چهارشنبه, ۲۶ دی, ۱۴۰۳ / 15 January, 2025
مهمترین بیماری های تغذیه ای در شتر مرغ و نحوه پیشگیری از آنها
در حال حاضر می توان شتر مرغ را به عنوان دام آینده در بسیاری از مناطق معرفی کرد . شتر مرغ ها به کنجکاوی و بویژه علاقمندی به اجسام درخشنده و رنگی مشهور هستند از اینرو ممکن است اجسام خارجی توسط آنها بلع و زمینه لازم برای بروز بیماری یبوست ( انباشتگی ) را فراهم کند . بنابر این عوامل موثر در سلامتی و بهداشت این پرندگان یکی از جنبه های بسیار مهم این نوع پرورش می باشد .
یبوست بیماری ست که اغلب بطور مکرر مشکلاتی را در رشد جوجه ها بوجود می آورد . در حال حاضر دو نوع از یبوست شناسایی شده است :
یبوست حاد یا یبوستی که شتر مرغ اخیرا کسب کرده که با علائم شدید و در زمان کوتاه یعنی بین ۱۲ تا ۲۴ساعت بروز پیدا می کند . دومین نوع آن یبوست مزمن یا نوع دراز مدت آن است .
بطور معمول یبوست حاد از شترمرغ هایی که مقدار بسیار زیادی از مواد غیر خوراکی مصرف می کنند نتیجه می شود که این تیپ آن می تواند از مصرف بیش از اندازه شن ، خاک ، سنگریزه ، علف های زبر و از این قبیل مواد حاصل گردد . انسداد حاد منجر به کولیک و سر انجام مرگ پرنده را در بردارد . معمولا انباشتگی پیش معده بصورت جزئی مانع عبورمواد بطور کامل می شود که این عامل می تواند مسبب بروز نوع مزمن آن باشد .چنین پرنده هایی معمولا وزن نرمالی بدست نخواهند آورد ودر ظاهر غالبا دچار سوء تغذیه شده و گرایش به بلع مواد غیر خوراکی دارند .
نوع خوراک ، فاکتور های استرس ، عوامل محیطی و را می توان از فاکتور های مهم بروز یبوست در صنعت پرورش شتر مرغ دانست .
از فاکتور های خوراکی ایجاد کننده یبوست می توان مصرف بیش از اندازه فیبر ، دریافت برگ ها و ساقه های یونجه ، ساقه گراس ها برای جوجه ها ی جوان به ویژه جوجه هایی که درمزرعه کوچک دارای محدودیت چراگاه هستند را بر شمرد . دریافت حجم زیادی از دانه های زبر ، گراس های خشک و میوه ها ی وحشی می تواند زمینه ساز انباشتگی در شتر مرغ های مسن تر باشد . از آنجایی که پیلورمعده شترمرغ خیلی کوچک بوده و جوجه ها ی جوان ظرفیت توسعه برای هضم را ندارند توصیه می شود که جیره غذایی در نظر گرفته شده برای آنها از کیفیت مطلوب بر خوردار باشد . از تغذیه فیبر نا مرغوب برای شتر مرغ های زیر وزن kg ۳۵ باید امتناع نمود و نکته دیگر اینکه خطر انباشتگی با افزایش سن در شتر مرغ ها سیر نزولی پیدا می کند .
ناتوانی شتر مرغ های جوان د رهضم فیبر به علت نبودباکترها ی هاضم سلولوز در قولون است و یکی از عوامل حیوانی می باشد که میتواند منجر به بروز این عارضه شود. جوجه ها بدون مصرف غذا در دراز مدت احساس گرسنگی نمی کنند از این رو مقدار زیادی مواد خارجی مانند تکه چوب ، کیسه پلاستیک و سیم می بلعند . از فاکتور های دیگر بروز انباشتگی در شتر مر غ ها عوامل محیطی مدیریتی است مانند پروراندن جوجه ها بر روی کف شنی که اگر خاک نرم و سبک یا خشک باشد سبب بلع بیش از اندازه شن وماسه می شود . گرسنگی و سرو صدای محیطی می تواند ایجاد کننده ی استرس باشد که این عامل منجر به جانشین سازی خوراک شده و از عوامل دیگر یروز به حساب می آید در واقع می توان گفت کمبود تغذیه ای ، شتر مرغ ها را به سمت گند خواری یا اشتهای غیر طبیعی تحریک می کند . نبود سنگریزه و شنریزه در حد مطلوب جهت کمک به آسیا کردن مواد بلع شده در سنگدان ممکن است زمینه انسداد را مهیا کند بنا بر این وجود سنگریزه در یک حد معین برای پرندگان ضروری است .
