهای اقتصادی بین المللی- درطول دودهۀ گذشته- نقش روزافزون تبادل داده هابوده است.صنایع اطلاعات گرایی مانندبانکداری،بیمه،خطوط هوایی،شرکتهای چندملیتی وخبرگزاریهابه شدت به دسترس پذیری فوری وتوزیع داده هادرسطح دنیاوابسته است.

برای انتقال اطلاعات مدیریتی حیاتی،شرکتهای تولیدکننده وتجاری که دربیش ازیک کشورفعالیت میکنند،بایدخطوط تبادل دادۀ قابل اطمینانی بین سازمان مادروزیرمجموعه های آن ایجادکنند.دولتهانیزبرای امورنظامی،سیاسی وارتباطات فنی وتصمیم گیری برای ارتباط باداده ها،ازطریق ماهواره وسیم کشی متکی هستند.

● ازفرامرزی به فراملی:

دست اندرکاران عمدۀ جریان داده هادرطول مرزهای ملی دولتها،سازمانهای بین دولتی وغیردولتی وهمچنین فعالان خصوصی ارتباطات،دوایرخدمات داده پردازی،شرکتهای چندملیتی وانجمنهای فراملی هستند.این دست اندرکاران برحسب علایق مخصوص خوددرجریان دادۀ فرامرزی باراهکارهاوروشهای به حداکثررساندن علایق،میتوانندجریان اطلاعات راارتقابخشندویااینکه آنرامحدودکنند.این مجموعه ای ازعلایق جنجال آفرین است که رسیدن به یک توافق گستردۀ سیاسی درموردجریان دادۀ فرامرزی رامشکل مینماید.

● تنوع جریان داده ها:

اریک نوونتنی چهارنوع محتوای جریان داده هاراتعیین کرده است:

۱) داده های عملکردی(کاربردی)

۲) داده های تراکنش ملی(مبادلات مالی)

۳) داده های مشخصات فردی

۴) داده های علمی وفنی.الگوهای حرکت جریان داده های فرامرزی به چهارنوع کلی تقسیم میشود:

۱) جریان جمع آوری وثبت

۲) جریان توزیع

۳) جریان شبکۀ فراملی

۴) جریان شبکۀ چندملیتی.

● ازحریم خلوت تافرمانروایی:

مساله وبحث جریان فرامرزی داده هااگرچه گسترده ونامرتبط به نظرمیرسد،زمینۀ عمومی علائق بحث برانگیزبین دست اندرکاران وفعالان ارتباطات رایانه ای بین المللی رامنعکس میکند.دریکی ازقدیمیترین مطالعات مربوط به جریان فرامرزی داده ها،آلن گوتلیب،چارلزدالفن وکنت کتزدرسال۱۹۷۴ پیشنهادکردندکه مسائل ارتباطات رایانه ای بایدروشن کردن تنش بین علایق دولتهای متخاصم درحفاظت،جلوگیری وکنترل اطلاعات ازیک سو،وواردات،صادرات وتبادل اندیشه هاازسوی دیگر،وهردودرتعقیب اهداف دولتهاوپشتیبانی ازسیاستهای ملی بررسی شوند.

بااینکه مقررات ازکشوری به کشوردیگرمتفاوت است،اکثرکشورهاازاصول حفظ مالکیت درقانون واستفادۀ منصفانه ازاطلاعات پیروی میکنند:

۱) بازبودن

۲) دسترسی انفرادی

۳) مشارکت انفرادی

۴) مجموعه

۵) استفاده

۶) درزکردن

۷) مدیریت اطلاعات

۸) قابل اطمینان بودن.

● خدمات تجاری واطلاعاتی:

باگسترش افق های نوین فناوری ارتباطات،همۀ طرفین دربارۀ مزایای بالقوۀ نوآوریهای جدیدبرای بشریت درصورت استفاده براساس برنامۀ ویژه سخن میگوید،اکثرطرفداران به پیشرفت های فناوری به عنوان طلایه داران عصرنوین رشدفزاینده ومتعادل نگاه میکنند،دیگران ازاین نکته هاچنین برداشت میکنندکه اغنیاءبه قیمت فقیرترشدن فقراء،غنی ترمیشوند،اگرتغییرات وضعیت کنونی به طوردقیق هدایت نشود.سنجش ازراه دوربه تعریف کمیتۀ استفادۀ صلح آمیزازفضای بیرونی سازمان ملل عبارت است از:

نظامی ازروشهای تعیین ماهیت ویاتعیین شرایط اهداف درسطح کرۀ زمین وپدیده های موجوددرزیر،روویابالای آن بااستفاده ازابزارهای مشاهدات ازسکوهای فضایی یاهوایی".درکمیتۀ استفادۀ صلح آمیزازفضای بیرونی سازمان ملل،توافق شدکه سنجش ازاه دوربایددرمواردزیرانجام پذیرد:

۱) به سودمنافع همۀ کشورهاباشد.

۲) درهماهنگی باقوانین بین المللی باشد.

۳) همکاریهای بین المللی رااعتلابخشیده ودسترس پذیری منافع رابه حداکثربرساند.

۴) ازآسیب به محیط زیست طبیعی کرۀ زمین جلوگیری کند.

۵) به وسیلۀ کشورهایی که به سایرکشورهای علاقه- مندکمکهای فنی میرسانند،انجام شود.

۶) سازمان ملل نقش مفید وسازنده ای درهماهنگی فعالیتهای سنجش ازراه دورداشته باشد.

