بـهترین وقـت بـرای شیر نـوشیدن چه وقـتی است؟

شیر و فراورده‌های لبنی، عمده‌ترین منابع تامین کلسیم بدن و برای رشد، ترمیم استخوان‌ها و تامین عملکرد آنزیم‌ها و... مورد نیاز هستند. غیر از کلسیم، شیر تامین‌کننده انواع ویتامین‌ها …

شیر و فراورده‌های لبنی، عمده‌ترین منابع تامین کلسیم بدن و برای رشد، ترمیم استخوان‌ها و تامین عملکرد آنزیم‌ها و... مورد نیاز هستند. غیر از کلسیم، شیر تامین‌کننده انواع ویتامین‌ها از جمله ویتامین A ، ویتامین های گروه B و ویتامین D نیز است...

شیر همچنین پروتئینی به نام کازئین دارد که حدود ۷۵ تا ۸۵ درصد پروتئین شیر را تشکیل می دهد و برای رشد بسیار مفید و موثر است و به خصوص مصرف آن بعد از گرفتن کودک از شیر مادر، برای رشد شیرخواران ضرورت دارد. ارزش و ترکیب اسیدآمینه‌های موجود در این منبع پروتئینی، از پروتئین سویا بالاتر است. مدت زمان جذب و هضم آن هم حدود ۳ تا ۴ ساعت است به همین دلیل گفته می‌شود بهترین زمان مصرف شیر قبل از خواب است تا در طول خواب، بدن با جذب آن نیاز پروتئینی خود را تامین کند. شیر تامین‌کننده تریپتوفان نیز است که در داشتن خواب خوب و آرام‌ نقش دارد. یک لیوان شیر حدود ۱۲۰ کیلوکالری انرژی دارد و معمولا نیازهای هر فرد با توجه به سن، جنس، قد و جثه بدنی‌اش متفاوت است اما مصرف ۲ لیوان شیر در روز به تمام افراد توصیه می‌شود و برخلاف تصور عام، کودکان، خانم‌های باردار یا سالمندان به بیش از این مقدار نیاز ندارند. شیری که در طول روز از طریق غذاها مصرف می‌کنیم، جزو واحد شیر مصرفی محسوب می‌شود. البته به شرطی که در اواخر طبخ به غذا اضافه شود و همراه با غذا نجوشد.

شیر معمولا در غذا برای طعم دادن استفاده می‌شود و توجه داشته باشید شاید مقداری از آن مثلا در سوپ ریخته شود اما این مقدار سر سفره بین چند نفر تقسیم می‌شود درحالی که توصیه ما مصرف ۲ لیوان شیر خالص در روز است. به علاوه، اگر فردی تمایلی به مصرف شیر ندارد، بهترین جایگزین آن ماست کم‌چرب است. برخلاف تصور، پنیر جایگزین شیر نیست و در گروه پروتئین‌ها دسته‌بندی می‌شود. برخی مادرها به فرزندی که شیر پاستوریزه نمی‌خورد مکمل کلسیم می‌دهند، در صورتی که این مکمل نمی‌تواند جایگزین مناسبی باشد و بهترین راه‌حل استفاده از شیرخشک فرموله است.

دکتر هاتف شجاعی

عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات