اصول کنترل و پیشگیری از سفرزدگی و پرواززدگی

قبل از سفر باید از تمامی استرس ها و مسائلی که باعث ناراحتی های روحی و عصبی می شوند پرهیز کرد و خونسردی خود را در هر شرایطی حفظ نمود از بی خوابی, خستگی و کار بیش از حد اجتناب شود و در شب قبل از سفر به خوبی استراحت کرد

احساس خستگی در ۹۰ درصد افراد، عدم تمرکز و نداشتن انرژی و بی‌انگیزگی در ۹۴ درصد افراد، کاهش توانائی و عملکرد مهارتی، آشفتگی، نداشتن اشراف کامل به زمان و مکان در ۵۳ درصد افراد، تحرک‌پذیری، خواب‌آلودگی در روز و بیدار شدن مکرر در شب در ۹۳ درصد افراد در کاهش آب و مایعات بدن در ۷۰ درصد افراد که این مسئله خود باعث سردرد، خشکی پوست، تحریک مخاط بینی، و زمینه‌سازی برای سرماخوردگی می‌شود.

خستگی و احساس ناراحتی و تورم در پاها نیز در ۳۲ درصد افراد شیوع دارد. مشکلات گوارشی نیز عارضه دیگری است که در ۵۰ درصد افراد در پروازهای طولانی به‌وجود می‌آید.

گذر از مدارهای جغرافیائی، خشکی هوا، نبود هوای تازه و تهویه نامناسب و فشار هوای داخل هواپیما، نداشتن تحرک، مصرف نوشیدنی‌ها و غذاهای مورد استفاده در هواپیما از مهم‌ترین عواملی هستند که باعث این عوارض می‌شوند. البته مسائل فردی و ژنتیکی حساسیت‌های فردی و شرایط قبل از سفر همچون: کم‌خوابی در شب، سرماخوردگی و کسالت یا بیماری‌های دیگر، خستگی و کار بیش از حد، استرس و مشکلات روحی و عصبی از مهم‌ترین عواملی هستند که می‌توانند باعث تشدید عوارض ناشی از سفر شوند. همان‌طور که گفته شد عوامل قبل از سفر، عوامل در حین سفر و عوال بعد از سفر می‌توانند در این مشکلات نقش داشته باشند لذا توصیه‌های موجد نیز به همین ترتیب تقسیم‌بندی می‌شوند:

● قبل از سفر

قبل از سفر باید از تمامی استرس‌ها و مسائلی که باعث ناراحتی‌های روحی و عصبی می‌شوند پرهیز کرد و خونسردی خود را در هر شرایطی حفظ نمود. از بی‌خوابی، خستگی و کار بیش از حد اجتناب شود و در شب قبل از سفر به‌خوبی استراحت کرد.

در صورتی‌که کسالت یا بیماری وجود دارد، پرواز را به تأخیر انداخت یا اقدامات لازم را برای بهبود سریع‌تر انجام داد. حتی در بهترین شرایط و با منظم‌ترین برنامه‌ریزی هاف امکان تأخیر در برنامه پرواز وجود دارد. به همین منظور لازم است تا افراد با درک شرایط و آمادگی برای چنین احتمالاتی وسایل لازم برای سرگرم کردن خود به‌همراه داشته باشند.

نرمش و ورزش در روز پرواز در کاهش علائم و عوارض مفید است. لوازم استراحت مثل چشم‌بند، بالش مسافرتی یو شکل، پلاگ‌های داخل گوش که مانع رسیدن صداهای محیطی می‌شوند و بالش زیردستی کوچک به همراه داشته باشید.

● در حین پرواز

سعی کنید صندلی مناسب و مطلوب خود را انتخاب کرده و آن‌را در وضعیت راحت و مناسبی تنظیم کنید. همچنین از مصرف غذاهای حجیم و زیاد خودداری کنید. استفاده از موادغذائی پرادویه و محرک یا موادغذائی که ایجاد نفخ می‌کنند، در حین پرواز توصیه نمی‌شود. نوشیدنی‌ها و غذاهائی مثل سالاد، گوشت سرد و ماهی باعث مشکلات گوارشی می‌شوند. نوشیدن مایعات کافی در حین پرواز بسیار مهم است. توصیه می‌شود تا هرکس به‌همراه خود حداقل یک لیتر آب یا نوشیدنی مناسب داشته باشد و در طی پرواز نیز در صورت لزوم از پرسنل پرواز تقاضای مایعات کند. مصرف نوشیدنی‌های الکلی باعث کاهش آب و مایعات بدن و بروز آثار سمی ناشی از آن و تشدید علایم می‌شوند. نوشیدن مایعات حاوی کافئین مانند چای، قهوه و کوکاکولا را در حین پرواز به حداقل کاهش دهید. آب‌میوه یا آب ساده و بدون گاز بهترین نوشیدنی هستند. به فکر سرگرم کردن خود در طول پرواز باشید و به همین منظور کتاب، مجله و... به‌همراه داشته باشید. در صورت نیاز به مصرف داروئی خاص، آن‌را به میزان کافی به‌همراه داشته باشید. توصیه می‌شود تا در طول پرواز استفاده کنید.

چنانچه از لنزهای چشمی استفاده می‌کنید، وسایل و محلول‌های شست‌وشوی لنز را فراموش نکنید. استفاده از لنزهای چشمی به مدت طولانی در طی پرواز می‌تواند باعث خستگی و آسیب چشم‌ها شود. از نشستن طولانی‌مدت در حین پرواز خودداری کنید و هر از چند گاه با بلند شدن و راه رفتن در طول هواپیما کمی تحرک کنید. در صورت امکان، ضمن بلند شدن از صندلی با انجام تمرینات کششی ممکن و ساده بپردازید. یکی از عوارض بی‌حرکتی و عدم تحرک در پروازهای طولانی، خصوصاً در سنین بالای ۴۰ سال، عارضه لخته‌شدن خون در رگ‌های عمقی پا است.

---