۷) تاحدامکان،اطلاعات مربوط به فجایع طبیعی به اطلاع کشورهای درمعرض آنهارسانده شود.

۸) داده هادرراستای آسیب رساندن به سایرکشورهامورداستفاده قرارنگیرد.

● جریان اطلاعات ذخائرجهانی:

مسائل مربوط به سنجش ازدورمتعدداست.درحوزۀ اقتصادی،تبدیل سنجش ازراه دورازیک پروژۀ آزمایشی ناسابه یک کالای بازاری قابل ارائه تحت حمایت وزارت بازرگانی ایالات متحده،تغییرسریع دربسترمشاهدۀ این منابع رابه تصویرمیکشد.انتقال نظام عملیاتی بامدیریت جوی واقیانوسی بازرگانی وتصدی نظام کامل با ماهواره های هواشناسی ازطرف کام ست،موجب به وجودآمدن جریانی شده است که تعیین دقیق مسئول خدمات واطلاعات رابامشکل مواجه کرده است.

توافق عمومی براین است که درحال حاضربازاری که بتوانندازلحاظ اقتصادی به طورعملی،نظام لندسات رابه شکل تجاری درآورد،وجودندارد.مطالعات موسسۀ متریک نشان میدهدکه این رشته به صورت کامل میتواندسودآورباشد.فردریک هندرسون ازژئوسات- گروه تعاونی ازشرکتهای بزرگ خصوصی که ازداده های لندسات استفاده میکنند- بیان میکندکه"این فناوری مسیری به سوی کاربردهای آنست".همانورکه هندرسون دردهۀ۱۹۸۰پیش بینی کرد،درحال حاضربازار،دردهۀ۱۹۹۰به دوشاخۀ جداگانه تقسیم شده است:

۱) فعالیت خودماهواره ها

۲) تفسیرارزش افزودۀ داده هابرای مشتریان مانندشرکتهای نفتی وشرکتهای کشاورزی.اظهارشده است که این صنعت معمولاسعی داردتافروش خودراازطریق گروههای سومی مانندشرکتهای مشاوریاتعاونی مانندژئوسات انجام دهد.کمپانیهای معدنی ونفتی تلاش مضاعفی بکارمیبرندتاسودخودراازطریق"خریدیکجا"(خریدتصاویردرسه یاچهارکشورمختلف برای دورنگهداشتن توجه دیگران ازسودواقعی خوددرمسافت کوچک۵مایل مربعی)پوشش دهند.خریدهای دولت وحکومتهای محلی نیزازطریق خریدازموسسات دانشگاهی انجام میشودوموسسات درعوض تصاویرراتکثیرکرده،آنچه راکه دارندباسایرموسسات مبادله میکنند.

ملاحظۀ اقتصادی دیگر،هزینۀ کشورهای راه اندازی ونگهداری ایستگاههای زمینی است.ساخت یک ایستگاه بین۴تا۷میلیون دلاروکارسالانۀ آن نیزیک تادومیلیون دلارهزینه دارد.علاوه برآن۶۰۰۰۰۰دلاربرای هزینۀ دولت ایالات متحده برای دسترسی به داده هاوجوددارد.بنابراین اگرچه موضع ایالات متحده درموردسنجش ازدورازتوزیع رایگان دفاع میکند،ولی اغلب هزینۀ تعیین کنندۀ توانایی دولتهادراستفاده ازداده هاست.

هزینۀ دیگر،قیمت تفسیرداده هاست.

لندسات برای کاربران(دولتهای خارجی وشرکتهای خصوصی)جهت ارائۀ کمکهای تفسیرداده ها،هزینه ای از۱۰۰۰تا۳۰۰۰دلاربرای هرقطعه عکس نعیین کرده است.دردرجۀ نخست،کاربران این خدمات،دولت ایالات متحده است،اما۳۰%نیزصنایع خصوصی وبه طورعمده شرکتهای اکتشاف نفت ومعدن است.باوجوداین قیمتهای گزاف،ارائۀ تصاویرلندسات به عنوان یکی ازهزینه برترین ابزارهای اخذاطلاعات باقی میماند.تجزیه وتحلیل تصاویرماهواره ای فقط درحدود۱۶ سنت برای هرمایل مربع هزینه دارد.

درمقابل،تفسیرفیلمهای هوایی درحدود۳۰/۱دلاربرای هرمایل مربع میباشد.این ارقام ممکن است بخاطرتغییرقیمتهای اخیرتغییرکرده باشد،ولی مقایسه بافیلمهای هوایی همچنان پابرجاست.عوامل قانونی وسیاسی درسنجش ازدوردردرجۀ نخست برمحوردولت ایالات متحده دورمیزند.تغییرکارکردازناسابه نوآدروزارت بازرگانی فلسفۀ جدیدی رادربارۀ ماهیت برنامه معرفی میکند،که حداقل یابایدشکست نخوردیااحتمالاسودآورباشد.

برنامۀ لندسات درابتدابه عنوان یک برنامۀ آزمایشی بودوبرای ناساهمگام شدن تجهیزایستگاههای زمینی وتقاضاهای تهیۀ تصاویرماهواره ای مشکل بود.تاکیدناسابیشتربرنوآوری وبهبودنظامهای موجودبود،تاتولیدداده درقالب مرتب.وبالاخره آخرین بحث درموردخصوصی سازی نظام ها حاکی ازپذیرش ضعف بود.

http://alidostmohamadi.blogfa.com/