چگونه زبان و فرهنگ فارسی را پاس بداریم

در بحث سیاست و تعریف آن«اسوالد اشپگلر» آلمانی می گوید «اگر جامعه های بشری را به نهرهایی تشبیه کنیم, جریان و حرکت این نهرها را تاریخ نماند ولی اگر آن چیزهایی را که حرکت می کنند منظور نظر قرار دهیم آن را خانواده, دودمان, مردم یا ملت گویند »

در بحث سیاست و تعریف آن«اسوالد اشپگلر» آلمانی می‌گوید: «اگر جامعه‌های بشری را به نهرهایی تشبیه کنیم، جریان و حرکت این نهرها را تاریخ نماند. ولی اگر آن چیزهایی را که حرکت می‌کنند منظور نظر قرار دهیم آن را خانواده، دودمان، مردم یا ملت گویند.»

چنانچه با در نظر گرفتن این تعریف از ملت کمی اندیشه کنیم گامی به سوی شناخت ملت و سرنوشت و آینده آن برداشته‌ایم. در اصل زندگانی سیاست است و این حقیقت از تمام سجایای انسانی و جوهر درونی او هویدا است. با درک و شناخت سیاست و دریافت صحیح آن، راه را برای پیش‌بینی آینده هر ملت و چند و چون آن در آینده، باز می‌کند.

هر ملتی که زبانش گسترده‌تر و گویندگان به زبان او بیشتر باشد دارای نفوذ فرهنگی و تسلط معنوی بیشتری در جهان است. روزگاری، زبان فارسی از هند و چین تا مدیترانه رواج داشت و گسترده بود و پارسی‌زبانان رنج‌پذیر ناآرام، دامنه این زبان را به زنگبار و دل آفریقا کشانیدند، در آن روزگار، فرهنگ مسلط، فرهنگ ایرانی بود. به صورت دقیق‌تر، از رود سند و ترکستان چین تا دریای مدیترانه، قلمرو فرهنگ ایران بود. از رنسانس به این سو، که اروپا بیدار شد و با شتاب به پیش تاخت، شوربختانه، فلات ایران و مشرق‌زمین در خاموشی و خواب فرو رفت و سرانجام بریتانیا به نفوذ همگان پایان داد و نفوذ خود را به سراسر جهان گسترش داد. روزگاری همین کشور پول و جایزه فراوان می‌داد تا کسی به زبانشان آشنا شود. اما امروز بیشتر کشورهای جهان در پوششی از زبان انگلیسی قرار گرفته‌اند و بیشترین تابلوهای آموزشگاه‌ها، عنوان«آموزش زبان انگلیسی» را بر پیشانی دارند و شاید بیشترین رقم پول را مردم بیشتر کشورها در راه فراگیری این زبان می‌پردازند اما دریغ از یک‌صدم این پول که جهت فراگیری دانش و معرفت صرف شود!

امروز این واقعیت تلخ در مدارس دوره راهنمایی و دبیرستان بسیار چشمگیر است. تدریس خصوصی زبان انگلیسی و عربی از یک طرف و بها ندادن به ادبیات فارسی از طرف دیگر حتی می‌توان ادعا کرد که باب میل مسوولان آموزش‌و‌پرورش هم باشد. در دوره راهنمایی تا توانستند بر پیکر ادبیات فارسی ضربه زدند. فارسی و دستور را شفاهی اعلام کردند و هر دبیر دلسوخته که امتحان فارسی و دستور را کتبی به عمل آورد مورد بازخواست قرار می‌گرفت.

اصولا هر درسی که امتحانش از سوی آموزش‌وپرورش شفاهی اعلام شود دانش‌آموز می‌فهمد که این آزمون فرمالیته است و به آن وقعی نمی‌گذارد. همسالان بنده رشته ادبی آن زمان به یاد دارند که سال آخر دبیرستان کتاب «بدیع- عروض وقافیه» به صورت شفاهی برگزار می‌شد و اصلا از کسی سوال نمی‌شد. دبیر با شناخت خود نمره‌ای را لحاظ کرده و هیچ دانش‌آموزی از این درس تجدید نمی‌شد تا چهار پنج سال پیش که بنده بازنشسته نشده بودم در تابستان دانش‌آموزان تجدید شده از دروسی مثل ریاضی، زبان، عربی و علوم کلاس‌های جبرانی تشکیل می‌دادند البته هر درسی مبلغ مشخصی داشت. جالب این بود برای ادبیات فارسی هیچ وقت کلاسی دایر نشد. حتی برای دانش‌آموزانی که نام خود را نمی‌توانستند درست بنویسند.

این ضربه مهلک آموزش‌وپرورش را بر ادبیات و زبان فارسی رها کنیم تا به سراغ عوامل دیگر برویم. مشکل و گیر کار کجاست؟ به باور خردمندان در ناآگاهی، نبودن شناخت و معرفت و در خود گم کردگی است. جوان ایرانی از هویت خود ناآگاه و به طور کلی نسبت به خود و زمان خود ناآگاه و فاقد معرفت است. راه را نمی‌شناسد. به همین دلیل با هر نشانی غلط به گمراهی می‌افتد. استخوان‌بندی معرفتی شکننده‌ای دارد. در نهایت یاس و ناامیدی گریبانگیرش شده، و بدون دلیل پرمدعاست. راه گم کرده‌ای در برهوت هرزگی و بی‌بندوباری... این نسل و فرزندش می‌بایست حافظ فرهنگ و زبان ملی باشد اما او بیمار است و باید علاج شود.

باید بیمارمان را با تاریخ واقعی آشتی داده و اجداد و نیاکانش را به او نشان بدهیم. تاریخ نوشته شده توسط سرسپردگان به غرب را به او معرفی کرده و تاریخ راستین اجداد و نیاکان متمدن و با فرهنگش را به او نشان دهیم. ملتی که هزار سال پیش فردوسی پاکزاد- هفت، هشت قرن پیش بی‌بدیلاتی همچون سعدی، حافظ- مولانا و هزاران فرزانه دیگر داشته است و هیچگاه این ملت بزرگ عاری از بزرگمرادان و بزرگ زنان نامدار نبوده و نخواهد بود. با تاباندن نور دانش تاریخ دیگر یاوه‌های مورخین مغرض و بی‌دانش امروز که وقتی دروغی شاخدار را در تلویزیون چاشنی خزعبلاتشان می‌کنند چنان مورد آماج اعتراض اقوام قرار می‌گیرند که چاره‌ای جز عذرخواهی نمی‌بینند، کارساز نمی‌شود.

وقتی جوان ایرانی می‌خواند که: اسکندر دروغین یهودیان، دم اسبش را گره داد، با گروهی اندک، راه مشرق زمین را پیش گرفت و در مدت ۷ یا ۱۱ سال تمام مشرق زمین را تا مرز چین به تصرف درآورد، همه شهرها را ویران کرد و ده‌ها شهر، به دلخواه خود ساخت، این راه‌ها را چگونه درنوردید و آن شهرها را چگونه ساخت و در این مدت فوق، کشور خودش چگونه اداره می‌شد؟ پرسشی است که دروغگویان تاریخ نویس، یا تاریخ نویسان دروغگو و سرانجام نویسندگان ساختگی دو سه قرن اخیر، باید پاسخ آن را بدهند.

در پایان، فرهنگ و پدیده‌های انسانی این ملت را باید از میان این همه آلودگی بیرون کشید، زدوده و پاک شده آن را به ایرانی نشان داد و آموخت.

آموزش فرهنگ و تمدن ایران و بررسی و ژرف نگری در سیر اندیشه‌های ایرانی برپایه آرمان ملی و پرورش و بار آوردن معلمان شایسته و کارآمد و آرمانخواه و بینادل برای بازآموزی فرهنگ راستین ایرانی و آیین‌های سازنده ایرانی در پهنه کشور امری ضروری و الزامی است. ایدون باد.

نویسنده : حسین خداکرمی