ابوحنیفه نعمان

جنسیت: مرد
نام پدر: ثابت تیمی
تولد و وفات: (۸۰ -۱۵۰) قمری
محل تولد: عراق - کوفه
شهرت علمی و فرهنگی: مؤسس مذهب حنیفیه و متکلم
مشهور به امام اصحاب رای و امام اعظم. نژاد ایرانی داشت. …

جنسیت: مرد
نام پدر: ثابت تیمی
تولد و وفات: (۸۰ -۱۵۰) قمری
محل تولد: عراق - کوفه
شهرت علمی و فرهنگی: مؤسس مذهب حنیفیه و متکلم
مشهور به امام اصحاب رای و امام اعظم. نژاد ایرانی داشت. جدٌوی از موالی تیم بود که از کابل به کوفه آورده شده بود. مدتی به تجارت خز مشغول بود. وی از شاگردان امام باقر (ع) و امام صادق (ع) و حمٌاد‌بن ابی سلیمان و عطاء‌بن ابی ریاح بود. ابوحنیفه پس از مرگ حمٌاد مرجع عمدهٔ مکتب فقهی کوفه گردید. ابوحنیفه خود کتابی در فقه ننوشته است ولی آراء و بحث‌هایش از سوی شاگردان وی جمع‌آوری شده و به همین جهت بعضی از تألیفات شاگردان او باید به‌عنوان منابع اصلی مذهب حنفی تلقی شود. فقه ابوحنیفه دارای چنان مطالب تازه و صریحی است که قسمت مهمی از آن را شاگردانش محکوم و مردود شناخته‌اند. آراء فقهی او ، در مقایسه با موارد اصولی آراء معاصرانش ، مشروح‌تر و دوراندیشانه‌تر است. فقه او به‌طور کلی از جهت استدلال عالی و غالباً قاطع است و کمتر جنبهٔ عملی را در نظر دارد. او علاوه بر به‌کارگیری رأی و قیاس کمتر حاضر است که مانند ارباب مذاهب دیگر از سنهٔ در برابر احادیث آحاد دست بکشد. ابوحنیفه در کلام نیز دست داشته است. وی مدتی زندانی شد و سرانجام در زندان از دنیا رفت. مقبرهٔ وی در اعظمیهٔ بغداد است. او شاگردان زیادی داشت از جمله: زفربن هذیل ، داوود طائی ، ابویوسف قاضی ، ابومطیع بلخی ، محمد بن حسن شیبانی ، اسدبن عمرو بجلی ، حسن‌بن زیاد لؤلؤی و پسرش حمٌادبن ابی حنیفه عبدالله بن مبارک و جارود نیشابوری و عبدالکریم جرجانی و ابونعیم و وکیع. از آثار او: کتاب "مسند" در حدیث که جمع‌آوری شاگردان او است؛ "المخارج" در فقه که روایت ابویوسف از او است. برخی به غلط کتاب‌هائی را به او نسبت داده‌اند از جمله "فقه‌الاکبر"؛ که عقاید اصیل ابوحنیفه را نشان می‌دهد؛ "العالم و المتعلٌم"؛ "فقه‌الابسَط".