وقتی پول پای معلم را به خانه باز می کند

این روزها بازار حضور معلمان مدرسه در خانه دانش آموزان داغ است آنها گاهی برای آموزش درس های مدرسه از والدین کودکان تا ساعتی یک میلیون ریال حقوق می گیرند برخی حتی از خرید و فروش سوالات امتحان در جلسات تدریس خصوصی حرف می زنند

این روزها بازار حضور معلمان مدرسه در خانه دانش آموزان داغ است. آنها گاهی برای آموزش درس های مدرسه از والدین کودکان تا ساعتی یک میلیون ریال حقوق می گیرند. برخی حتی از خرید و فروش سوالات امتحان در جلسات تدریس خصوصی حرف می زنند.

صحبت از ضعف در سیستم آموزشی مدارس ایران موضوع تازه ای نیست. دانش آموزان، تمام آنچه لازم است را در مدرسه یاد نمی گیرند. یا لااقل، تمام آن چه لازم است تا نمره های خوب بگیرند. برای همین لازم است معلم خصوصی داشته باشند.

معلم خصوصی و یا معلم سرخانه، در فرهنگ ما مفهموم تازه ای نیست. زمانی که آموزش و پرورش رسمی وجود نداشت، اعیان و اشراف، برای آموزش فرزندان خود متوسل به استادانی می شدند که بچه ها را در خانواده آموزش می دادند.

اما با رسمی و اجباری شدن مدرسه، این شغل به صورت رسمی از میان رفت. اما همیشه، خانواده هایی هستند که تمایل دارند درس بچه ها را با کمک معلم خصوصی تقویت کنند.

این موضوع به خصوص در ایام امتحانات، اهمیت بیشتری پیدا می کند زیرا امتحان آخرین فرت دانش آموز برای نشان دادن مهارت های درسی است.

به خصوص در مورد درس هایی همچون ریاضیات، زبان انگلیسی و عربی، فیزیک و همچنین شیمی، گاهی دانش آموز بدون حضور معلم خصوصی نمی تواند نمره قبولی بگیرد.

این بدون شک ضعیف بودن سطح آموزش در کشور ماست که موجب می شود با وجود ماه ها تدریس و صرف هزینه های گزاف، بار علمی دانش آموزان قوی نباشد البته نباید از عامل ترس از امتحان و نمره محوری نیز غافل بود.

برهمین اساس، موسساتی تاسیس شدند که کار تخصصی آن ها آشنا کردن معلم های خصوصی و شاگردان ضعیف است.

معلمان این موسسات معمولا از میان دانشجویان و فارغ التحصیلان دانشگاه ها انتخاب می شدند.

افرادی جویای کار که زمینه آموزش و پرورش برای جلب همکاری آن ها وجود نداشته است و یا معلمان بازنشسته ای که دوره رسمی فعالیت آن ها به پایان رسیده.

اما در سال های اخیر، معلم خصوصی گرفتن برای دانش آموزان، سمت و سویی گرفته که نگران کننده است.

معلمان مدرسه، پس از اتمام ساعت آموزش در کلاس درس، به خانه شاگران خود می آیند تا آن چه در مدرسه نتوانسته اند به دانش آموز یاد بدهند را، در خانه به او آموزش دهند.

ساعت آموزش در مدرسه کم است و یا در خانه امکاناتی فراهم است که مدرسه از آن ها محروم است. کلاس ها که دیگر مثل گذشته شلوغ نیست بنابراین شاید معلمان در خانه با شاگردان خود دلسوزتر باشند.

ابراهیم سحرخیز، معاون متوسطه وزارت آموزش و پرورش با بیان این که حضور برخی معلمان در خانه دانش آموزان را رد نمی کنم، توضیح داد: برای مقابله با یک چنین اتفاق هایی به مدیران مدارس اختیار تام دادیم که کلاس های تقویتی و جبرانی را در مدرسه تشکیل دهند. به هر حال مدرسه استانداردترین و امن ترین فضا برای آموزش کودکان است. مدیران در درجه اول موظف هستند از معلمان مدرسه برای تشکیل کلاس ها کمک بگیرند اما اگر معلم خوبی را می شناسند که توانایی های لازم را دارد، به راحتی مختار به استخدام او در کلاس های تقویتی هستند.

از آن جایی که حقوق معلمی در کشور ما هیچگاه به اندازه ای نبوده که کفاف خرج و دخل معلم را بدهد، عده ای معتقدند معلم سرخانگی آموزگاران رسمی آموزش و پرورش کمک خرجی برای آن هاست. البته با توجه به این که در کلاس درس دانش آموزان دیگری نیز حضور دارند، نباید از مفهوم عدالت آموزشی دور بود.

