نیاسر,شهر فصلهای چهار گانه

نیاسر از توابع شهرستان کاشان و استان اصفهان و یکی از کهن ترین مراکز سکونت بشری است

این روزها نیاسر کاشان محل حضور جمع بسیاری از گردشگران داخلی و خارجی برای دیدن مراسم گلابگیری است.

شهر نیاسر یکی ازسه مرکز مهم تولید گل محمدی، گلاب و عرقیات گیاهی شهرستان کاشان و کشور است. چنین ویژگی کم نظیری به سبب قرارگیری در دامنه شرقی کوههای کرکس و وجود چشمه‌ پر آب اسکندریه و قنات‌های زیاد است که محدوده‌ای به وسعت ۸۰۰ هکتار را به زیر کشت برده و با گسترش روشهای مدرن آبیاری و کشاورزی به میزان زیادی قابل گسترش است.

نیاسر از توابع شهرستان کاشان و استان اصفهان و یکی از کهن‌ترین مراکز سکونت بشری است.

شهر نیاسر از طریق اتوبان در فاصله ۲۴۰ کیلومتری شهر تهران پایتخت ایران، ۱۰۰ کیلومتری شهر قم و ۲۶۰ کیلومتری شهر تاریخی اصفهان قرار دارد.

فاصله این شهر از سه محور ارتباطی مهم کشور یعنی از راه‌آهن و محور زمینی بندرعباس- تهران ۲۴ کیلومتر و از محور شیراز- اصفهان- تهران ۶۰ کیلومتر است.

ارتفاع چارطاقی که بلندترین نقطه‌ی شهر است ۱۷۵۰ متر و ارتفاع پایین‌ترین نقطه نیز ۱۵۵۰ متر است.

وجود اختلاف ارتفاعی به میزان ۲۰۰ متر باعث ایجاد چشم‌اندازهای بی‌نظیر و بسیار زیبایی از نقاط مختلف شهر نیاسر شده است.

از این ارتفاعات قطرات آب به شکل رویاگونه‌ای به پایین می‌ریزد و با عطر گل و سبزه درمی‌آمیزد و بر گونه‌ها می‌نشیند و نوازشگر روح و جان می‌شود و بدینسان آبشار زیبای نیاسر رخ می‌نمایاند و همه کویر را به سوی خویش می‌خواند.

● ویژگی‌های تاریخی نیاسر

نیاسر یکی از کهن‌ترین مراکز سکونت بشری است. قدمت چارتاقی نیاسر به اواخر دوره‌ی اشکانی و اوایل دوره‌ی ساسانی می‌رسد. در پای چارطاقی و در زیر تالار فعلی و غار زیرین (غار رییس) لایه‌ای است که قدمت آن بسیار زیاد است.

به احتمال زیاد پیدایش غار نیاسر پیش از شکل‌گیری تمدن سیلک کاشان است که خود با زیگورات عظیمش یکی از مهدهای تمدن ایران و جهان است.

در محیطی این چنین عناصر چهارگانه آب، باد، خاک و نور دست به دست هم داده‌اند و محیطی دلپذیر برای سکونت امروز و نیایش دیروز فراهم آورده‌اند.

وجود فضاها، بناها و عناصر مهم و با ارزش چون چارتاقی (با ملحقات آن که از بین رفته‌اند)، چشمه‌ی اسکندریه، غار رییس و آبشار زیبای آن در دوره‌ی قبل از ورود اسلام به ایران نشانگر اهمیت این نقطه و نقش بارزی بوده که در مراسم آیینی و پرستش داشته است و پس از ورود اسلام به ایران نیز از جهات مختلف این توجه استمرار داشته است.

از جمله آنها احداث مسجدی در پای چشمه است که شاید بر روی بنایی باستانی استمرار یافته باشد.

احداث و یا بازسازی شهرک تالار و آسیاب و حمام پای آبشار و مقبره‌هایی که در کنار آنها قرار دارد. سنگهای مزارهایی چون مزار پای آتشکده بیانگر سنگ‌نویسی قابل توجه، و هنر نقاشی و حکاکی روی سنگ است و نشانه‌های متنوع دیگر از جمله پیشینه‌های تاریخی نیاسر است.

● ویژگی‌های گردشگری

محلات مسکونی شهر نیاسر در میان مساحتی بالغ بر ۸۰۰ هکتار از باغها و گلستانهای اراضی زراعی پرکنده شده است.

غار تاریخی رییس و لایه کهن زیرین آن، چارطاقی، بافت تاریخی با عناصر، فضاها، راسته‌ها و بناهای عمومی و مسکونی متعدد و گوناگون، باغهای گسترده، گلستانهای زیبا و قرارگیری در دامنه کوه به همراه چشمه اسکندریه و آبشار معروف آن و باغ و کوشک تالار، این شهر را تبدیل به یکی از شهرهای تاریخی و گردشگری کشور کرده است.

جود گلستانهای گسترده باعث شده تا این شهر تبدیل به یکی از سه مراکز عمده تولید گل‌محمدی و گلاب و عرقیات گیاهی در شهرستان کاشان و کشور شود.

حجم عظیم بازدیدکننده از این شهر و شهرهای دیگر شهرستان کاشان به ویژه در فصل بهار و در ایام گل و گلاب به برگزاری جشنواره گل و گلاب منجر شد، که چند سالی این مراسم در نیاسر به طور متناوب اجرا شده و باعث جذب گردشگری زیادی در روز و شب در ماه‌های اردیبهشت و خرداد باشد.

میزان جذب گردشگر این شهر روزانه بین ۳ تا ۱۰۰ هزار نفر در شش ماهه‌ی اول سال برآورد شده است که در مجموع میزان گردشگری برابر یک میلیون نفر را شامل می‌شود.

وجود جاذبه‌های متنوع میراث فرهنگی و طبیعی و اقلیمی در این شهر و پیرامون آن، باعث تداوم تدریجی جذب گردشگر در فصول پاییز و زمستان شده و روی‌آوری گردشگران به شهر برای اسکان و اقامت در آن را به دنبال داشته است.

فاصله‌ کم شهر نیاسر با شهرهای اصفهان، کاشان، قم و تهران، جاذب جمعیت بسیاری از این شهرها شده است، هر چند که گردشگران خارجی بسیاری به همراه سایر ایرانیها نیز از این شهر و جاذبه‌های آن بازدید می‌کنند.

از آنجا که شهر نیاسر در حد وسیعی برای گردشگران و تورهای گردشگری داخلی و خارجی شناخته شده است، و به لحاظ ویژگیهای متعددی که دارا است، به تدریج با هجوم سرمایه‌داران، متقاضیان ساخت ویلا و سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی روبرو است.

با توجه به اینکه ادامه‌ حیات شهر بدون وجود باغها و گلستانها و محیط طبیعی آن ممکن نیست، شهرداری نیاسر با هماهنگی استانداردی و سازمان مسکن و شهرسازی استان اصفهان از ساخت و ساز غیر عرف محلی در بافت مسکونی و ساخت و سازهای غیر بومی در سطح باغها و مزارع و گلستانها جلوگیری کرده است، اما کماکان روزانه با فشار زیادی برای تملک و تخریب آنها روبرو است.

● جاذبه‌های طبیعی

جاذبه‌های طبیعی و محیطی شهر نیاسر در تمامی ماههای سال دیدنی است.

از ۱۵ اسفند تا اواخر فروردین، شکوفه‌دهی درختان به ویژه بادام، هلو و زردآلو، نیمه دوم فروردین تا نیمه اول اردیبهشت، رویش گلهای لاله، شقایق و سرسبزی زمین، ۱۵ ردیبهشت تا اواخر خرداد ماه، ثمردهی گلهای محمدی و مراسم گلابگیری و جشنواره، گل و گلاب و آغاز به کار کارگاه‌های گلابگیری و تولید عرقیات گیاهی، اوایل اردیبهشت تا اواخر مهر ماه، حضور پرندگان و پروانه‌ها در باغها، اوایل خرداد ماه تا اواخر آبان، به بار نشستن درختان میوه به تناوب، اوایل مهر ماه تا پایان آذر ماه، برگ‌ریزان درختان و هوای مه‌آلود و ایجاد پاییزی زیبا، اوایل دیماه تا اواسط اسفند بارش برف و باران و ریزش آبشار در همه ماه‌های سال دیدنیهای این شهر را تشکیل می‌دهند.