عواملی مانند عفونت ناشی از تجمع عوامل باکتریایی ( Megabacteria ) و قارچی ( Candida)نیز می توانند باعث ایجاد زمینه مساعد جهت انسداد گردد . جوجه های مبتلا به انسداد افزایش وزن روزانه نداشته و بسیار آهسته رشد می کنند همچنین تخلیه مدفوع همراه با زحمت و فشار زیاد انجام شده و از خود صدا در می آورند ،به غذا نوک می زنند ولی غذا نمی خورند . انسداد را می توان با ملاسمه سختی و بزرگ بودن شکم مشخص نمود . شتر مر غهای مبتلا به انباشتگی در حالت جناغ سینه ای دچار زمین گیری شده ، کاملا هوشیار بوده و گردنشان را به حالت کشیده نگه می دارند .
●پیشگیری و درمان یبوست:
در پیشگیری از بروز این بیماری توجه به استرس های ناشی از انتقال و تغییر محل ودست یابی به مواد خارجی بسیار حائز اهمیت است . می توان با اجتناب و دوری از عوامل سببی در مزرعه از یبوست جلوگیری به عمل آورد. لذا باید جهت به حداقل رسانیدن تلفات ، برای افرادی که به شیوه ای با حیوان سر وکار دارند تعالیمی در نظر گرفته شود تا فائق آمدن بر مشکلات را بیاموزند . در پرواربندی متراکم شتر مرغ ها احتمال آنکه یبوست یک مشکل عدیده بشمار آید کم است ، اما می توان آن را بعنوان یک عامل مهم فناپذیر برای جوجه های جوان در صنعت پرورش نیمه متراکم که دسترسی به چرای آزاد یا محدودیت پایه ای دارند به حساب آورد . انباشتگی معده کمی پس از انتقال جوجه ها ازجا یگاه نگهداری با کف بتنی به محوطه باز بی تردید یکی از مشکلات رایج مزارع پرورش به حساب می آید .
ساده ترین روش روغنی کردن یا ایجاد لغزش راه دهان است که روغن های گیاهی قادر به کمک تجزیه مقداری از این مواد است که شتر مرغ ها مجددا به یک جیره غذایی نرمال دست خواهند یافت .زمانی که امر تشخیص به سهولت امکان پذیرد مداخله جراحی می تواند خیلی موثر واقع شود که پس از باز کردن پیش معده می توان پیش معده و سنگدان را تمییز کرد . خوراندن داروی روغنی نمک اپسوم ( سولفات منیزیم ) در آب به مقدار ¼ قاشق چایخوری برای جوجه های شتر مرغ تا ۲ قاشق سوپ خوری برای یک شتر مرغ بالغ پیشنهاد شود .
از اصول های دیگر درمان می توان موارد زیر را نام برد :
۱- در اختیار قرار دادن پارافین طبی ، سولفات باریم و لاکتوز بطریقه خوراکی
۲- دسترسی آزاد و آسان به غذا جهت ممانعت تحریک پرنده به خوردن اشیاء خارجی
۳- دور کردن اشیاء خارجی از بستر و جایگاه نگهداری
●مدفوع خواری :
در وضعیت طبیعی جوجه هایی که به تازه گی از تخم خارج شده اند مواد دفعی والدینشان را مصرف می کنند که ممکن است منبع میکرو ارگانیسم هایی باشد که در مجرای گوارش آنها ساکن بودند.
ترجمه و تدوین:
سید اسحاق حمیدیان ( دانشجوی کارشناسی علوم دامی دانشگاه گیلان )
دکتر اردشیر محیط ( عضو هیئت علمی علوم دامی دانشگاه گیلان
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست