چهارشنبه, ۲۶ دی, ۱۴۰۳ / 15 January, 2025
قطاری دیدم كه چاپ می برد
چاپ با گسترش و پرورش قابلیت‌های ذاتی خود، رد پایش را تا اعماق زمین هم به جا گذاشته است. خطوط مترو شركت راه‌آهن شهری تهران و حومه، با گذشت هشت سال از آغاز فعالیت، بیش از یك میلیارد مسافر را به مقصد رسانده است. ناگفته نماند كه این شركت، تنوع امكانات چاپی افست، سیلك اسكرین، فلكسو و لارج‌فرمت را به‌كار گرفته است تا سفر دلپذیری را برای مسافران فراهم آورد. تغییر شكل ارایه بلیت‌ها- از بلیت كاغذی به بلیت مغناطیسی و بدون تماس- روش‌های تبلیغاتی جدید و اطلاع‌رسانی و ... همه به مدد چاپ در سیستم حمل و نقل مترو به اجرا درآمده است.
از طرفی راه‌اندازی خطوط مترو جدید در سایر شهرهای كشور، نظیر اصفهان و مشهد، سرمایه‌گذاری‌های جدیدی را در خصوص تولید و چاپ بلیت و برنامه‌ریزی در این زمینه طلب می‌‌كند.
در این گزارش به بررسی انواع محصولات چاپی شركت مترو و فراز و نشیب‌های تولید آن می‌‌پردازیم. مسوولان شركت مترو، تولید و وارد كنندگان كارت بلیت مترو، مجریان تبلیغات مترو و چاپكاران، ما را در این گزارش همراهی می‌‌كنند.
برای پیگیری محصولات چاپی شركت مترو به برج مترو واقع در بزرگراه رسالت و اداره پشتیبانی بهره‌برداری شركت راه‌آهن شهری تهران و حومه (مترو) می‌‌رویم. زیرا مجموعه فعالیت‌های مربوط به بازرگانی داخلی و خارجی، محیط تجاری ایستگاه‌ها و تبلیغات، تولید و فروش بلیت، امور مالی و انبار در حوزه اختیارات این اداره قرار می‌‌گیرد.
عبدالله سنگتراش- مدیریت پشتیبانی بهره‌برداری مترو با معرفی خدمات اداره پشتیبانی بهره‌برداری و آرش شهراسبی به عنوان رییس بازرگانی بهره‌برداری، محصولات چاپی مرتبط با شركت مترو را به دو دسته تقسیم می‌‌كند: اول كارهای چاپی معمول و رایج در همه اداره‌ها و دوم محصولات قابل عرضه در قطارها و ایستگاه‌های مترو: <شركت مترو در حوزه‌های كاری مختلف رابطه نزدیكی با چاپ دارد. تولید اسناد و مدارك كه در سیستم‌های اداری گردش دارد، سربرگ و فرم‌های مترو و ... كه در چاپخانه‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بانك ملی به چاپ می‌‌رسند.
تبلیغات محیطی، بلیت، پوستر و تابلوها و... دیگر كارهای چاپی هستند كه بیشتر در معرض دید و استفاده مسافران مترو قرار دارد.>
سنگتراش در مورد عمده‌ترین محصول چاپی مترو یعنی بلیت‌ها توضیح می‌‌دهد: <طبق مصوبه شورای شهر و سیاست‌های شركت مترو، چندی است كه شكل ارایه بلیت‌های مترو تغییر كرده است. هدف بر این بوده كه مسافران هزینه بلیت را به‌طور عادلانه و بر اساس مسافتی كه طی می‌‌كنند بپردازند. از این رو تولید بلیت‌های كاغذی متوقف و بلیت‌های جدید و مناسب با انواع سفر، وارد سیستم مترو تهران شد.
هم اكنون به‌طور كلی بلیت‌ها در دو قالب مغناطیسی و هوشمند یا اعتباری (بدون تماس) عرضه میشود. بلیت‌های تك سفره پنج ناحیه با رنگ آبی، دو سفره پنج ناحیه رنگ نارنجی، ده سفره پنج ناحیه رنگ صورتی، یك روزه رنگ زرد، سه روزه رنگ سبز و هفت روزه با رنگ بنفش جزو بلیت‌های مغناطیسی مقوایی محسوب میشود. تولید این بلیت‌ها طی مناقصه به شركت‌های صنام و صنایع الكترونیك ایران (صا ایران) واگذار شده است. برای تولید ۱۲۵ میلیون عدد كارت بلیت با این دو شركت قرارداد همكاری امضا كرده‌ایم. شركت صاایران تولید نوار مغناطیسی و كلیه مراحل تولید كارت را در ایران اجرا می‌‌كند، اما شركت صنام بلیت‌های مغناطیسی چاپ و آماده شده را از خارج كشور وارد ایران می‌‌كند. البته در كارآیی نوار مغناطیسی كارت‌هایی كه در ایران تولید میشود، برخی اوقات با مشكل رو به رو می‌‌شویم ولی حوصله به خرج می‌‌دهیم، به امید روزی كه كیفیت تولیدات داخل بهبود یابد.>
او در مورد تولید كارت‌های هوشمند بدون تماس می‌‌افزاید: <كارت اعتباری یا هوشمند به‌طور كامل در خارج كشور تولید میشود و توسط شركت‌های طرف قرارداد به شركت مترو تحویل داده میشود. جنس این كارت‌ها از یك نوع پی.وی.سی تشكیل شده كه داخل آن مدار هوشمند قرار گرفته است. طرح بلیت و گاهی اوقات تبلیغات مربوط به پشت این كارت‌ها برای چاپ به شركت تولیدكننده ارایه میشود. از نظر امنیتی هم به مدد سیستم‌های كنترلی تاكنون با تقلب و مشكلی مواجه نبوده‌ایم.
