پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
مجله ویستا

بزرگان موسیقی الکترونیک


بزرگان موسیقی الکترونیک

بزرگان موسیقی الکترونیک

یان‌ اندرسون

یان‌ روی‌ اندرسون‌، نخستین‌ بار فعالیت‌ خود را در گروه‌ انگلیسی‌ كوچكی‌ به‌ نام‌ “The Warriors” در اواسط‌ سالهای‌ ۱۹۶۰ آغاز كرد. در اواخر این‌ دهه‌، او و نوازندهٔ‌ گیتار باس‌، كریس‌ اسكوئیر”Chris Squire” گروه‌ راك‌ پیشروی‌ “yes” را تشكیل‌ دادند. این‌ گروه‌ برای‌ یازده‌ سال‌ آینده‌، از موفقیتی‌ حیرت‌انگیز برخوردار شد. در سال‌ ۱۹۸۰، بر سر اختلافات‌ طولانی‌ در مورد خط‌ مشی‌ گروه‌ در موسیقی‌، آن‌ را ترك‌ كرد و چندین‌ سال‌، در آلبومهای‌ مبتكرانه‌ای‌ با آهنگساز یونانی‌، ونجلیز، همكاری‌ كرد و همزمان‌، آلبومهای‌ تك‌نوازی‌ بی‌شماری‌ را منتشر ساخت‌. در سال‌ ۱۹۸۳، بار دیگر به‌ گروه‌ “yes” كه‌ بازسازی‌ شده‌ بود، برگشت‌ و اثر بسیار موفقی‌ به‌ نام “Owner oF a Lonely Heart” را پدید آورد. در اواخر سالهای‌ ۱۹۸۰، بار دیگر برای‌ مدت‌ كوتاهی‌، از همكاری‌ با گروه‌ “yes” امتناع‌ كرد، اما پس‌ از بازگشت‌ به‌ گروه‌، تاكنون‌ آثار ارزشمندی‌ را در زمینه‌ موسیقی‌ الكترونیك‌ عرضه‌ كرده‌ است‌.

ایان‌نیس‌ زناكیس‌

ایان‌نیس‌ زناكیس‌، هر چند برای‌ بسیاری‌ از اهالی‌ موسیقی‌، نام‌ آشنایی‌ نیست‌، اما بی‌تردید در موسیقی‌ قرن‌ بیستم‌، از اهمیت‌ فوق‌العاده‌ بالایی‌ برخوردار است‌. او در سال‌ ۱۹۲۲ در برایلای‌‌۱ رومانی‌ به‌ دنیا آمد. لوكوربوزیه‌‌۲، معمار شهیر فرانسوی‌ او را «نابغه‌ سه‌‌كاره‌!» می‌نامد (منظور او مهندس‌، آهنگساز، معمار است‌). این‌ نبوغ‌، سرانجام‌ در موسیقی‌، به‌طرز شگفت‌انگیزی‌ جلوه‌ كرد و توسط‌ تكنیكهای‌ الكترونیكی‌ و ریاضی‌ به‌ كار گرفته‌ شد.

نخستین‌ اثر موسیقی‌ او “Metastasis” هرچند كاملاً با كامپیوتر ساخته‌ نشد، ولی‌ نخستین‌ نشانه‌های‌ خلق‌ موسیقی‌ توسط‌ كی‌بورد را در خود داشت‌. مهم‌ترین‌ جنبه‌ در موسیقی‌ زناكیس‌، كاربرد ریاضیات‌ در آن‌ است‌. آثار او در موسیقی‌ كه‌ با سازهای‌ زهی‌ نواخته‌ می‌شوند، به‌طرز عجیبی‌ با محاسبات‌ هندسی‌ او در معماری‌ مطابقت‌ دارند. تغییراتی‌ هم‌ كه‌ او در فواصل‌ گامها و نتها پدید آورد، به‌طرز بدیعی‌ بر مبنای‌ محاسبات‌ دقیق‌ ریاضی‌ صور‌ت‌ گرفته‌اند. هدف‌ او در موسیقی‌، به‌ كارگیری‌ قدرت‌ تخیل‌ شنوندگان‌ بود.

در سال‌ ۱۹۵۵، پس‌ از ارائه‌ “Metastasis”، مقاله‌ای‌ را با عنوان‌ «بحران‌ موسیقی‌ سریالی‌» ارائه‌ كرد و در آن‌ روشهای‌ منطقی‌ خود را در زمینه‌ آهنگسازی‌ بیان‌ و آهنگسازی‌ توسط‌ كامپیوتر را، به‌ عنوان‌ راهی‌ نوین‌ برای‌ گستردن‌ افقهای‌ موسیقی‌، مطرح‌ كرد. با این‌ همه‌، موسیقی‌ زناكیس‌، تلفیقی‌ از موسیقی‌ الكترونیك‌ و موسیقی‌ انسانی‌ است‌. نتها از طریق‌ ابزار الكترونیكی‌ تولید می‌شوند، ولی‌ هنوز این‌ انسان‌ است‌ كه‌ آنها را می‌نوازد.

در سال‌ ۱۹۵۸، آثاری‌ چون‌ “Analogiques ATB”، “Concret P.H.II” و “DiamorphosesII” را ارائه‌ كرد. امروزه‌ او را به‌ عنوان‌ آهنگساز سازهای‌ سنّتی‌ می‌شناسند، هر چند تأثیر او بر دنیای‌ موسیقی‌ الكترونیك‌، مورد تردید نیست‌. او مدتها در دانشگاه‌ ایندیانای‌ امریكا، شیوه‌های‌ خاص‌ آهنگسازی‌ خود را آموزش‌ داد. بسیاری‌ از كسانی‌ كه‌ بعدها در زمینه‌ موسیقی‌ الكترونیك‌ دست‌ به‌ ابتكاراتی‌ زده‌اند، به‌ شكل‌ مستقیم‌ یا غیر مستقیم‌ از آرای‌ او استفاده‌های‌ فراوان‌ برده‌اند.

كیتارو

كیتارو و نبوغ‌ خارق‌العاده‌ او، نخستین‌ بار از طریق‌ موسیقی‌ سریال‌ مستند جاده‌ ابریشم‌ به‌ جهانیان‌ شناسانده‌ شد. سبك‌ خاص‌ او بسیار خلاّقانه‌، بدیع‌ و ملودیك‌ بود و استفاده‌ ویژه‌ او از سینتی‌سایزر، او را به‌ محبوب‌ترین‌ موسیقی‌دان‌ ژاپنی‌ در دنیا تبدیل‌ كرد. او در دبیرستان‌ به‌ صورت‌ خودآموز، نواختن‌ گیتار را تحت‌ تأثیر موسیقی‌ اوتیس‌ ردینگ‌‌(۱) آموخت‌. در اوایل‌ سالهای‌ ۷۰، گروه‌ موسیقی‌ خانوادگی‌ شرق‌ دور را تشكیل‌ و با آن‌ دو آلبوم‌ پیشروی‌ راك‌ را ارائه‌ داد. در سال‌ ۱۹۷۲، در سفری‌ به‌ اروپا، با نوازنده‌ سینتی‌سایزر آلمانی‌، كلاوس‌ شولز‌(۲) ملاقات‌ كرد. كیتارو به‌شد‌ّت‌ تحت‌ تأثیر ساز او قرار گرفت‌ و اولین‌ سینتی‌سایزر خود را ساخت‌ و انواع‌ صداها را با آن‌ تجربه‌ كرد. اولین‌ آلبوم‌ تك‌نوازی‌ او به‌ نام‌ “Astral Voyage” در سال‌ ۱۹۷۸ منتشر و بلافاصله‌ با استقبال‌ فراوانی‌ از سوی‌ مردم‌، روبه‌رو شد. دو سال‌ بعد، او نخستین‌ موسیقی‌ متن‌ فیلم‌ خود را به‌ نام‌ جاده‌ ابریشم‌ ساخت‌ كه‌ آغاز خلق‌ آثار بسیار درخشانی‌ در زمینه‌ موسیقی‌ فیلم‌ بود و در سطح‌ جهان‌ طرفداران‌ بی‌شماری‌ را برای‌ او دست‌ و پا كرد. ملودیهای‌ كیتارو برای‌ گوش‌ شنوندگان‌ سراسر دنیا ناآشنا، بدیع‌، لطیف‌ و حیرت‌انگیز بودند. كیتارو در امریكا، هنرمندی‌ ناشناخته‌ بود تا در سال‌ ۱۹۸۶، كمپانی‌ ضبط‌ موسیقی‌ جف‌فن‌۳ با او قرارداد بست‌ و هر هفت‌ آلبوم‌ قبلی‌ او را ضبط‌ و در سراسر جهان‌ پخش‌ كرد. در همین‌ دوره‌ بود كه‌ آلبوم‌ درخشان‌

“The Light Of The Spirit” با همكاری‌ میكی‌ هارت‌‌۴ ارائه‌ شد. موسیقیدانهای‌ امریكایی‌ بشد‌ّت‌ تحت‌ تأثیر این‌ اثر قرار گرفتند و جایزه‌ مشهور گرمی‌۵‌ را به‌ عنوان‌ بهترین‌ اجرای‌ موسیقی‌ دوران‌ جدید به‌ او دادند. در همین‌ سال‌، كیتارو، تور موسیقی‌ خود را در امریكا آغاز كرد و توانست‌ فقط‌ در این‌ كشور بیش‌ از دو میلیون‌ آلبوم‌ خود را بفروشد.

سبك‌ كیتارو به‌مرور زمان‌ نمایشی‌ و از معصومیت‌ و پاكی‌ اولیه‌ خود دور شد. آثار اخیر او، گرایش‌ وی‌ را به‌ عناصر راك‌ و پاپ‌ نشان‌ می‌دهند، همان‌ عناصری‌ كه‌ در اواخر سالهای‌ ۶۰، او را به‌ خود جذب‌ كرده‌ بودند. در سال‌ ۱۹۹۸، برای‌ تئاتر برادوی‌۶ اثری‌ به‌ نام‌ “Cirque Ingenieux” را ساخت‌ و همچنین‌ موسیقی‌ فیلمی‌ را به‌ همین‌ نام‌ منتشر كرد. در همین‌ سال‌ برای‌ نمایش‌ چینی‌ سونگ‌ سیسترز‌۷موسیقی‌ ساخت‌ كه‌ از استقبال‌ خوبی‌ برخوردار شد.

۱. Otis Redding

۲. Klaus Schulz

۳. Geffen

۴. Mickey Hart

۵. Grammy

۶. Broadway

۷. Soong Sisters

تانجرین دریم

بی‌تردید آثار تانجرین‌ دریم‌ در فاصله‌ سالهای‌ ۱۹۶۰ و ۱۹۸۰ بیشترین‌ تأثیر را بر موسیقی‌ الكترونیك‌، از موسیقی‌ آتمسفریك‌ تا موسیقی‌ فضایی‌ و رقص‌ الكترونیك‌ گذاشته‌اند.این‌ گروه‌ در سال‌ ۱۹۶۷ توسط‌ ادگار فروئز‌۱ در برلین‌ تشكیل‌ شد و تحت‌ تأثیر حركت‌ مینی‌مالیستی‌ در هنر جهان‌ در اواخر سالهای‌ ۶۰ و اوایل‌ سالهای‌ ۷۰، توانست‌ حركتی‌ را در موسیقی‌ ایجاد كند كه‌ تأثیر آن‌ تاكنون‌ عرصه‌ موسیقی‌ دنیا را در اختیار خود گرفته‌ است‌.

فروئز در سال‌ ۱۹۴۴ در تیلسیت‌‌۲ در شرق‌ پروس‌ به‌ دنیا آمد. او در دوره‌ جوانی‌ علاقه‌ای‌ به‌ موسیقی‌ نداشت‌ و پیوسته‌ به‌ دنبال‌ كشف‌ الهامهایی‌ بود كه‌ از طریق‌ مكاتب‌ دادائیسم‌ و سوررئالیسم‌ در هنرهای‌ مختلف‌، مخصوصاً نقاشی‌، مطرح‌ شده‌ بودند. به‌ ادبیات‌ نیز علاقه‌ فراوانی‌ داشت‌ و آثار گرترود استاین‌، هنری‌ میلر و والت‌ ویتمن‌ را با علاقه‌ فراوان‌ مطالعه‌ می‌كرد. در اواسط‌ سالهای‌ ۶۰، در زادگاه‌ سالوادور دالی‌ در اسپانیا، مجموعه‌ ارزشمندی‌ از تحقیقات‌، كتابها، گزارشها و هر چه‌ را كه‌ در مورد این‌ نقاش‌ نابغه‌، منتشر شده‌ بود، گردآوری‌ و ارائه‌ كرد. از این‌ دوران‌ بود كه‌ او ذوق‌ سرشار ادبی‌ و هنری‌ خود را به‌ زبان‌ موسیقی‌ بیان‌ كرد. در سال‌ ۱۹۶۶ فعالیت‌ موسیقی‌ خود را با گروهی‌ به‌ نام‌ “The Ones” آغاز كرد كه‌ تا آن‌ سال‌ فقط‌ یك‌ آلبوم‌ موسیقی‌ منتشر كرد‌ه‌ بود‌ند. در سال‌ ۱۹۶۷، به‌ همراهی‌ كورت‌ هركن‌برگ‌ ۳، نوازنده‌ باس‌، لانز هاپ‌شش‌‌۴ نوازنده‌ درام‌ “drum”، وكر هومباخ‌۵ نوازنده‌ فلوت‌ و چارلی‌ پرینس‌‌۶، گروه‌ تانجرین‌ دریم‌ را تشكیل‌ داد. این‌ گروه‌ هم‌زمان‌ با گروههای‌ اسید راك‌ امریكایی‌، برنامه‌های‌ خود را در رویدادهای‌ دانشجویی‌ مختلف‌ در برلین‌ اجرا كرد. در سال‌ ۱۹۶۹ فروئز، نوازنده‌ سازهای‌ بادی‌، كنراد اشنایت‌زیلر‌۷ و نوازنده‌ درام‌، كلاوس‌ شولز‌۸ را به‌ خدمت‌ گرفت‌. نخستین‌ آلبوم‌ جدید گروه‌ با مشاركت‌ این‌ سه‌ تن‌، با عنوان‌ “Electronic Meditation” در سال‌ ۱۹۷۰ منتشر شد.

در این‌ اثر، كی‌ بورد و بسیاری‌ از سازهای‌ استاندارد و بسیاری‌ از اشیای‌ خانگی‌، به‌طرز بدیعی‌ به‌ كار گرفته‌ شدند و فضای‌ موسیقایی‌ عجیبی‌ را پدید آوردند.

شولز و اشنایت‌ زیلر، در اواخر سال‌ ۱۹۷۰، برای‌ ادامه‌ تك‌‌نوازی‌، گروه‌ را ترك‌ كردند و فروئز، این‌ بار از كریستوفر فرانك‌‌۹، نوازنده‌ درام‌ و استیو شرودر۱۰، نوازنده‌ ارگ‌، بهره‌ گرفت‌. شرودر در سال‌ بعد گروه‌ را ترك‌ كرد و ارگ‌نواز متبحر، پیتر باومن‌۱۱ جای‌ او را گرفت‌. با حضور او، گروه‌ شكل‌ پایدارتری‌ گرفت‌ و فعالیت‌ آن‌ تا سال‌ ۱۹۷۷ كه‌ پیتر گروه‌ را ترك‌ كرد، ادامه‌ یافت‌.نخستین‌ آلبوم‌ موسیقی‌ گروه‌ برای‌ ویر ژ‌ین‌، فائدرا‌۱۲ نه‌ تنها آغازی‌ شگفت‌انگیز برای‌ گروه‌، بلكه‌ جهشی‌ ناگهانی‌ برای‌ موسیقی‌ بود. گروه‌ در این‌ آلبوم‌ از سینتی‌سایزرهای‌ موگ‌‌۱۳‌ و سكوئنسر‌۱۴ برای‌ نخستین‌ بار استفاده‌ كرد. فائدرا توانست‌ در انگلستان‌ به‌ عنوان‌ پر‌فروش‌ترین‌ آلبوم‌ مطرح‌ شود و گروه‌ تانجرین‌ دریم‌ را به‌ شهرت‌ جهانی‌ برساند.


شما در حال مطالعه صفحه 1 از یک مقاله 4 صفحه ای هستید. لطفا صفحات دیگر این مقاله را نیز مطالعه فرمایید.