عالم محضر خداست

توجه و ایمان به این حقیقت که عالم محضر خداست و خداوند از جزئیات اعمال انسان آگاه است، اثر عمیق و فوق العاده ای در پاکسازی اعمال و نیات دارد. معمولا اگر انسان احساس کند، یک نفر …

توجه و ایمان به این حقیقت که عالم محضر خداست و خداوند از جزئیات اعمال انسان آگاه است، اثر عمیق و فوق العاده ای در پاکسازی اعمال و نیات دارد. معمولا اگر انسان احساس کند، یک نفر مراقب اوست و اعمال و رفتار او را نظاره گر است، وضع خود را چنان می کند که مورد ایراد نباشد، تا چه رسد به اینکه، یقین کند که خدا و پیامبر (ص) و مومنان از اعمال او آگاه می شوند. قرآن کریم می فرماید: “و قل اعملوا فسیری الله عملکم و رسوله و المومنون و ستردون الی عالم الغیب و الشهاده فینبئکم بما کنتم تعملون؛ بگو، عمل کنید! خداوند و فرستاده او و مومنان، اعمال شما را می بینند، و بزودی، به سوی دانای نهان و آشکار، بازگردانده می شوید و شما را به آنچه عمل می کردید، خبر می دهد”(توبه/۱۰۵ ).

اگر انسان بداند که کسی با دوربین مخفی در حال فیلم گرفتن از اوست، بی شک به گونه ای رفتار می کند که پسندیده و مطلوب است و با چنین آگاهی و علمی، هیچ گاه در برابر این دوربین به اعمال ناشایست و نامطلوب اقدام نمی کند. عالم محضر خداست و چشم بینای الهی و انبیاء و اولیای او (ائمه معصومین) همواره ناظر اعمال ماست، پس بجاست که انسان به گونه ای عمل کند که در پیشگاه خداوند سبحان و معصومین (ع) شرمسار نباشد. توجه به این واقعیت که هر کاری را انسان انجام می دهد در پیشگاه خداست، و اصولا “تمام عالم هستی محضر خداست”، و چیزی از اعمال و حتی نیات آدمی از او پنهان نیست، می تواند روی برنامه زندگی انسان اثر زیادی بگذارد، و او را از خلافکاریها باز دارد، مشروط بر اینکه ایمان به این مطلب واقعا در دل او جای گیرد و به صورت یک باور قطعی درآید.

نقل شده است: بیدار دلی بعد از گناهی توبه کرده بود، و پیوسته می گریست، گفتند: چرا این قدر گریه می کنی؟ مگر نمی دانی خداوند متعال غفور است؟ گفت: آری، ممکن است او عفو کند، ولی این خجلت و شرمساری که او مرا دیده چگونه از خود دور سازم؟!

گیرم که تو از سر گنه درگذری

زان شرم که دیدی که چه کردم چکنم؟!

در روایات نیز به طور فراوان نسبت به این واقعیت و حقیقت که خداوند و اولیای الهی ناظر اعمال انسان هستند، تاکید شده، و به رعایت حیا در پیشگاه حضرت حق سفارش شده است. در روایتی از رسول خدا (ص) آمده است: “از خداوند حیا کنید، آنچنانکه شایسته اوست و خدا را آن چنان عبادت کنید که گویی او را می بینید، چرا که اگر شما او را نمی بینید او شما را به خوبی می بیند”(بحارالانوار۲۷۹ :۶۹ ). نقل شده: “در ماجرای حضرت یوسف (ع) و زلیخا، هنگامی که زلیخا قصد گناه کرد، پارچه ای روی بتی که در آنجا بود انداخت. به فرموده امام سجاد (ع)، یوسف (ع) دید که زلیخا پارچه ای روی بت انداخت، یوسف به او گفت: تو از بتی که نمی شنود و نمی بیند و نمی فهمد، و خوردن و آشامیدن ندارد، حیا می کنی، آیا من از کسی که انسانها را آفرید و علم به انسانها بخشید حیا نکنم”(تفسیر صافی، ذیل آیه۲۳ سوره یوسف).

از پیامبر خدا (ص) روایت شده است: “کارهای شما هر روز به من نشان داده می شود. اگر خوب باشد، از خدا می خواهم بر کارهای شما بیفزاید و اگر زشت باشد، برایتان از خدا آمرزش می طلبم”(من لا یحضره الفقیه۱۹۱ ۱:). سماعه گوید: از امام صادق (ع) شنیدم که می فرمود: “شما را چه می شود که پیغمبر (ص) را ناخوش و اندوهگین می کنید؟ مردی گفت: ما ایشان را اندوهگین می کنیم؟!! حضرت فرمود: مگر نمی دانید که اعمال شما بر آن حضرت عرضه می شود و چون گناهی در آن بیند، اندوهگینش می کند؟ پس نسبت به پیغمبر بدی نکنید بکه ایشان را (با عبادات و طاعات خویش) مسرور سازید(اصول کافی۳۱۹ ۱: ). داوود بن کثیر می گوید: “نزد امام صادق (ع) نشسته بودم که حضرت بی مقدمه فرمود : ای داوود! روز پنج شنبه اعمال شما به من عرضه شد. در میان کارهایی که از تو به رویت من رسید، کمکی بود که به پسر عمویت، فلانی، کردی و من از این کار خوشحال شدم...”.

مصطفی یاسینی