یکی از معلمانی که برای آموزش دانش آموز ۱۰ ساله خود هر روز به خانه وی می رود می گوید: توان یادگیری همه بچه ها برابر نیست بنابراین بعضی ها نیاز به تمرین بیشتری دارند. وقتی پدر و مادر فرصتی برای تمرین با بچه ندارد بدون شک به دنبال شخصی برای کمک می گردد.

او درباره نحوه پذیرفتن این شغل گفت: معمولا والدین کودک به مدرسه می آیند و از ما می خواهند که بعد از ظهرها درس های صبح را با بچه ها تمرین کنیم. این موضوع دور از چشم مدیران مدرسه اتفاق نمی افتد.

معلم سرخانه برای دانش آموزان مرفه است. آیا توان یادگیری همه دانش آموزانی که مرفه نیستند، بالا است؟ آن ها که به اندازه کافی پول ندارند تا میزبان معلم خود در خانه باشند باید چطور اشکالات خود را رفع کنند. شرکت در کلاس های تقویتی گروهی یکی از راه هایی است که به آن ها پیشنهاد می شود.

سحرخیز توضیح داد: حتی کلاس های تک نفره نیز می تواند در محیط مدرسه برگزار شود. مدارسی که در مناطق مرفه هستند همه یک نوبته هستند و بعد از ظهرها بهترین مکان برای تقویت درسی دانش آموزان هستند. مدرسه هم در این زمینه پاسخگو است و خیال والدین را از جهت امنیت بچه ها راحت می کند. ما کلاس های بیرون مدرسه را به هیچ وجه تایید نمی کنم. بعضا حتی مدیر مدارس نیز ازتشکیل این کلاس ها بی اطلاع است.

وی تصریح کرد: حضور معلم مدرسه در خانه شاگرد به عنوان معلم، در شان او نیست ولی درباره کارهایی که یک معلم در خارج از محیط مدرسه می پذیرد امکان دخالت ندارم. وظیفه من اطلاع رسانی است و امیدورام روزی این رابطه در آموزش و پرورش ما از میان برود.

یک معلم دیگر، در این زمینه توضیح می دهد: معلم بچه که مسئولیت آموزش او در طول یک سال را به عهده دارد بهترین کسی است که می تواند ضعف های او را شناسایی کرده و در فرصت بیرون آموزش خصوصی آن ها را رفع کند. معلم مدرسه قابل اعتماد تر از معلمانی است که از سوی موسسات خصوصی معرفی می شوند.

نکته دیگری که این روزها نگران کننده است، نرخ تدریس معلمان سرخانه است. این روزها نرخ یک معلم خصوصی برای آموزش در منزل، تا ساعتی یک میلیون ریال عنوان شده است. اگر هر معلم تنها روزی دو ساعت از وقت آزاد خود را صرف آموزش دانش آموزان کند، ماهانه بالغ بر ۶ میلیون ریال از این راه درآمد دارد. در آمدی که با حقوق دریافتی او از آموزش و پرورش قابل مقایسه نیست.

معلمی در کشور ما شغلی ارجمند و شریف است اما، آیا لازم است نظارتی بر شغل دوم معلمان مدرسه صورت گیرد تا لطمه ای به اصل آموزش عادلانه مفاهیم درسی در مدرسه وارد نشود.

معلمی در کشور ما شغل شریفی است اما این روزها با افزایش درآمد معلمان از محل تدریس به دانش آموزانشان، شائبه هایی از تبانی میان شاگرد و معلم مطرح می شود که متاسفانه در حال شدت گرفتن است.

مدیر یکی از مدارس در مرکز شهر تهران در این باره می گوید: اگر یکی از معلمان بخواهد معلم سرخانه شاگرد خود شود تا جای ممکن با او برخورد خواهم کرد. معلم، طراح سوالات امتحان است. حضور او در کلاس خصوصی همیشه این تصور بد را ایجاد می کند که او ممکن است سوالات را به دانش آموز بگوید و یا روی آموختن آن ها تاکید بیشتری کند.

معاون متوسطه آموزش و پرورش، درباره خرید و فروش سوالات امتحان و نیز آگاه کردن دانش آموزان از موارد امتحانی نیز گفت: فکر نمی کنم معلمی در کشور داشته باشیم که شان خود را به این راحتی از دست بدهد ولی اگر کسی مستنداتی از این موضوع دارد، می تواند به حراست آموزش پرورش ارایه کند تا با آن برخورد قانونی صورت گیرد.

به هر حال والدین، بازده کار معلم خصوصی را در کارنامه دانش آموز جست و جو می کنند. هرچه نمره بالاتر باشد، احتمال این که همکاری با او ادامه یابد بیشتر می شود.

به نظر می رسد بهتر است وزارت آموزش و پرورش در جهت رفع شایبه های موجود درباره رابطه معلمان خود با خانواده دانش آموزان گام های جدی تری بردارد.