بررسی‌های ما نشان می‌‌دهد كه استفاده از بلیت‌های اعتباری هم برای مسافران و هم برای شركت مترو به صرفه‌تر است. چون كارت‌ها قابلیت شارژ شدن دارند و طبیعی است كه تولید آنها هزینه چاپ كمتری خواهند داشت.>
از میزان مصرف كارت‌ها در روز سوال می‌‌كنیم و اینكه چرا با توجه به سرمایه‌گذاری‌های اخیر توسط برخی چاپخانه‌‌ها در این زمینه، پروسه تولید كارت‌ها در ایران صورت نمی‌‌گیرد؟ <به‌طور متوسط روزانه ۴۶۰ هزار عدد بلیت مغناطیسی و ۵۸ هزار بلیت اعتباری در ایستگاه‌های شركت مترو به‌فروش میرسد. با توجه به ارزیابی كه از میزان نیاز به بلیت داشته‌ایم هر دو ماه یك بار، ۲۵ میلیون عدد بلیت از شركت‌های طرف قرارداد دریافت كرده و در خزانه نگه‌داری می‌‌كنیم تا برحسب نیاز در باجه‌های فروش توزیع شود.
تكنولوژی تولید نوار هوشمند و مغناطیسی در ایران وارد نشده یا محدود است و جوابگوی نیاز داخل نیست. از این رو به خارج كشور سفارش داده میشود.
شركت مترو وظیفه راه‌اندازی و بهره‌برداری از خطوط مترو را در حمل و نقل مسافران بر عهده دارد و وارد حوزه تولید بلیت نمی‌‌شود. اما این نیاز وجود دارد كه شركت‌های خصوصی در این زمینه سرمایه‌گذاری داشته باشند. البته اگر نیاز خطوط مترو تهران را به تنهایی در نظر بگیریم، شاید ورود تجهیزات تولید كارت به داخل كشور چندان اقتصادی جلوه نكند، اما با راه‌اندازی خطوط مترو در دیگر شهرها چون اصفهان، به‌طور حتم به تولید كارت بلیت در داخل كشور نیاز خواهد بود.>
طرح ارایه بلیت به اقشار خاص (دانش‌آموزان، دانشجویان، جانبازان،سالمندان و...) یكی از برنامه‌های مترو در جهت تشویق مسافران به استفاده از مترو می‌‌باشد: <دانش‌آموزان، دانشجویان، جانبازان و ارگان‌هایی كه به صورت انبوه بلیت خریداری می‌‌كنند، از تخفیف‌های ویژه برخوردار خواهند شد. برای سالمندان بالای ۶۰ سال سن هم طرح منزلت را پیاده كرده‌ایم و بلیت‌های هوشمند به‌طور رایگان در اختیار این عزیزان قرار داده میشود و در صورت اتمام اعتبار، دوباره شارژ خواهد شد. پیش از این سالمندان كارت منزلت را كه از سوی دولت در اختیارشان قرار می‌‌گرفت، به دفاتر فروش ارایه می‌‌دادند و مشخصات و عكس آنها در عرض ده دقیقه بر روی كارت‌های سفید مغناطیسی به چاپ می‌‌رسید، اما به دلیل تراكم جمعیت این كار دیگر صورت نمی‌‌گیرد.>
در اینجا بد نیست به این نكته هم اشاره كنیم كه یك میلیاردمین مسافر مترو یك پیرمرد ۶۵ ساله و با ۴۰ سال سابقه معلمی و بازنشسته آموزش و پرورش است كه برای دریافت كارت بلیت اقشار خاص به ایستگاه مترو آمده است.
● كارهای چاپی، فراتر از بلیت
سایر محصولات چاپی كه با مترو و مسافران سروكار دارند، كدامند؟ سنگتراش توضیح می‌‌دهد: <بروشور اعلام زمان حركت قطارها، كتاب مترو و نشریه داخل سازمانی همسفر از دیگر محصولات چاپی مترو است. درصدد هستیم كه مانند سایر كشورها، روزنامه مترو را نیز منتشر كنیم و به دنبال كسب مجوز نشر آن هستیم. هنوز موضوعات مطالب و هیات تحریریه آن مشخص نشده است. خبرنامه داخلی شركت راه‌آهن شهری تهران و حومه با نام همسفر هر دو هفته یك بار با تیراژ ۴۰۰۰ نسخه در اختیار همكاران شركت مترو قرار می‌‌گیرد. این مجله در قطع ۳۴*۲۴ و با ۲۴ صفحه سیاه و سفید و جلد گلاسه رنگی در چاپخانه‌های دولتی به چاپ میرسد. چاپ تابلوهای راهنمای مترو نیز بر اساس مناقصه به یك شركت خصوصی و اگذار شده است.>
تبلیغات محیطی ایستگاه‌ها و داخل قطارها و... یكی از عرصه‌هایی است كه حضور پررنگ چاپ را در مترو به نمایش می‌‌گذارد. البته تلویزیون، به‌خصوص در ایستگاه‌های امام خمینی و میرداماد نیز به چشم میخورد كه موسسه هنری سیما شرق مجری آن است. سنگتراش از رییس بازرگانی بهره‌برداری شركت مترو می‌‌خواهد كه بحث را در این زمینه دنبال كند. شهراسبی پروسه جذب و اجرای آگهی‌ها و تبلیغات شركت مترو را به شركت‌های تبلیغاتی نسبت می‌‌دهد كه در مناقصه مترو شركت كرده و برنده شده‌اند: <طی برگزاری مناقصه با اشخاص حقوقی و شركت‌های دارای مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، با سه شركت تبلیغاتی برای جذب تبلیغات ایستگاه‌های مترو قرارداد منعقد كرده‌ایم. شركت پژوهش رسانه، مجری تبلیغات خطوط ۵ و ۲ و شركت كانون تبلیغات خط هم مجری تبلیغات خط یك ایستگاه‌های مترو است. شركت كاروكسین هم سازماندهی تبلیغات داخل قطارها را بر عهده دارد. این شركت‌ها مجاز هستند كه از اشخاص حقیقی و حقوقی تبلیغات جذب كنند. طرح این تبلیغات پس از آن‌كه به تایید كارشناسان شركت مترو برسد، توسط شركت تبلیغاتی چاپ در محل‌های مشخص نصب میشود. فضاهای تبلیغاتی و ابعاد تابلوها در ایستگاه‌ها و داخل قطارهای مترو از قبل توسط شركت مترو مشخص شده است. برخی از ایستگاه‌ها قابلیت پذیرش تابلوهای ۸ متری را نیز داراست.
علاوه بر تبلیغات بازرگانی و تجاری، شركت مترو نیز به مناسبت‌های مختلف تابلوهای تبلیغاتی و فرهنگی طراحی كرده و اجرای آن را به شركت‌های تبلیغاتی طرف قرارداد سفارش می‌‌دهد. بدیهی است همان طور كه در قراردادها ذكر شده، چاپ و نصب آن نسبت به تبلیغات تجاری از تخفیف برخوردار است. تاثیر تبلیغات در مترو را با تبلیغ كارت‌های اعتباری بررسی كرده‌ایم. به عنوان مثال در تبلیغات مترو ذكركردیم كه مسافران با خریداری بلیت‌های اعتباری تا ۴۰ درصد از تخفیف برخوردار خواهند شد، كه با افزایش چشمگیر میزان فروش این بلیت‌ها مواجه شدیم.>
تردد گسترده و سیستم حمل و نقل مترو این امكان را برای مسوولان شركت مترو فراهم می‌‌آورد كه به‌طور دایم از نقطه نظر مسافران و پیشنهادات آنها بهره‌مند باشند. از چگونگی دریافت بازخورد مسافران به‌خصوص در مورد كارهای چاپی كه مشاهده می‌‌كنند سوال می‌‌كنیم. سنگتراش می‌‌گوید: <از طریق پست‌های الكترونیك و صندوق پیشنهادات كه در ایستگاه‌ها نصب شده است، از نظرات مسافران مطلع می‌‌شویم و به واحدهای ذی‌ربط ارجاع می‌‌دهیم. به عنوان مثال پیشنهاداتی در مورد طرح بلیت مترو و به‌كارگیری مناسب حروف فارسی و لاتین و تعداد باجه‌های فروش بلیت داشته‌ایم كه تغییرات آن نیز اعمال شد.>
نحوه تولید و تكنولوژی عملكرد بلیت‌های مغناطیسی و بدون تماس را از طریق یك شركت عرضه‌كننده كارت‌های اعتباری پی می‌‌گیریم.
نویسنده : آزاده كریمی
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست