تفاوت دیه زن و مرد

▪ براساس آیات قرآن زن و مرد از «نفس واحد»خلق شدند و از این لحاظ، با یکدیگر یکسانند(نساء ۱).اما چگونه است اگر مرد قاتل زنی باشد، او را قصاص نمی کنند تا هنگامی که خانواده زن نصف دیه …

براساس آیات قرآن زن و مرد از «نفس واحد»خلق شدند و از این لحاظ، با یکدیگر یکسانند(نساء ۱).اما چگونه است اگر مرد قاتل زنی باشد، او را قصاص نمی کنند تا هنگامی که خانواده زن نصف دیه قاتل مرد را بپردازند، آیا این به معنی برتری ارزش وجودی مرد نسبت به زن نیست و آیا با آیه اول سوره نساء تعارض ندارد؟

ـ آن چه حقیقت و ارزش وجودی آدمی را شکل می دهد، قلب و روح انسانی است و از نظر قرآن زن و مرد از نفس واحده هستند و هیچ یک بر دیگری ترجیح ندارد، بلکه هر دو مکمل یکدیگرند(روم ۲۱/) . عمده تفاوت هایی که هست، تفاوت های جسمانی و روانی است که خداوند متعال زن را با عاطفه تر و مرد را عقلانی تر خلق کرده است. ولی در مسائل ارزشی، ملاک برتری تقوی است(حجرات ۱۳/) . وجود تفاوت های روحی و جسمی بین زن و مرد، موجب تفاوت آن ها در پاره ای از مسائل حقوقی شده که این تفاوت ها نیز در عین عدالت و متناسب با آن روحیات است. اسلام در اصل قصاص تفاوتی نگذاشته و هر دو را مستحق قصاص می داند. چون ارزش وجودی آن ها یکسان است.

اما از لحاظ آن که مردان غالبا عضو موثر اقتصادی در خانواده هستند، اگر دیه بیشتری به آنان تعلق نگیرد، تنها آن مرد قربانی نخواهد شد، بلکه خانواده او نیز به فشار طاقت فرسایی گرفتار خواهند شد؛ چون نفقه خانواده بر دوش مرد است. در واقع دیه در اسلام، بر معیار ارزش معنوی انسان مقتول نیست، بلکه دستور خاصی است که به بدن و جسم انسان کشته شده مرتبط است. شاهدش این که وقتی خدا حکم دیه را بیان می کند، بین عالم و جاهل و...فرقی نمی گذارد(مائده ۴۵/) . در امر دیه مهم ترین شخصیت ها با ساده ترین افراد یکسانند.

ماهنامه یاس